Bursa Kızık köylerinin korunmasına yönelik bir yöntem önerisi: Alan yönetim planı
Proposal of a method for the protection of Bursa Kızık villages: Site management plan
- Tez No: 598668
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF ÖRNEK ÖZDEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Kentsel koruma, kültürel miras, alan yönetimi, kızık köyleri, Bursa, Urban conservation, cultural heritage, site management plan, villages of kızık, Bursa
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Koruma ve Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 282
Özet
İnsanoğlunun yaşadığı sürece ürettiği kültürel birikimi yaşanılan zamana ve coğrafyaya göre farklılıklar göstermektedir. Kültür ve insan birbirinden ayrılmaz olgulardır. İnsanlar yaşamları boyunca eylemler gerçekleştirmektedir ve gerçekleştirdikleri eylemler de onların kültürlerinin bir parçasıdır. Eylemler sonucunda geriye kalanlar ise o kültüre sahip toplumların mirası olarak bize ulaşmıştır. Toplumsal belleğin önemli bir kısmını oluşturan kültürel miras geçmiş ile gelecek arasında bir köprü niteliğindedir ve toplumların temelini oluşturmaktadır. Kültürel miras kavramı somut kültürel miras ve somut olmayan kültürel miras olarak ikiye ayrılmaktadır. Somut kültürel miras; insan eliyle yapılmış, fiziki bir yapısı bulunan kültürel değeri olan tüm somut varlıklardır. Somut olmayan kültürel miras; kültürel değeri olan soyut, manevi öğelerdir. Kültürel miras alanlarının korunmasına yönelik olarak 1954 yılında Avrupa Kültürel Varlıkların Korunması Sözleşmesi hazırlanmış ve sözleşmede yer alan“Avrupa'nın Ortak Kültür Mirası”tanımı devlet sınırlarının ötesine geçerek kültürel mirasın evrenselliğini tanımlamıştır. Daha sonra kültürel miras alanları ile ilgili birçok sözleşme ile bildirge hazırlanmış ve koruma kavramı günden güne daha iyi tanımlanarak, kapsamı genişletilmiş ve kavram benimsenmeye başlanmıştır. 1972 yılında UNESCO tarafından Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi'nde kültürel ve doğal miras alanları Dünya Mirası boyutuna taşınmıştır. ICOMOS'un 2008 yılındaki Quebec Bildirgesi'nde de somut ve somut olmayan kültürel mirasın bütünleşik olarak korunmasının yerin ruhunun korunmasıyla gerçekleşeceği söylenmiş ve kültürel miras kavramının her iki boyutununda korunması gerekliliği açıklanmıştır. Diğer yandan koruma kavramı yapı ölçeğinden evrimleşerek doğal ve yapılı çevrelerin sosyal, kültürel, tarihsel anlamda işlevsel, ekonomik, görsel, somut ve somut olmayan tüm özellikleriyle korunmalarını ve yönetilmelerini kapsayan kentsel boyuta dönüşmüştür. Dünya Miras varlıklarına ilişkin bir envanter oluşturulması, kayıt altına alınması ve korunması amacıyla UNESCO bünyesinde Dünya Miras Merkezi kurulmuş ve bu merkezde de bu alanlara ilişkin başvuruları değerlendirip tüm işlemleri yürütecek Dünya Miras Komitesi oluşturulmuştur. Dünya Miras Komitesi'nin de danışmanı olarak üç organizasyon bulunmaktadır. Bu organizasyonlar; ICCROM, ICOMOS ve IUCN'dir. Dünya Miras Komitesi tarafından herhangi bir varlığın üstün evrensel değer sahip olup olmadığının belirlenmesi açısından 10 kriter belirlenmiştir. Belirlenmiş olan bu kriterlerden bir ya da birkaçını içeren varlıklar“Üstün Evrensel Değer”e sahip varlıklar olarak kabul edilmektedir.“Üstün Evrensel Değer”e sahip olan bu varlıklara ilişkin olarak“Dünya Miras Listesi”oluşturulmuştur.“Dünya Miras Listesi Sözleşmesi Uygulama Rehberi”yayınlanmış ve üstün evrensel değere sahip alanların yönetilmesine ilişkin hükümler tanımlanmıştır. Alan yönetimi ve yönetim planı kavramları, Dünya Mirası kabul edilen varlıkların/değerlerin yerinde korunabilmesi, karşılaştığı risklerin azaltılabilmesi ve günlük yaşam ile bütünleştirilerek gelecek nesillere aktarılabilmesi için ortaya çıkmıştır. 1970'lerden beri olgunlaşmaya başlayan alan yönetimi ve yönetim planı kavramı değişerek gelişmeye devam etmektedir. Alan yönetimi ve yönetim planı kavramı ülkemizde“Kültür Mirası Yönetimi”olarak 2000'li yılların başında koruma mevzuatına girmiştir. 