Structural geology of abu sari auriferous veins in Northern Sudan: An example for shear-hosted mesothermal gold mineralization in greenstone belts
Kuzey Sudan bölgesindeki altın içeren damarlarının yapısal jeolojisi: Greenstone kuşaklarında oluşan ve makaslanma alanları içerisinde gelişen mezotermal tip altın cevherleşmesine bir örnek
- Tez No: 596046
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDİN BOZKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Altın cevherleşmesi içeren kuvars damarı sistemi, Sudan Kuzey Eyaleti Dongola şehrinde bulunan Abu Sari bölgesinde keşfedilmiştir. Bu altın yatağı Kuzey Afrika'da bulunan Proterozoik yaşlı Nubian Kalkanı içerisinde yer almaktadır. Kuzey Sudan genel olarak birleşen okyanusal kaya katmanlarının yaklaşık 810 – 580 My yaşındaki Pan Afrika orojenezi sırasında Gondwana ile birleşmesiyle Proterozoik yaşlı Nubian Kalkanı'nın parçası olarak oluşmuştur. Altın cevherleşmesi bu periyodun sonlarına doğru ~ 650 to 600My, kıta çarpması deformasyonlarının ve geniş ölçekli doğrusal atımlı fayların Batı Afrika marjında aktif olduğu dönemde meydana gelmiştir. Altın cevherleşmesi Hartum'un yaklaşık olarak 650 km kuzeyinde bulunan Abu Sari köyünün yakınında kuvars damarları şeklinde geniş bir alanda (en az 7 x 10 km) bulunmaktadır. Abu Sari'de görülen kayaçlar küçük granadiyorit gövdelerinin, felsik ve mafik daykların kestiği deformasyona ve metaformizmaya mağruz kalmış yeşil şist fasiyesleri ve gri kumtaşlarıdır. Cevherli kuvars damarları kinematik göstergeleri ile yan kayaç dokunaklarında olan doğrultu atımlı faylanma ile kontrol edilmektedir. Fay sisteminin ve kuvars damarlarının genel davranışının anlaşılması, mevcut kuvars damarlarının görülemeyen devamlılıklarını, kuvars damarlarının dönüşlerinin ve bükülmelerini anlamaya yardımcı olacaktır. Bu soruların cevaplarını bulmak üzere altın madeninin açık ocak duvarlarında 235 metre kotunda 1:200 ölçekli duvar haritalaması yapılmıştır. Yüzey seviyesi 250 metre olmakla berabere 235 metre kotuna ait sondaj verileri cevherleşme ve yapı ilişkisinin anlaşılmasında yardımcı olacaktır. Çalışma alanındaki jeolojik yapılar arasındaki ilişkiler, bölgenin beş farklı deformasyon evresi geçirdiğini göstermektedir. İlk faz, ofiyolitlerin pasif kıta kenarı sedimanlarının üzerine G – GD'ya doğru yerleştirilmelerine atfedilirken, ikinci faz K- den KKD-kadar yönelen ve D – B kısalma ile uyumlu eğilimli açık kıvrımlarla temsil edilir . Üçüncü faz Üçüncü Katarakt Makaslama Alanı boyunca devam eden doğrultu atımlı deformasyon ile bağlantılı olup, dördüncü faz ise Sahara Metakratonu'nun kalınlaşması sonucu oluşan bölgesel genişlemedir. Son deformasyon fazı da BGB – DKD yönlü doğrultu atımlı faylarla temsil edilmektedir. Bu modelde, altın cevherleşmesinin erken evresi bölgesel deformasyon ve ilerlemiş metamorfizma ile ilişkilendirilmiş olup, altın cevherleşmesinin ikinci aşaması D – B ve KKD – GGB faylanmaya neden olan kıtasal ölçekli makaslanma alanı deformasyonunun açtığı yollardan gelen hidrotermal suların yukarıya doğru hareket etmesi ile oluşmuştur. Bu hareket doğrultu atımlı fayların kesişim yerlerinde kuvars damarları boyunca cevher zenginleşmesine neden olmuştur.
Özet (Çeviri)
The gold mineralized quartz vein system has been discovered within the Proterozoic Nubian Shield in the Sudan Northern State Dongola city, Abu Sari Region at North East Africa. Northern Sudan forms part of the Proterozoic Nubian Shield and consists of mainly accreted oceanic terranes that were sutured to Gondwana during the Pan-African orogeny during approximately 810 to 580 My time interval. Mesothermal gold mineralization formed towards the end of ~550 to 600 my interval, during collisional deformation and large-scale strike-slip faulting along the east African margin. Gold mineralization occurs across a wide area of quartz veining (at least 7 x 10 km) near the village of Abu Sari, approximately 650 km north of Khartoum. Rocks exposed in the Abu Sari area consist mainly of deformed and metamorphosed greenschist-facies greywackes, and intruding small granodiorite bodies, felsic and mafic dikes. Mineralized quartz veins are controlled by strike-slip faulting with kinematic indicators occurring along their contacts with the host rock. Understanding the general behaviour of the fault system and the quartz veining will help to understand the invisible continuation of the mineralized quartz veins, and to determine areas of the bending and turning points of the veins. To tackle these questions 1:200-scale wall mapping of the quartz veins is done in the 235 meters level of the open pits of the gold mine. The surface level is 250 meters and the drilling data available in the 235 meters level help to understand the relationship between the mineralization and the structures. The relationships between geological structures in the study area suggest that the region has suffered from five distinct phases of deformation. The first phase is attributed to the emplacement of ophiolites onto the passive margin sediments towards S- to SE, the second phase is represented by N- to NNE-trending open folds and is consistent with ca. EW shortening, the third phase is associated with continuing strike-slip deformation along the Third Cataract Shear Zone, regional extension because of the thickening of the Saharan Metacraton lithosphere is the fourth phase, and final deformation phase is represented by WSW–ENE-trending strike-slip faulting. In this model, the early phase of gold mineralization was associated with regional deformation and prograde metamorphism, the second stage of gold mineralization was induced by crustal-scale shear zone deformation causes E – W and NNE – SSW faulting which has formed the pathways for hydrothermal fluids to move upward and enriched the quartz veins trough the junctions of the strike-slip faulting.
Benzer Tezler
- Yeniköy (Bigadiç/Balıkesir) yöresinin üleksit yataklarının ekonomik jeolojisi
Economic geology of the ulexite deposits in the vicinity of Yeniköy (Bigadiç/Balıkesir)
ETHEM TOZLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURETTİN SONEL
- İstanbul ili, Sazlıbosna (Arnavutköy) - Kayabaşı (Başakşehir) civarının jeolojisi ve yapısal evrimi
Geology of iİstanbul, Sazlıbosna (Arnavutköy) - Kayabaşı (Başakşehi̇r) area and structural evolution
MERT BALAMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR AKYÜZ
- İstanbul-Beykoz'un doğusunun jeolojisi ve mesozoyik deformasyonu
The geology of the east of Beykoz (İstanbul): With a special emphasis on the mesozoic deformation
TURGUT GÜRER
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BORİS NATALİN
- Kepez (Durağan-Sinop) güneydoğusunun jeolojisi
The Geology of south-east of Kepez (Durağan-Sinop)
NURCAN KAPUCUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEMİH ULAKOĞLU
- Aydıncık (Yozgat) Kuzeyinin jeolojisi
The Geology of the north of Aydıncık (Yozgat)
SUAT ATMACA
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEMİH ULAKOĞLU