Duygusal zekânın tüketici etik davranışı üzerindeki rolüne ilişkin bir araştırma
A research article on the role of emotional intelligence on consumer ethical behaviors
- Tez No: 612921
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ POLAT CAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halkla İlişkiler, Reklamcılık, Public Relations, Advertising
- Anahtar Kelimeler: duygusal zeka, tüketici etiği, tüketici davranışı, emotional intelligence, consumer ethics, consumer behavior
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halkla İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bireysel ve toplumsal farkındalığa ve duyguların ifadesine olanak tanıyan duygusal zeka, yaşamın bir çok alanında büyük önem arz etmektedir. Tüketici değerlendirmelerinde ve tercih aşamalarında aktif rol oynayan duygusal zeka, etik olgusuyla paralel hareket etmektedir ve ulaştığı sonuçlar etik kurallara dayalıdır. Yaşanılan toplumda tüketici perspektifinden bakıldığında da duygusal zeka, tüketicilerin karar alma davranışı geliştirmesinde ve karar alırken etik kuralları göz önünde bulundurmasında aktif rol oynamaktadır. Tüketicilerin alternatif değerlendirme ve seçim yapması hem kendisi hem de diğer bireyleri etkileyecek kararlar alırken duygusal zekasını kullanmasına ve etik kurallara dayalı davranışlarda bulunmasına bağlıdır. Çalışmada duygu ve zeka kavramı kapsamında duygusal zeka ele alınırken, etik ve tüketici etiği kavramları ile birlikte değerlendirilmeye çalışılmıştır. Uygulama kısmında ise duygusal zekanın tüketici etik davranışı üzerindeki etkileri konusunda anket yöntemi ile elde edilen veriler analiz edilerek çalışmaya eklenmiştir. Araştırmaya Ankara'da ilinde ikamet eden ve farklı sektörlerde faaliyet gösteren, 18 yaş üzeri toplam 400 katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılara Ocak- Mart 2019 tarihleri arasında bir anket çalışması uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan anketin ilk bölümü, duygusal zeka düzeyini belirleyen toplam 35 sorudan oluşmaktadır. İkinci bölümde tüketicilerin etik davranışını belirleyen toplam 21 soru yer almaktadır. Üçüncü bölümde ise toplam 6 soruluk demografik bilgiler bulunmaktadır. Katılımcıların duygusal zeka ve tüketici etik davranışı ile ilgili yargılara katılım düzeyleri 5'li likert ölçeği (5=Tamamen katılıyorum, 1=Kesinlikle katılmıyorum) ile ölçülmüştür. Verilerin analizi için SPSS 22 paket istatistik programı ve doğrulayıcı faktör analizi için AMOS 23 programından yararlanılmıştır. Çalışmanın uygulama kısmında elde edilen bulgulara bakıldığında, duygusal zeka boyutları ile tüketici etik davranışları arasında anlamlı bir ilişkinin var olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçtan hareketle duygusal zekanın etik değerler kapsamında tüketici davranışı üzerinde etkiye sahip olduğu söylenebilir. Yapılmış olan çalışmada insanı diğer canlılardan ayıran temel özelliklerinden olan duyguların, zeka ile birleşerek çok daha fonksiyonel hale geldiği ve tüketimde etik yaklaşım yapısı üzerinde olumlu katkı sağladığı gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Emotional intelligence, which allows individual and social awareness and expression of emotions, has a great importance in many areas of life. Emotional intelligence playing an active role in consumer evaluations and preferences acts in parallel with ethical phenomenon and its conclusions are based on ethical rules. In terms of consumers in the society lived, emotional intelligence plays an active role in developing decision-making behaviors of consumers and taking ethical rules into consideration when making decisions. Alternative evaluation and selection of consumers depends on the use of emotional intelligence and acting based on ethical rules when making decisions affecting both himself and other individuals. While this emotional intelligence was discussed within the concept of emotion and intelligence in the study, it was tried to evaluate concepts of ethics and consumer ethics together. In the application part, the data obtained by survey method about effects of emotional intelligence on consumer ethical behavior were added to the study by analyzing. A total of 400 participants over the age of 18, who live in Ankara and work in different sectors were included in the study. A survey was applied to participants between January and March 2019. The first part of the survey used in the study consisted of 35 questions determining the level of emotional intelligence. In the second part, there were 21 questions determining the ethical behavior of consumers. In the third part, there was demographic information with a total of 6 questions. Participation levels of participants in judgments related to emotional intelligence and consumer ethical behavior were measured with a 5-point Likert scale (5 = fully agree, 1 = strongly disagree). SPSS 22 package statistics program was used for data analysis and AMOS 23 program was used for confirmatory factor analysis. When the findings obtained in the application part of the study are examined, it is concluded that there is a significant relationship between emotional intelligence dimensions and consumer ethical behaviors. Based on this result, it can be said that emotional intelligence has an impact on consumer behavior within ethical values. In this study, it has been observed that emotions, one of the basic characteristics that distinguish human beings from other creatures, become more functional by combining intelligence and make a positive contribution on the ethical approach structure in consumption.
Benzer Tezler
- Dindarlık ve duygusal zekâ bağlamında etik tüketim
Ethical consumption in the context of religiosness and emotional intelligence
ONUR ŞEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeBandırma Onyedi Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLNİL AYDIN
- The effect of salesperson's behavior on consumers' buying decision: An emprical study for electronic retailing
Satış personeli davranışının tüketicinin satın alma kararı üzerindeki etkiler: Elektronik perakendeciliğinden deneysel bir çalışma
SARP DİNÇER
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
İşletmeBahçeşehir Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİGEN YILDIRIM
- Fonksiyonel olmayan tüketici davranışlarında duygusal zekânın rolü
The role of emotional intelligence in non-functional consumer behaviors
ELİF ARALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeGebze Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İNCİ DURSUN
- Duygusal zekanın satın alma davranışları üzerine etkisi
The effects of emotional intelligence on purchasing behaviour
AYÇA ORALKAN
- Akademisyenlerin satın alma davranışında karar dinamikleri ve duygusal zekânın rolü: Selçuk Üniversitesi örneği
Decision dynamics in purchasing behavior of academicians and the role of emotional intelligence: The case of Selçuk University
ARZU KAZAZ
Doktora
Türkçe
2019
ReklamcılıkSelçuk ÜniversitesiReklamcılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AŞİNA GÜLERARSLAN ÖZDENGÜL