Rü'yetullah meselesi çerçevesinde kelam-bilim ilişkisi
The relation between kalam and science within the scope of Ru'yetullah (Visibility of god) issue
- Tez No: 601012
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN TOPRAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 323
Özet
Bu çalışma, kelam düşüncesinde yer verilen bilimsel bilgi ve kelamın bilim ile kurduğu ilişkiyi ele almaktadır. Kelamcılar, kelamın teşekkülü ile birlikte bilim tarihi açısından bilim olarak kabul edilen alanlarla ilişki kurmuş, kelam eserlerinde bu bilgi türüne benimseme ya da eleştiri bağlamında yer vermiştir. Allah'ın görülmesinin imkanının tartışıldığı rü'yetullah meselesi, görme duyumunun teorik açıklamasını içermesi bağlamında kelamcıların bilimin araştırma alanına giren görme konusundaki yaklaşımları üzerinden kelam-bilim ilişkisini incelemeye müsait bir konudur. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde rü'yetullah konusu, problemin tarihsel sürecinden başlamak üzere, erken dönem Mu'tezile Eş'arîyye ve Mâtürîdîyye kelamındaki tartışmalar çerçevesinde ortaya konulmuştur. Bu çerçevede Allah'ın görülemeyeceği ve görülebileceği iddialarının akli ve nakli delilleri ele alınmış, zaman ve mekan açısından Allah'ın görülmesinin tartışıldığı bağlamlar ayrıca incelenmiştir. İkinci bölümde rü'yetullah tartışmaları sebebiyle kelam içerisinde yer alan bilim olarak görme duyumunun teorisi tespit edilmiştir. Bu çerçevede kelamcıların görmenin gerçekleşebilmesi için gerekli olan şartlar, görme süreci, görmenin gerçekleşme biçimi, görmeyi engelleyen problemler ve nelerin görülebileceği konularındaki yaklaşımları incelenmiştir. Kelamcıların bilimsel bilgi ile kurduğu ilişki ise, görme olgusu çerçevesinde teolojinin bilimsel açıklamayı belirlemesi ve bilimsel açıklamanın teolojiyi belirlemesinin örnekleri üzerinden açıklanmıştır. Son olarak kelamcıların görme konusundaki temel iddialarının güncel bilim açısından değerlendirmesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this doctoral thesis, the scientific knowledge in Islamic theology (Kalām) and the relationship between theology and science has been studied. Islamic theologians (Mutakallimūn), with the formation of Kalām, established relations with the fields categorized as science in terms of the history of science, and included parts of this knowledge in their books. Vision of God (Ruʿyat Allāh) issue is a suitable subject for examining the Kalām-science relationship because of Mutakallimūn's investigation of the theoretical explanation of the sense of sight within the subject. This study consists of two chapters. In the first chapter, the subject of Ruʿyat Allāh is portrayed within the framework of the discussions in the early Muʿtazilah, Ashʿariya and and Māturīdīyah Kalām, starting with the history of the problem. The proofs of Mutakallimūn about whether Ruʿyat Allāh is possible or not are discussed and various aspects of the issue in terms of time and place are also scrutinized. In the second chapter, Mutakallimūn's theory of vision, which is the science within Kalām due to the problem of Ruʿyat Allāh, is unveiled. In this context, assumptions of Mutakallimūn about the conditions necessary for seeing, the mechanism of seeing, the problems that prevent seeing and what can be seen are examined. The relationship between Kalām and scientific knowledge is explained through examples of theology's determination of scientific explanation and the scientific explanation's determination of theology within the framework of sight. Lastly, principal claims of the Mutakallimūn about vision are evaluated in terms of contemporary science.
Benzer Tezler
- Kādî Abdülcebbâr'da idrak teorisi
Theory of perception in Qādî Abd al-Jabbâr
SAMİ TURAN EREL
Doktora
Türkçe
2022
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SİNANOĞLU
- Abdülkerim el-Müderris'in 'Nurul'l-İman' adlı eseri bağlamında itıkadi görüşleri
Abdulkari̇m Hand-in Müderri̇s 'Nurul-Faith' the theologi̇cal opinion in the context of monuments
MARDAN MUSTAFA MOHAMMED
Yüksek Lisans
Arapça
2016
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KESKİN
- Ru'yetullah ile ilgili rivâyetlerin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationships related to Ru'yetullah
HASAN LİMON
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAMİ ŞAHİN
- Çağdaş tefsir kaynaklarında rü'yetullah konusu
Rü'yetullah subject in contemporary commentary sources
BAHREDDİN BİLDİRİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET BARDAK
- Mutezile düşüncesinde Rü'yetullah meselesi
The theme of Ru'yetullah in the mind of mu'tazili
TEYMA MAARAVİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinGaziantep ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÜNVERDİ