Kentsel mekanın değişiminin kentli hafızasına etkisinin incelenmesi: Kabataş – Karaköy kıyı hattı
Analysis of the effects of changes in urban spatial use on urban memory: Kabatas - Karaköy coast line
- Tez No: 611324
- Danışmanlar: PROF. DR. FERİDE ÖNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
20. yüzyılın ikinci çeyreğinde Türkiye'de başlayan hızlı sanayileşme süreci, kentlerde nüfus artışına ve kentsel mekanlarda değişimlere neden olmuştur. Kentleşme ve imar çalışmaları, değişimlerin yanı sıra kentlerdeki birçok sivil mimarlık örneği ile anıtsal nitelikteki yapıların yıkılması veya taşınması ile sonuçlanmıştır. Türkiye'nin en büyük metropolü konumunda olan İstanbul da bu süreç kentte değişim ve dönüşümlere yol açarken özellikle kentteki kıyı şeridi bu dönüşümlerden en çok etkilenen alanlardan birisi olmuştur. Kabataş - Karaköy silüeti ve bu aksın kentsel mekan algısı da büyük ölçüde değişime uğramıştır. 2016'da yapımlarına başlanan Kabataş Ulaşım, Aktarma Merkezi Projesi ve Galataport adıyla bilinen Salıpazarı Kruvaziyer Limanı Projesi ile Kabataş - Karaköy sahil hattının değişim ve dönüşüm süreci günümüzde de devam etmektedir. Bu dönüşüm kapsamında 2020'de bitirilmesi hedeflenen Kabataş Transfer Merkezi Projesi için boğaza dolgu yapılmış, gerekli alt yapı oluşturulmuştur. Deniz araçları, metro, füniküler, tramvay, otobüs gibi toplu ulaşım sistemlerinin birleşim noktası olacak Kabataş Meydanı'nın İstanbul halkı için önemli bir transfer merkezi olması amaçlanmıştır. Galataport Projesi'nde ise yüz on iki bin metrekarelik alanı kapsayacak kruvaziyer yolcu gemilerine yönelik terminal inşaatı devam etmektedir. Bu projeye yönelik tarihi yapılar yeniden işlevlendirilmiş ya da çevredeki yenilenme sebebiyle öngörülemeyen yenilemelere gidilmiştir. Fındıklı - Karaköy sahil hattının düzenlemelerle halka açılması ve yürüyüş yolu oluşturulması, Tophane meydanının ve çevresinin bu dönüşüme hizmet edecek yeme içme alanları, alış veriş merkezi ve konaklama birimleriyle düzenlenmesi için projeler üretilmiş, uygulamalarına başlanmıştır. Yapılan ve yapımına devam edilen projelerin sayısının artması eknomik yarar sağlayarak olumlu bir gelişme yaratsa da kentsel mekan kullanımının değişmesi bağlamında, yapay ve doğal çevrede yapılan müdahalelerin kullanıcı hafızasındaki etkisi açısından bir değerlendirme yapmak zorunlu hale gelmiştir. Çalışma kapsamında; kentsel dönüşüm konusunda dünyada başarılı uygulamalar olarak kabul edilen Barselona, Hamburg, Kopenhag liman kentleri dönüşüm projeleri, planlama süreçleri ve kullanım sonrası değerlendirmeler de göz önünde bulundurularak Kabataş - Karaköy sahil hattı dönüşüm projesi verileri ve hedefleri ile karşılaştırmalar yapılmıştır. Karşılaştırma yapılırken başarılı dönüşüm projelerinde planlama aşamasında ve uygulamada öncelikli olan konular tespit edilmiş; bu konulardan tarihi yerleşim bölgesi ve bu alandaki çevresel verilerin korunması, merkezilik, çekim noktası yaratma, istihdam olanaklarının arttırılması, kentlinin ihtiyacının ve yararının gözetilmesi, erişilebilirlik, kesintisiz kıyı ulaşımı, çekim noktalarının yaratılması vb. ilkeler dikkate alınmıştır. Bu çalışmanın amacı, 1950'lerden günümüze birçok yapının yıkıldığı veya taşındığı, birçok prestij projesinin ise halihazırda devam ettiği Karaköy Kabataş sahil hattının mekansal dönüşümlerinin tarihsel süreci, değişen kentsel dokunun ve yapılan müdahalelerin kapsamı ve sonuçları, dünyadaki diğer kıyı kentlerinin dönüşüm projelerinin etkileri de göz önünde bulundurularak belirlenmesi ve toplanan verilerin bu dönüşüm projesi üzerinden tekrar incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda yapılan ulusal ve uluslararası literatür taraması ve uygulanan örnek incelemeler kapsamında“kentsel yenilenme ihtiyacı, çevresel değerlerin korunması, sürdürülebilir bütüncül planlama, kamu yararına dönüşüm, kıyı ile kentlinin bütünleşmesi”gibi başlıklara ulaşılmıştır. Taranan literatür ve örnekler sonucunda değişen kentsel mekana kentlinin katılımı ve dönüşümün kentli belleğindeki yeri bu başlıklar kapsamında incelenmektedir.
