İrade ve ahlaki bütünlüğün olumlu psikolojik çıktıları üzerine bir karma yöntem araştırması
A mixed method study on the positive psychological outcomes of willpower and moral integrity
- Tez No: 602708
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL EKŞİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 332
Özet
Son dönemde yapılan çalışmalara göre, bireylerin sorunlarının temelinde irade eksikliğinin ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Bununla birlikte ahlaki değerlerde meydana gelen bozulmaların da sıkça dile getirildiği bilinmektedir. İrade sürecinin detaylı bir şekilde incelendiği ve irade ile ahlaki bütünlük arasındaki ilişkinin ortaya çıkartıldığı bir çalışmanın tasarlanması var olan bu sorunları anlamada yararlı olacaktır. İrade ve ahlaki bütünlük arasındaki ilişkiyi ortaya çıkartmak ve bunların olumlu psikolojik çıktılar üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla tasarlanan bu çalışma üç aşama ve altı çalışmadan meydana gelmektedir. Çalışmanın birinci aşamasında dört çalışma yapılmıştır. İlk önce irade sürecini ortaya çıkarmak amacıyla gömülü teori çalışması yapılmıştır. İkinci sırada gömülü teoriyi desteklemek için metafor çalışması yapılmıştır. Üçüncü sırada ise, kavram çalışması yapılmıştır. Bu çalışmalardan sonra birinci aşamanın son çalışması olarak İrade Yedilisi Ölçeği (İYÖ) geliştirilmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında Ahlaki Bütünlük Ölçeği (ABÖ) Türkçe'ye uyarlanmıştır. Çalışmanın üçüncü ve son aşamasında ise irade ve ahlaki bütünlük arasındaki ilişkinin test edildiği yapısal eşitlik modeli (YEM) çalışması yapılmıştır. Araştırmanın birinci aşaması karma yöntem desenlerinden Keşfedici Sıralı Desen üzerine bina edilmiştir. İlk aşamasında nitel çalışmalar ve ikinci aşamasında ise ölçek geliştirilmiştir. Nitel çalışmada üç farklı örneklem kullanılmıştır. Gömülü teori için (N=30); metafor çalışması için (N=109) ve kavram çalışması için (N=64) öğrenciden veri toplanmıştır. Ölçek geliştirme çalışması için de üç defa veri toplanmıştır. Toplanan ilk veriler açımlayıcı faktör analizi için (AFA) kullanılmış; ikinci veriler doğrulayıcı faktör analizi (DFA) için ve üçüncü defa toplanan veriler ise ölçüt geçerliği için kullanılmıştır. Ölçek uyarlama çalışması için de ölçek geliştirme sürecindeki gibi üç defa veri toplanmış ve aynı yol takip edilmiştir. Araştırmanın son kısmı olan yapısal eşitlik modeli (YEM) için de (N=862) öğrenciden veri toplanmıştır. Bu model için iradenin psikolojik çıktıları olarak, psikolojik sağlamlık, psikolojik iyi oluş ve huzur ölçekleri de ayrıca kullanılmıştır. Nitel veri analizi için MAXQDA 12 paket programı kullanılmış; nicel veri analizleri için de SPSS 22 ve AMOS 20 Paket programları kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında irade süreci gömülü teori, metafor ve kavram çalışmaları ile incelenmiş ve nihayetinde iradenin yedi önemli bölümden meydana geldiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlardan yola çıkarak geliştirilen irade ölçeğinin de yedi faktörlü olması planlanmıştır. Daha sonra her faktör için maddeler yazılıp; ölçek geliştirme basamakları dikkate alınarak İrade Yedilisi Ölçeği (İYÖ) geliştirilmiştir. Yapılan çalışmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: Geliştirilen İrade Yedilisi Ölçeği (İYÖ) yeterli düzeyde geçerlik ve güvenirlik değerlere sahiptir. Türkçe'ye uyarlaması yapılan Ahlaki Bütünlük Ölçeği (ABÖ) yeterli geçerlik ve güvenirlik değerlerine sahiptir. Yapısal eşitlik modeli (YEM) sonucunda iradenin ahlaki bütünlüğü yordadığı; ahlaki bütünlüğün de psikolojik sağlamlık, psikolojik iyi oluş ve huzur değişkenlerini pozitif yönlü yordadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
According to recent studies, the lack of willpower is at the top of the list of people's problems. However, it is known that disturbances in moral values are frequently mentioned. Designing a study in which the process of willpower is examined in detail and the relationship between willpower and moral integrity is revealed will be useful in understanding these problems. This study is mainly based on the purpose of examining the relationship between willpower and moral integrity. It consists of three stages and six studies. In the first stage, a grounded theory study was conducted to make a detailed analysis of the willpower processes. In addition, a qualitative metaphor study was conducted and then a conceptual study was conducted. After these studies, the items of the willpower scale were written and finally the Willpower Septet Scale was developed. Then, the Moral Integrity Scale was adapted to Turkish. Finally, the structural equation model was tested to examine the relationship between willpower and moral integrity. The first stage of the study was based on the exploratory sequential design, as one of the mixed method research designs. Qualitative studies were developed in the first stage and the scale was developed in the second stage. In the qualitative study, three different samples were used. Data were collected from undergraduate students for grounded theory study (N = 30); for metaphor study (N = 109) and conceptual study (N = 64). In the scale development phase, data were collected three times: For exploratory factor analysis, for confirmatory factor analysis then for criterion validity study. The same method was used for scale adaptation study. Data were also collected from the students (N = 862) for the final structural model. Psychological resilience, psychological well-being and peace scales were also used as the psychological outcomes associated with willpower for this model. For qualitative data analysis, MAXQDA 12 package program was used; SPSS 22 and AMOS 20 software were used for quantitative data analysis. In the qualitative part of the study, the process of willpower is examined in detail and it is concluded that this construct consists of seven important components. Based on these results, it is planned that the scale of willpower developed with seven factors. Subsequently, items were written for each factor; taking into consideration the scale development steps, the Willpower Septet Scale was developed and it was concluded that it had sufficient validity and reliability properties. Afterwards, the Moral Integrity Scale was adapted to Turkish and its single factor structure was confirmed as in the original study. As a result of the structural equation model (SEM), willpower predicts moral integrity; It is concluded that moral integrity positively predicts psychological robustness, psychological well-being and peace variables.
Benzer Tezler
- Öğretmenlere göre ilköğretim 1. kademe (4. ve 5. sınıf) din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin problemleri
By teachers; the problems of primary school (fourth & fifth classes) religious culture & moral knowledge lesson
YUSUF KURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. M. ŞEVKİ AYDIN
- Kelam açısından rızık ve açlık sorunu
The problem of sustenance and hunger by viewpoint of kelam
RİCAİL KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP ARDOĞAN
- Okul öncesi Arapça eğitim öğretim programları ve değerler eğitimi çerçevesinde örnek ders materyali
Sample lesson material within the framework of preschool Arabic education teaching programs and values education
BETÜL RÜMEYSA MESTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiYabancı Dil Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ÖZAY
- Nietzsche'nin modern kültürü eleştirisi üzerine bir inceleme
Eine Untersuchung uber Nietzsches kritik der modernen kultur
NAZİLE KALAYCI
- Toplumsal ve tarihsel boyutlarıyla İngiliz tiyatrosunda sansür
Censorship on the English stage along with its social and historical dimensions
YAVUZ ÇELİK
Doktora
Türkçe
2005
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM YEREBAKAN