Geri Dön

Caniklizâde Battal Hüseyin Paşa

Caniklizâde Battal Hüseyin Pasha

  1. Tez No: 597197
  2. Yazar: EDA CEYLAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. RIZA KARAGÖZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Ayân, Caniklizâdeler, Battal Hüseyin Paşa, muhassıl, vali, Ayân, Caniklizâdes, Battal Hüseyin Pasha, muhassıl, vali
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 117

Özet

Bu çalışmada XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde güçlerini hissedilir derecede arttıran yerel hanedanlar arasında ismi öne çıkan Caniklizâdelere mensup Battal Hüseyin Paşa'nın idari ve askeri faaliyetleri incelenmiştir. Osmanlı Devleti'nin güç kaybettiği dönemlerde hükümete zaman zaman destek olan zaman zaman ise isyan ya da firar gibi hareketleri ile göze çarpan Caniklizâdeler hanedanı, yaklaşık 60 yıl kadar Anadolu'nun kuzeydoğu kesiminde varlıklarını korumuşlardır. Osmanlı Devleti XVIII. yüzyılda merkezi otoriteyi kaybettiğinde idari alanda söz sahibi olan yerel aileler ile mecburen anlaşma yoluna giderek onlardan çeşitli alanlarda yararlanma yoluna gitmiştir. Çeşitli tez, makale, eserler ve arşiv belgelerinden yararlanılarak oluşturulan bu tez, Osmanlı Devleti'nin giderek güçlenen ayanlara karşı ortaya koyduğu siyaseti örneklendirmektedir. Yerel ailelerin siyasi ve toplumsal alanda güç kazandığı bu dönem Osmanlı modernleşmesi diye tanımlanabilecek XIX. yüzyılın arifesi olması hasebiyle tarihçilerin ilgisini çekmiş ve pek çok araştırmaya konu olmuştur. Bu tez ile Battal Hüseyin Paşa özelinde, XVIII. yüzyılda ayanların devlet ve toplum hayatındaki rollerini ve konumlarını araştırmak, böylece XIX. yüzyıl Osmanlı devlet ve toplum yapısına ne gibi etkileri olduğunu kaynaklar üzerinden takip etmek temel gerekçemizi oluşturmuştur. Karadeniz bölgesiyle sınırlı kalmayıp Sivas ve Erzurum eyaletlerini de içine alacak kadar geniş bir alana yayılan Caniklizâdelere mensup Battal Hüseyin Paşa hakkında yapılacak olan araştırma, dönemin devlet-ayan ve ayan-toplum ilişkisine ışık tutacaktır. Battal Hüseyin Paşa'nın firarından önce, firarı ve firarından sonraki faaliyetleri olmak üzere üç ana bölüme ayırdığımız tezin giriş bölümünde; Osmanlı Devleti'nin idari, mali ve askeri konuda kendisine dayanak olarak gördüğü âyanlar ile Caniklizâdeler ve idaresini belirli sürelerle ellerinde tuttukları Canik bölgesi hakkında bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde Battal Hüseyin Paşa'nın firar etmeden önceki idari ve askeri faaliyetleri ele alınmıştır. Battal Hüseyin Paşa'nın asi ilan edilmesine sebep olan Rusya'ya firarı ve firarından sonraki görevleri ikinci bölümde değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise asi ilan edilen Battal Hüseyin Paşa'nın affedilmesinden vefatına kadar olan süreç ile oğulları hakkında bilgi verilmiştir.

Özet (Çeviri)

This study examines the military and the administrative activities of Battal Hüseyin Pasha, a member of the Caniklizâdes whose name can be mentioned in the Ottoman Empire. The dynasty of Caniklizâdes which supported the government from time to time when the Ottoman state lost power and occasionally rebelled or escaped continued to exist for nearly 60 years in the northeastern part of Anatolia. With this study, we wanted to contribute to a better understanding of the link between the state and a side dynasty by examining the activities of Battal Hüseyin Pasha in the Ottoman Empire. This thesis which was created by using archive documents related to various thesis, articles and works, illustrates the politics of the Ottoman Empire against the ayanlar which became stronger in time. This period, which is the time that local families gained power in political and social area, was on the eve of 19th century that may be defined as the era of Ottoman modernization; hence it attracted historians and became the subject of considerable number of researches. The essential reason of writing this thesis specific to Battal Hüseyin Paşa is researching the role of the ayân in government and community life in 18th century, and following the resources for their consequent effects on government and community struction in 19th century. The research on Battal Hüseyin Pasha who is the member of Caniklizâde family, which dominate a large area that includes Sivas and Erzurum states addition to Blacksea region, will clarify government-ayân and ayân-community relations in that period. We give information about the activities of Battal Hüseyin Pasha before the desertion, during desertion and after the desertion. This study is divided into three main sections. The introduction of this thesis gives information on the administrative, financial and military issues of the Ottoman state as a basis for the ayânlar Caniklizâdes and ruled Canik. In the first section, the administrative and military activities of Battal Hüseyin Pasha before his escape are discussed. Battal Hüseyin Pasha's rebellion in Russia which caused him to be declared rebellious and his activities after the desertion are evaluated in the second part. In the third and last part of the study, we give information about the process, and sons from the forgiveness for Battal Hüseyin Pasha, who was declared rebellious to his death.

Benzer Tezler

  1. The Rise and fall of an Ayan family in eighteenth century Anatolia: The Caniklizades (1737-1808)

    Onsekizinci yüzyılda Anadolu'da bir Ayan ailesinin yükselişi ve düşüşü: Caniklizadeler (1737-1808)

    CANAY ŞAHİN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    Tarihİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OKTAY ÖZEL