Özet (Çeviri)
Starting in the second quarter of the 20th century, rapid industrialization process and the population growth in the cities of Turkey, led to changes in its urban spaces. Urbanization and reconstruction studies have resulted in the destruction or transportation of monumental and historical structures with many valuable examples of civil architecture in cities of Turkey. In Istanbul, Turkey's largest metropolis, this process led to big changes and transformations especially in the coastal areas. The silhouette of Kabataş - Karaköy and the perception of urban space of this axis have also changed considerably. Today, the transformation and reconstruction processes of the Kabataş - Karaköy coastline, which also known as the Kabataş Transportation and Transfer Center Project and Galataport Cruise Port Project, are on going since 2016. The necessary infrastructure and the sea filling has been formed within the scope of the Kabataş Transfer Center Project, which is planned to be completed in 2020. Kabatas Square, which will be the junction point of public transportation systems such as sea vehicles, subway, funicular, tram and bus is intended to be an important transfer center for the people of Istanbul. In the Galataport Project, the terminal construction for cruise ships, which will cover an area of one hundred and twelve thousand square meters, continues. For this project, some historical have been re-functionalized or subjected to some unforeseen renovations due to the renewal of the surrounding area. Design application has been started in Fındıklı - Karaköy coast line, which planned to be open to the use of the public and to have a new walking path and Tophane square which designed to have eating and drinking areas, a shopping center and some accomodation projects. Although the increase in the number of projects carried out, creating a financially positive effect, it has become necessary to make an evaluation in terms of the impact of the interventions in the artificial and natural environment in terms of user memory in the context of changing the use of urban space. In scope of this work; the transformation projects, planning processes and post-use evaluations in the Barcelona, Hamburg and Copenhagen port cities, which are accepted as successful transformation applications in the world, compared with Kabataş - Karaköy coast line transformation project data and targets. In the process of this comparison, issues that were prioritized in the planning stage and in practice of these successful transformation projects are identified and taken into account. These identifications are; the preservation of environmental data in the historical settlements, centralization, creating a point of attraction, increasing employment opportunities, observing the needs and benefits of the citizens, accessibility, uninterrupted coastal transportation and so on. The aim of this study is to examine the historical process of spatial transformations of the Karaköy Kabataş coast line, where many buildings have been demolished or moved from the 1950s to the present and to review and compare the collected data. Under the national and international literature and case studies conducted in line with this aim, the subjects such as; urban regeneration need, protection of environmental values, sustainable holistic planning, transformation into public interest, integration of coastal and urban areas have been examined. The participation of urban people in the changing urban space and the effects of transformation in urban memory are examined within the scope of these topics.
Benzer Tezler
- Bir uzlaşma ortamı olarak tuval-mekan
Canvas-space as a medium of reconciliation
ATIL AGGÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN LÜTFÜ KAHVECİOĞLU
- Kent - bellek ilişkisinde güncel sanat pratikleri: İstanbul'u belgelemek
Contemporary art practices in the context of city and memory relations: Documenting Istanbul
EZGİ ÖZ BAYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sanat TarihiIşık ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EVANGELİA ŞARLAK
- Zamansallık ve mekansallık bağlamında heterotopyaların sentaktik ve semantik irdelenmesi
A syntactic and semantic research on the temporality and spatiality of heterotopias
İLGİ HACIHASANOĞLU
- Gaziantep 1960 - 1980 dönemi kent konutu mekan kurgusunun analizi
Analysis of Gaziantep 1960 – 1980 period urban housing spatial configuration
ESRA KASAPBAŞI
- Evaluation of interchange stations as public spaces: The case of Sogutlucesme Station
Aktarma merkezlerinin kentsel mekan bağlamında değerlendirilmesi: Çalışma alanı Söğütlüçeşme İstasyonu
SULTAN SELİN SAĞLAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT İNCE