Geri Dön

Türk serbest bölgeleri etkinliğinin veri zarflama analizi ve stokastik sınır analizi ile değerlendirilmesi

Evaluating efficiency of turkish free zones with data envelopment analysis and stochastic frontier analysis

  1. Tez No: 610425
  2. Yazar: FATİH KOKOÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CEVRİYE TEMEL GENCER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 133

Özet

Serbest bölgeler, özellikle uluslararası ticari faaliyetlerin artırılması amacıyla kurulan, bünyesinde faaliyet gösteren firmalara çeşitli teşvikler ile muafiyetler tanınan özel bölgelerdir. Serbest bölgelerin kuruluş amaçları doğrultusunda faaliyet gösterebilmesi ve geleceğe yönelik doğru kararlar alabilmesi için, benzer mal veya hizmet üreten kamu veya özel organizasyonlarda da olduğu gibi, performanslarının değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, 2017 yılına ait veriler ışığında, Türk Serbest Bölgeleri etkinliği, parametrik olmayan yöntemlerden Veri Zarflama Analizi (VZA) ve parametrik yöntemlerden Stokastik Sınır Analizi (SSA) ile değerlendirilmiştir. Karar verme birimi (KVB) olarak Türkiye'de faaliyette bulunan 18 Türk Serbest Bölgesi seçilmiş olup, girdi olarak firma başına düşen istihdam rakamı ile kullanılan alan başına düşen yatırım miktarı, çıktı olarak ise dış ticaret hacmi dikkate alınmıştır. VZA yöntemi uygulanırken çıktı odaklı CCR ve BCC modellerinden faydalanılmış, oluşturulan modeller DEA-SOLVER programı ile çözülmüş ve her iki modele göre elde edilen sonuçlar kıyaslanmıştır. Bununla birlikte, etkin olmayan bölgelerin etkin olabilmek adına referans almaları gereken bölgeler ile potansiyel iyileştirme rakamları da paylaşılmıştır. SSA yönteminde ise, aynı girdi ve çıktılarla üretim fonksiyonu olarak Cobb-Douglas üretim fonksiyonu dikkate alınmış olup, stokastik sınır modelinin oluşturulmasında ve katsayıların belirlenmesinde FRONTIER 4.1 programından faydalanılmıştır. Ayrıca, SSA yöntemi ile elde edilen katsayıların anlamlılığı sınanmış, hata terimi bileşenleri yorumlanmış ve modelde anlamlı bir teknik etkinsizlik olduğu görülmüştür. Son olarak, hem VZA-CCR ve VZA-BCC modelleri ile hem de SSA yöntemi ile elde edilen etkinlik skorları birlikte değerlendirilmiş ve her iki yönteme göre elde edilen sonuçların birbirlerinden çok farklı olmadığı anlaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

Free zones are special regions that are established with the purpose of increasing international commercial activities and have various incentives and exemptions for the companies operating within its structure. In order for the free zones to operate in accordance with their establishment purposes and to make the right decisions for the future, their performance should be determined as in public or private organizations producing similar goods or services. In this study, according to 2017 data, efficiency of Turkish Free Zones has been evaluated with Data Envelopment Analysis (DEA) which is one of the non-parametric methods, and Stochastic Frontier Analysis (SFA) which is one of the parametric methods. 18 Turkish Free Zones have been chosen as Decision Making Units (DMU). The amount of investment per area used, the amount of employment per firm and foreign trade volume have taken into consideration as inputs and an output respectively. During applying DEA, output-oriented CCR and BCC models have been used, the models have been solved by DEA-SOLVER program and the results obtained by both models have been compared. Free zones that have to be taken as referance by non-efficient zones in order to be efficient and potential improvement rates have also shared. In SFA method, same input and output variables have been taken into account, Cobb-Douglas production function has been chosen as a production function and FRONTIER 4.1 program has been used to establish the stochastic frontier model and to determine coefficients. In addition, the significance of coefficients obtained by the SFA method has been tested, the error term components have been interpreted and a significant technical inefficiency has been observed in the model. Finally, efficiency scores obtained with both DEA-CCR and DEA-BCC models and SSA method were compared and then it was seen that the results obtained according to both methods were close to each other.

Benzer Tezler

  1. Radyonun eğitim etkinliğinin, 1000 dinleyici mektubu ışığında değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    SELMA PİŞKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1987

    Radyo-Televizyonİstanbul Üniversitesi

    DOÇ. DR. HAYRİ ÜLGEN

  2. Türk ve Avrupa Topluluğu Rekabet Hukukunda pazar paylaşımı ve pazara girişin engellenmesine yönelik anlaşmalar

    Market sharing and the agreements on prevention of entry to the market according to the Turkish and European Community's Competition Law

    ARZU ÖZGEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM

  3. Türkiye'nin enerji politikaları: 1980-2014 dönemi analizi

    Turkey's energy policy: 1980-2014 period analysis

    AYTAÇ GELGEÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    EnerjiManisa Celal Bayar Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MELİH ÖZÇALIK

  4. Türkiye ve Kıbrıs televizyon mevsuatının Avrupa Birliği müktesebatına uyumlaştırılması

    Başlık çevirisi yok

    SEVİLAY ÖREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Radyo-TelevizyonGazi Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. AHMET ÇİFTÇİ

  5. Antecedents and consequences of cyber security awareness: A case study for maritime sector

    Siber güvenlik farkındalığının öncülleri ve sonuçları: Denizcilik sektörü için bir vaka çalışması

    GİZEM YÜKSEL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Denizcilikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN BOLAT