Osmanlı Devleti'nde 19.yüzyılın ikinci yarısında evliliğe tahdit tedbirleri: İranlılarla evlilik yasağı
Restrictions on marriage in the second half of the 19th century in the Ottoman Empire: Prohibition of marriage with Iranian
- Tez No: 590442
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ALİ BEYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Osmanlı Devleti 19.yüzyıl başından itibaren, vatandaşlık politikası çerçevesinde bir takım evlilik tahditlerini uygulamıştı. Bu sınırlamalardan biri de 1874 tarihli İranlılarla evliliği yasaklayan nizamnameydi. Söz konusu düzenleme; İranlılarla evliliği yasaklamanın yanında yasağa rağmen nikâh kıyanları mesul tutmakta, İranlılarla evlenen kadınları ve onların çocuklarını Osmanlı vatandaşı olarak kabul etmekteydi. Ayrıca bu evlilikten doğan çocuklara askerlik mükellefiyeti getirmekteydi. Bu çalışma, yasağı ortaya çıkaran şartları ve yasağın kapsamını tespit ile uygulama sürecinin aydınlatılmasını amaçlamaktadır. Çalışmamızda, yasak düzenlemesinin daha önceki ve diğer evlilik tahditleri ile farklılık ve benzerlikleri ortaya konulmuştur. Osmanlı Devleti'nin Türkiye Cumhuriyeti'ne dönüşümü; yeni bir kimlik tanımı ve milli devlet inşa süreci, bu dönüşümün merkezinde yer alan tâbiiyet, askerlik ve evlilik meseleleri üzerinden mütalaa edilmiştir. Çalışmada temel kaynak olarak Osmanlı Arşivi belgeleri kullanılmıştır. 52 yıl yürürlükte kaldıktan sonra milli devlete dönüşümün akabinde, 1926'da kaldırılan İranlılarla evlilik yasağının, Osmanlı arşiv belgeleri aynasındaki yansıması ortaya konulmuştur. Yasağın ana nedeninin Osmanlı Devleti'nin nevi şahsına münhasır olarak inşa ettiği millet sistemindeki bozulma olduğu tespit edilmiştir. Yasağın teşekkül sürecinin nirengi noktasında; modern-merkezi devlet inşası, kaybedilen topraklar sonucu demografik yapıdaki değişim ve zorunlu askerlik düzenlemelerinin bulunduğu sonucuna varılmıştır. Meselenin temel coğrafi eksenin ise Osmanlı ve İran devletleri arasındaki nüfuz mücadelesinin odağında yer alan Irak bölgesi olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
From the beginning of the 19th century onwards, Ottoman Empire had implemented several marriage restrictions in the context of citizenship policies. One of these restrictions was the charter prohibiting marriages between Iranian and Ottoman subjects, dated 1874. This regulation was not only prohibiting marriages but also charging people who tied the knot despite the prohibition. In addition; according to the regulation, women who married Iranians and their children were considered as Ottoman citizens and these children were conscripted for military service. The objective of this work is to clarify the implementation process through detecting the scope of the prohibition and the conditions which caused the prohibition. In the work Differences and similarities of the regulation with previous instances and other marriage restrictions were stated. The transformation of the Ottoman Empire to Republic of Turkey, which referred to the construction process of the national state and definition of a new identity, was examined through nationality, marriage and military service issues which were at the center of the transformation. In the work, Ottoman Archive documents were used as a main source. The reflection of the marriage prohibition with Iranians, which had remained in force for 52 years and had been removed in 1926 after the transition to national state, was stated in the archival documents. It was determined that the main cause of the prohibition was the deterioration in sui generis Ottoman Nation System. Also, it was deduced that the construction of the modern-central state, the demographic changes that happened due to land losses and the compulsory military services regulations were some of the reference points in the formation process of the prohibition. It was seen that the main geographic axis of the struggle of influence between Iran and Ottoman Empire was Iraq region.
Benzer Tezler
- Ermeni Meselesi'nde İran'ın rolü ve Osmanlı ? İran ilişkilerine etkileri (1876?1909)
The role of İran in the Armenian issue and its effects on the Ottoman?İranian relations (1876?1909)
GÖKHAN BOLAT
- 19.yüzyılın ikinci yarısında İstanbul'da aydınlatma aracı olarak havagazı
Coal gas in Istanbul as a lighting instrument in the second half of the 19th century
VAHİT TAHA KURUTLU
- Sicill-i Ahval Defterlerine göre Antakyalı devlet memurları, 1879 - 1909
According to Sicill-i Affairs Register,the goverment officier from Antakya, 1879 - 1909
NAZİR ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyografiGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECATİ ÇAVDAR
- Modernleşme sürecinde Osmanlı'da kentsel gelişim örneği olarak ulaşım: İstanbul'da tramvay (19. yüzyılın ikinci yarısı)
Transportation as an urban progress example in İstanbul: Tramway in İstanbul (Second half of the 19th century)
HÜSEYİN DEMİR
- Osmanlı Devleti'nde Muhacirîn-i İslamiyenin iskânı; problemler ve çözüm çabaları (1850-1900)
Settlement of Muslim immigrants in the Ottoman Empire; problems and solutions (1850-1900)
KERİM TİRYAKİ