Geri Dön

İslamiyeti kabul etmeden önceki Uygurların sosyokültürel hayatı

Socio cultural life of Uighurs before adoption of Islam

  1. Tez No: 613628
  2. Yazar: PAIREZHATI ABASI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM VEHBİ BAYSAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Tarih, Sociology, History
  6. Anahtar Kelimeler: İslam Öncesi Dönem, Sosyokültürel Yapı, Uygurlar, Period Before Islam, Sociocultural Structure, Uighurs
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İbn Haldun Üniversitesi
  10. Enstitü: Medeniyetler İttifakı Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 85

Özet

Tezimizde, İslamiyet'i kabul etmeden önce Gök Tanrı dinini ardından Maniheizm ve Budizm'i benimseyen Uygurların Göktürk Devleti'ni yıkarak kurdukları Orhun Uygur Devleti sonradan Koçu, Kansu devletleri ve yaşadıkları coğrafyadaki sosyokültürel hayatı incelenmiştir. Uygurlara ait edebiyat, sanat, din ve kültür eserleri XX. yüzyılın başından itibaren kazı çalışmalarıyla ortaya çıkarılmıştır. Uygurlar bu eserlerini şehirciliğe verdikleri önem ve yazıyı kullanmak gibi medenî hayatın olmazsa olmazlarını, kültürel uğraşlar ile tamamlamıştır. Çalışmamızda yine çeşitli yazı sistemlerini kullanarak, tarihi süreçlerinde farklı dinleri benimseyerek arkalarında kültürel öneme sahip birçok yazılı eser bırakmış olan Uygurların siyasi tarihi de sırasıyla ele alınmıştır. Uygurlar yaşadıkları coğrafyada Murtuk, Bezeklik, Turfan, Sengim, Karabalgasun ve Kızıl gibi pek çok şehri sanat merkezi haline getirmiştir. Uygurların yaşadıkları çeşitli bölgelerde yapılan kazılarda Uygur kültürüne ait pek çok heykel, duvar resmi, mimari yapı ve belgeler gün ışığına çıkartılmıştır. Çalışmamızda, dönemin siyasi ve tarihî kaynaklarının yanında Uygurca yazılmış çok sayıda metin de ana kaynak olarak kullanılmıştır. Tezimizde, öncelikle üç ayrı bölüm halinde yer alan Orhun Uygur Devleti, bu devlet yıkıldıktan sonra kurdukları Koçu, Kansu devletleri ve Uygurların sosyokültürel hayatı açıklanmıştır. Açıklamaların ardından bu süreçlerdeki siyasi tarihin analizi, din, edebiyat, sanat ve kültür alanlarındaki katkıları ve etkileri ortaya konularak Uygurların eski inançlarıyla yaşam kültürü, bütünlük içinde verilmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Before adopting Islam, Uighurs defeated Göktürks and founded a new state called the Orhon Uighur thereafter they founded Koçu and Kansu states. They adopted faith systems like Tengrism, Manicheism and Buddhism. These cultural turning points are the main topic of this thesis. Subjects directly related to Uighurs such as their literature, art, religion had been exclusively studied in this research. Uigurs crowned their success by placing emphasize on culture and they tried to preserve them by recording them. In this thesis political history of Uigurs, culturally valuable written works by adopting various writing systems and their adapted religions has also been stuided and discussed respectively. Throughout their history, Uigurs established several cities such as Murtuk, Bezeklik, Turfan, Sengim, Karabalsagun and Kızıl into art centres. In these excavations, plenty of statutes, wall paintings, architectural objects and documents which refer to Uighur history and culture have been unearthed. In addition to their political and historical resources, numerous religious texts written in Uighur language have been used as the main source in my thesis. Therefore, the Orhon Uigur state, Koçu as well as the Kansu states which they founded after collapse of Orhon studied primarily in three separated parts. This thesis aimed presenting contributions of Uighurs based on their religion, literature, art and culture, and their ancient beliefs as well as lifestyles. Political and cultural analyses of that period had been the focus of the research.

Benzer Tezler

  1. Memlûkler'de eğlence kültürü (Makrizi'nin el-Hıtat ve'l-Asar'ına göre)

    Entertainment culture in the Mamluks (According to Makrizî's el-Hitat and Al Asar)

    İLKAY AKTAŞ KORUCU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN ÖZBEK

  2. Müsennâ B. Hârise'nin hayatı ve İslâm tarihindeki yeri

    The life of Musenna B. Harise and his place in Islam history

    SÜMEYYE KARMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihNecmettin Erbakan Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ALİ KAPAR

  3. İran'da İslamiyet'in doğuşundan Arap egemenliğinin sonuna kadar halk hareketleri

    Başlık çevirisi yok

    ŞEHRİYAR BAHADORİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1990

    Siyasal Bilimlerİstanbul Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA TOKTAMIŞ ATEŞ

  4. Mensur bir Câmasb-nâme (Tenkitli metin-inceleme)

    A prose Jâmasb-nâma (Critical text-analysis)

    KEVSER KIROĞLU SARICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜJGAN ÇAKIR

  5. Orta Asya'dan Anadolu'ya kopuzun (bağlamanın) tarihi seyri

    From central Asia to Anatolia the historical voyage of kopuz (bağlama)

    BARIŞ KARAELMA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    MüzikAtatürk Üniversitesi

    Müzik Bilimleri Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. HAGİGAT MUHA MUHARREMOVA