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na 5226 sayılı kanun ile eklenen ek 2. Maddesi ve bu maddeye istinaden hazırlanmış olan“Alan Yönetimi ile Anıt Eser Kurulunun Kuruluş ve Görevleri İle Yönetim Alanlarının Belirlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”ile alan yönetimi mevzuatımıza girmiştir. Dünya Miras Listelerinde yer alan Üstün Evrensel Değere sahip olan miras alanlarımızın yönetimine ilişkin olarak söz konusu yönetmelik hükümleri uygulanmaktadır. Ulusal ve uluslar arası mevzuatlara göre hazırlanmış olan alan yönetimi planları ve yönetim şemaları incelenmiştir. Yönetim planlarındaki alanın tanımlanması, öneminin aktarılması, amaç-hedef ve eylemlerin oluşturulması, paydaşların belirlenerek görev dağılımın yapılması, uygulamaya geçilmesi ve tüm sürecin izlenerek gözden geçirilmesini içeren ana kurguları irdelenmiştir. Tez konusunun çalışıldığı il olan Bursa'daki Dünya Miras Alanları ve Alan Yönetimi Planı da incelenmiştir. Bursa İli'deki Bursa (Hanlar Bölgesi-Sultan Küllliyeleri) ve Cumalıkızık Köyü Dünya Miras Listesi'ne Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu adı ile 2014 yılında girmiştir. Miras Alanı'na ilişkin hazırlanan 2013-2018 yıllarını kapsayan Alan Yönetimi Planı irdelenmiş ve oluşturulan hedefler, hedeflere bağlı eylemler ve bu eylemleri hangi paydaşların gerçekleştireceği ve geçen süre içerisinde hangi eylemlerin gerçekleştirilebildiği irdelenmiştir. Daha sonra tez konusu Bursa'daki kızık köylerinin tanımlanması ve öneminin vurgulanması açısından araştırmalar, analizler, mülakatlar ve anketler yapılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda elde edilen veriler ile ulusal ve uluslar arası mevzuatlara göre hazırlanmış olan alan yönetimi planları, kurguları ve uygulamalarına ilişkin elde edilen veriler ışığında da, tez konusu olan Bursa'daki kızık köylerinin korunmasına yönelik bir yöntem olan alan yönetimi kurgusunun nasıl oluşturulabileceği, öncelikli olarak neler yapılması gerektiği ve alan yönetim planının ilkelerinin ne olması gerektiği ile ilgili önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Humankind is producing culture throughout his life. This culture shows differences according to time and geography. Culture and human are inseparable phenomena. People perform actions throughout their lives which these actions are part of their culture. As a result of the actions, the remaining ones have reached us as the legacy of the societies with that culture. The cultural heritage that constitutes an important part of social memory is a bridge between past and future and forms the basis of societies. The concept of cultural heritage is divided into tangible cultural heritage and intangible cultural heritage. Tangible cultural heritage is a physical structure made by human beings, that structures includes the cultural value. Intangible cultural heritage are abstract elements with cultural value. In 1954, the European Convention for the Protection of Cultural Heritage was prepared to protect cultural heritage sites. The definition of Europe's common cultural heritage in this convention goes beyond borders and defines the universality of cultural heritage. Afterwards, several contracts and declarations prepared about the cultural heritage sites. In these documents, the concept of protection is better defined day by day, its scope has been expanded and the concept has been adopted. In 1972, The UNESCO Convention on the Protection of the World Cultural and Natural Heritage has been moved cultural and natural heritage areas to a World Heritage Site. In the 2008 Quebec Declaration of ICOMOS, it was said that the integrated conservation of tangible and intangible cultural heritage would be achieved through the preservation of the spirit of the earth and the need to protect both sides of the concept of cultural heritage. On the other hand, the concept of protection envolved from the building scale and turned into an urban dimension that includes the protection, development and management of natural and built environments with all their social, cultural and historical, economic, visual, tangible and intangible features. The World Heritage Center was established on UNESCO with the aim of registering and preserving an inventory of World Heritage assets. In this center, The World Heritage Committee has been established to evalue the applications related to their fields and to carry out all operations. There are three organizations as advisors to the World Heritage Committee. These organizations; ICCROM, ICOMOS and IUCN. 10 criteria have been determined by the World Heritage Committee to determine whether any assets have a“Superior Universal Value”. The assets that contain one or more of these criteria are accepted as assests with a“Superior