Bahâuddinzâde'nin el-Fıkhu'l-Ekber şerhi el-Kavlü'l-Fasl temelinde kelâmî görüşleri
Theological views of Bahâuddinzâde on the basis of his al-Qawl al-Fasl which is a commentary of al-Fiqh al-Akbar
- Tez No: 593485
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE BETÜL TEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bu çalışma, Osmanlı dönemi ulemâ ve mutasavvıflarından Bahâuddinzâde'nin el-Kavlü'l-Fasl eseri üzerinden kelâmî görüşlerini tanımayı hedeflemektedir. el-Kavlü'l-Fasl, Ehl-i Sünnet'in i'tikâdî görüşlerinin teşekkülüne katkısı bağlamında zikredilebilecek ilk isim olarak Ebû Hanîfe'nin en önemli eserlerinden el-Fıkhu'l-Ekber'in bir şerhidir. Akâidi, kişinin lehine ve aleyhine olan şeyleri bilmesi şeklinde tanımladığı fıkhın en büyük kısmı olarak gören ve bu sebeple Kelâm'ın 'el-Fıkhu'l-Ekber' olduğunu vurgulayan Ebû Hanîfe, akâidin temel meselelerini ihtivâ eden eserini el-Fıkhu'l-Ekber şeklinde isimlendirmiştir. Neticede bu eser, pek çok farklı bakış açısı ile yorumlanıp yeni eserlere konu olmak bakımından günümüze kadar güncelliğini korumuştur. Bu sürecin bir parçası olarak el-Fıkhu'l-Ekber'in derin felsefik izahatlar ile şerhedildiği el-Kavlü'l-Fasl, Bahâuddinzâde'nin, Ebû Hanîfe ve Ehl-i Sünnet'e bağlılığı etrafında şekillenmekle birlikte el-Fıkhu'l-Ekber'e yeni bir söylem kazandırmıştır. Bir metni doğru bir şekilde yorumlamak öncelikle yazarını tanımak, onun yetiştiği ilmî, fikrî, siyâsî ve sosyal ortamı tanımayı gerektirir. Bu sebeple çalışmamızın birinci bölümü gerek Ebû Hanîfe gerekse Bahâuddinzâde'nin yaşadığı dönemleri araştırarak düşünce alt yapılarını tanımaya tahsis edilmiştir. el-Kavlü'l-Fasl'ın, Osmanlı döneminde kaleme alınan bir şerh niteliğinde olması bu dönemin şerh geleneği hakkında genel bir malumata yer vermeyi gerektirmiştir. Akabinde Bahâuddinzâde'nin sûfî-kelâmcı olarak anılmasına sebebiyet veren eseri el-Kavlü'l-Fasl metin ve muhtevâ yönünden incelenerek buradan hareketle Bahâuddinzâde'nin görüşlerini tanımaya imkân verilmiştir. el-Kavlü'l-Fasl'da el-Fıkhu'l-Ekber'in özlü, kısa ve net yapısından farklı olarak yer alan kavramlar ve genişletilmiş meseleler dönemin düşünce yapısını tanımak bakımından önemlidir. Bu kavramların şerhte Bahâuddinzâde'nin aynı zamanda mutasavvıf kimliğinden izler taşıyan bakış açısı ile yorumlandığı söylenebilirse de eserin genelinde ön plana çıkan üslubun kelâmî bir üslup olduğu vurgulanmalıdır. Sonuç kısmında ise çalışma neticesinde elde edilen malumat özet bir şekilde verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to understand the theological opinions of Ottoman period scholar and sufi Bahâuddinzâde with his work named al-Qawl al-Fasl. al-Qawl al-Fasl is an explanation of al-Fiqh al-Akbar, which is one of the most important works of Abu Hanifah that contributed to the organization of the beliefs of the followers of sunnad. Abu Hanifah defined the belief as knowing everything in favor and in detriment of the person and emphasized it as the biggest part of the Islamic law and thus according to him Kalam was“al-Fiqh al-Akbar”. He named his work as al-Fiqh al-Akbar that included the key issues of the belief. Consequently, this work has continued to be relevant today by having been interpreted with different approaches and having been a subject for many works. al-Qawl al-Fasl, brought a new discourse to al-Fiqh al-Akbar by being a part of this process, explaining it with deep philosophical descriptions and by being shaped with the loyalty of Bahâuddinzâde to Abu Hanifah and followers of sunnad. Interpreting a text correctly requires firstly knowing the author, and recognizing the scientific, intellectual, political and social environment in which he grew up. For this reason, the first part of our study is devoted to identifying the infrastructures of thought by researching the periods that both Abu Hanifah and Bahâuddinzâde lived. The fact that the work was a sharh written during the Ottoman period required a general information about the sharh tradition of this period. Subsequently, the work of al-Qawl al-Fasl, which caused Bahâuddinzâde to be called as sufi-theologian, was examined in terms of text and content, and thus, it was possible to recognize Bahâuddinzâde's views. In al-Qavl al-Fasl, concepts and extended issues that are different from al-Fiqh al-Akbar's concise, short and clear structure are important in terms of recognizing the thought structure of the period. Although it can be said that these concepts are interpreted from the point of view of Bahâuddinzâde in the commentary with the traces of the sufi identity, it should be emphasized that the general style of the work is a theological style. In the conclusion part, the information obtained as a result of the study is summarized.
Benzer Tezler
- Bahâeddinzâde Muhyiddin Mehmed Efendi'nin Şerhu'l-Esmâi'l-hüsnâ Adlı Eseri: Tahkik ve değerlendirme
Muhammad ibn Bahāʼ al-Dīn and His Book Sharh al-Asmā' al-Husnā:Text and study
FEYZA GÖREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET NEDİM TAN
- Bahâeddînzâde Muhyiddîn Mehmed Efendi'nin Risâletü'l-kazâ ve'l-Kader adlı eserinin tahkik ve tahlili
The analysis and editing of Bahāeddinzâde's Treatise on Qazā and Qadar
ŞEMSETTİN TAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HABİB KARTALOĞLU