Geri Dön

Halk anlatılarının yeniden yazımı sürecinde Duha Koca Oğlu Deli Dumrul Boyu

In the rewri̇ti̇ng process of folk narrati̇ves, the story of Deli̇ Dumrul who i̇s The Son of Duha Koca

  1. Tez No: 606965
  2. Yazar: SAHRA İPEK EDİS AYDOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SALAHADDİN BEKKİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 189

Özet

Türk ve dünya edebiyatlarında özel bir yeri olan ve Türk milletinin maddi ve manevi değerlerini somut bir şekilde yansıtan Dedem Korkut Kitabı, 1815 yılında Heinrich Friedrich Von Diez tarafından bilim dünyasına tanıtıldığından beri eskimeyen ve tüketilemeyen kaynaklardan biri olarak dikkat çekmektedir. Kitapta yer alan on iki anlatı, Oğuzların 9. ve 11. yüzyıllar arasındaki idari, iktisadi, kültürel ve dinî yapılarını dinleyiciye/ okuyucuya aktarmaktadır. Kilisli Muallim Rıfat'ın Türkiye'deki ilk neşrinden sonraki yüz yıllık süre içerisinde Dedem Korkut Kitabı birçok araştırmacı tarafından ele alınmış ve bilimsel ölçütlerde neşirler ve makaleler yayımlanmıştır. Bunun yanında Dedem Korkut Kitabı'nın masal, efsane, hikâye hatta tiyatro ve sinema filmi senaryosu olarak defalarca yeniden yazılmıştır. Ortaya çıkan yeni metinlerin birçoğu, asıl metinlerin kopyası olarak değerlendirilebilecek tekrarları iken bazıları da dil, üslup, olay örgüsü ve motifleri bakımından farklılaşmış formları olarak karşımıza çıkmaktadır. Dedem Korkut Kitabı'nın yenidenyazımlarının geçirdiği değişim ve dönüşümler ve bunların hangi boyutlarda ve amaçlarda gerçekleştiklerinin ortaya konulması, yazınsal süreç içerisinde anlatıların geçirdiği dönüşümleri aydınlattığı gibi bundan sonra yazılacak olanlara da ışık tutması bağlamında önem arz etmektedir. Çalışmamızda, Dedem Korkut Kitabı'nın Dresden nüshasında beşinci boy olarak yer alan ve Türklerin İslamiyet'i yeni yeni benimsediği bir dönemde inanç karmaşası yaşayan, bu bağlamda da Azrail'e kafa tutan Deli Dumrul'un ölümü bünyesinde hissedişiyle ilahi gücü ve yaşamın gerçeklerini kabul edişini anlatan Duha Koca Oğlu Deli Dumrul Boyu'nun yenidenyazımları ele alınacak, ortaya çıkan yeni anlatılardaki biçimsel ve anlamsal dönüşümler açıklamalarıyla birlikte ortaya konmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Dedem Korkut Book, which has a special place in Turkish and world literature and reflects the material and spiritual values of the Turkish nation in a concrete way, draws attention as one of the sources that has not been consumed and consumed since it was introduced to the scientific world by Heinrich Friedrich Von Diez in 1815. The twelve narratives in the book convey the lives, administrative, economic, cultural and religious structures of the Oghuz Turks who lived between the 9th and 11th centuries. The Book of Dedem Korkut has been handled by many researchers and publications and articles have been published in scientific criteria in the next hundred years from Kilisli Muallem Rifat's first publication in Turkey. In addition, the book of Dedem Korkut is rewritten many times as a fairy tale, legend, story or even a theater and cinema script. While many of the new texts emerged as repetitions of plagiarism, some appear as differentiated forms in terms of language, style, plot and motifs. The changes and transformations of the rewriting of the book of Dedem Korkut and revealing the dimensions and the aims of these changes are important in terms of illuminating the transformations of the narratives in the literary process as well as shedding light on the things to be written. In our study, Deli Dumrul Boyu, which is the fifth dimension in the copy of the Book of Dedem Korkut, corresponds to a period in which Turks have recently adopted Islam and Deli Dumrul is confused with belief and thus defies the Azrael. It is told about his divine power and his acceptance of the realities of life through his feeling within death. Duha Huge Son Deli Dumrul Boyu rewriting will be discussed, the formal and semantic transformations in the new narratives will be put forward together with the explanations.

Benzer Tezler

  1. Halk anlatılarının yeniden yazımı sürecinde Pay Püre Oğlu Bamsı Beyrek

    In the rewriting process of folk narratives story of Bamsi Beyrek who is son of Pay Püre

    ŞEYMA AKELMA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ÖZGÜR GÜVENÇ

  2. Halk anlatılarının güncellenmesi bağlamında Oğuz Kağan Destanı (1923-2021)

    Oguz Kagan Epic in the context of updating folk narratives (1923-2021)

    BÜŞRA PALUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR ŞİMŞEK

  3. Kültürel iletişim aracı olarak masal ve küresel kültür bağlamında yeni uyarlamaları

    Tale as a cultural communication tool and its new adaptations in the context of global culture

    VÜSALE GULİYEVA KILIÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Sosyolojiİstanbul Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE CEYDA ILGAZ BÜYÜKBAYKAL

  4. Selami Münir Yurdatap ve halk bilimi

    Selami Münir Yurdatap and folklore

    NECLA GÜL ERCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Halk Bilimi (Folklor)Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE İÇEL

  5. Metinlerarası ilişkilerde Türk halk hikâyeleri

    The minstrel Turkish tales in intertextual relations

    YELİZ ÖZAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. ÖCAL OĞUZ