Universal Value”. The World Heritage List has been created for these assets with“Superior Universal Value”. Implemantation Guidelines of the World Heritage List Convention has been published and the provisions for managing areas with“Superior Universal Value”have been defined. The concepts of site management and management plan have emerged in order to protect the assets / values that are accepted as World Heritage Sites, to reduce the risks they face and to be transferred to future generations by integrating them with daily life. The concept of site management and management plan, which has started to mature since the 1970s, continues to evolve. The concept of site management and management plan was introduced as“Cultural Heritage Management”in our country in the beginning of 2000s. With the article 2 added to Law numbered 2863 on the Protection of Cultural and Natural Property by Law numbered 5226, the concept of field management is defined in the law. The Regulation on the Principles and Procedures for the Determination of the Establishment and Duties of the Site Management and the Board of Directors and the Management Areas prepared according to the second article. The provisions of this regulation are applied regarding the management of our heritage areas which have the Superior Universal Value in the World Heritage Lists. The concept of site management plans and management schemes prepared according to national and international regulations were studied. The main constructs including the definition of the area in the management plans, the transfer of its importance, the establishment of the goals and objectives, the determination of the stakeholders, the distribution of the tasks, the implementation and the review of the whole process were examined. The World Heritage Sites and Area Management Plan in the Bursa province where the thesis subject is studied was also examined. Bursa and Cumalıkızık Village entered the World Heritage List in 2014 with the name of Bursa and Cumalıkızık: Birth of the Ottoman Empire. Site Management Plan in the years between 2013-2018 prepared for the World Heritage Site has been examined and the targets, targets related to the actions, which stakeholders will perform these actions and what actions can be realized within the time period have been examined. Then; researches, analyzes, interviews and questionnaires were conducted in order to define the importance and importance of the kızık villages in Bursa. In the light of the data obtained as a result of these studies and the data obtained from the field management plans, constructs and applications prepared according to the national and international regulations, how to create the field management fiction which is a method for the protection of the hypocritical villages which are the subject of the thesis, what should be done first and recommendations were made on what should be the principles of the site management plan.
Benzer Tezler
- Bursa'da Kızık köylerinin kırsal turizm potansiyelinin belirlenmesi ve bu potansiyelin kentsel rekreasyon açısından değerlendirilmesi
Determination of rural tourism potential of Kızık villages in bursa and assessment of the potential with regard to urban recreation
SERPİL KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
CoğrafyaBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TANER KILIÇ
- Orhangazi ilçesinde ve köylerinde Osmanlı Döneminden kalma mezar taşları
Tombstones from the Ottoman era the town and villages Orhangazi
MUSTAFA AYLAR
- Даража чек катмардуу сингулярдуу козголгон параболалык теңдемелердин чыгарылыштарынын асимптотикасы
Güç sınır katmanı içeren singüler pertürbasyon parabolik denklemlerin çözümlerinin asimptotiği
PEYİL ESENGUL KIZI
Doktora
Kırgızca
2022
MatematikKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASAN ÖMÜRALİYEV
- Kastamonu yöresinde koyun ve keçilerde kene enfestasyonları
The tick infestation of sheep and goat in the kastamonu province
HATİCE ÖZBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ParazitolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiParazitoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAMİLE BİÇEK
- Bağımsız denetim raporlarında kilit denetim konuları: BİST 100 imalat sektöründe yer alan işletmelerin incelenmesi
Key audit matters in independent audit reports: Investigation of manufacturing businesses in BIST 100
EKİNÇ KIZIK