Modernleşme sürecinde Türkiye'de gençlik hareketleri: Örgütsel, düşünsel, fonksiyonel ve tarihsel bir değerlendirme (1865 - 1960)
Youth movements in Turkey in modernization process: Organizational, intellectual, functional and historical evaluation (1865 - 1960)
- Tez No: 617209
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DOĞAN DUMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Modernleşme, Meşrutiyet Dönemi, Cumhuriyet Dönemi, Gençlik Hareketleri, Yeni Osmanlılar, Jön Türkler, Modernization, Constitutional Monarchy Period, Republican Period, Youth Movements, Young Turcs
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 463
Özet
Gençlik hareketleri, Türk modernleşmesinin en önemli unsurlarından birisi olmuştur. 1865 yılında genç aydınlar tarafından kurulan“Meslek Cemiyeti”, kısa sürede gelişerek Türk modernleşmesinin mihenk taşlarından olan Yeni Osmanlılar Hareketi'nin temelini oluşturmuştur. Bu hareketi, kökeni 1889 yılında askerî tıbbiye öğrencileri tarafından kurulan“İttihâd-ı Osmanî Cemiyeti”ne dayanan“Jön Türk Hareketi”izlemiştir. Jön Türk Hareketi'nin halefi konumunda olan gençler, Mütareke Dönemi'ndeki faaliyetleriyle bağımsızlığın elde edilmesinde önemli rol oynamışlar ve böylelikle Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna doğrudan katkıda bulunmuşlardır. Bu nedenle gençler, Cumhuriyet Dönemi'nde rejimin ve devrimlerin kalıcı hale getirilebilmesinin yegâne kaynağı olarak görülmüşlerdir. 1930'lu yıllarda dünyada yaşanan gelişmelere bağlı olarak yeniden hız kazanan gençlik hareketleri, II. Dünya Savaşı sırasında adım adım kutuplaşmaya doğru sürüklenmiştir. Nitekim bu kutuplaşma, Çok Partili Dönem'e geçildikten sonra daha da belirginleşmeye başlamıştır. 1950 yılında iktidara gelen Demokrat Parti'nin on yıllık iktidarının sonlarına yaklaşıldığında ivme kazanan gençlik hareketleri, Cumhuriyet Tarihi'nde yeni bir sürecin altyapısını hazırlamıştır. Bu çalışmada, Türkiye'de modernleşme sürecinin 1865 – 1960 yılları arasındaki kesitinde gerçekleşen gençlik hareketlerinin ortaya çıkış nedenleri, nasıl geliştikleri, bu sırada gençleri harekete geçiren düşünsel ve konjonktürel etkiler, gençlerin kullandıkları mücadele yöntemleri ve gençlik hareketlerinin yaratmış vi olduğu siyasî, idarî ve hukukî sonuçlar işlenmiştir. Ayrıca 100 yıla yakın bir süreçte meydana gelen gençlik hareketlerinin birbirleriyle olan benzerliklerinin, farklılıklarının, sürekliliklerinin ve kopuşlarının ortaya çıkarılmasına çalışılmıştır. Böylelikle 1865 – 1960 arasındaki gençlik hareketlerinin arka planına ışık tutulmuştur. Bu ışık tutulurken, ağırlıklı olarak arşiv belgeleri, süreli yayınlar ve hatıratlar gibi birinci el kaynakların kullanılmasına özen gösterilmiş, aynı zamanda ilgili dönemlere hakim olan kişiler tarafından kaleme alınan eserlerden de verimli bir şekilde istifade edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Turkish modernization. Founded by young intellectuals in 1865, the Meslek Cemiyeti developed in a short time and formed the basis of the New Ottoman Movement, one of the cornerstones of Turkish modernization. This movement was followed by the“Young Turc Movement”, whose origins were based on“İttihâd-ı Osmanî Cemiyeti”established by military medical students in 1889. Young people, in the position of The Young Turk Movement's successor, they have played an important role in achieving the independence thanks to their activities in the Armistice period and thus have contributed directly to the establishment of the Republic of Turkey. For this reason, young people were had seen as the sole source of making the regime and revolutions permanent in the Republican Era. In the 1930s, youth movements gained momentum again due to the developments in the world, During World War II, it was drag into the polarization. As a matter of fact, this polarization started to become more evident after multiparty life started. The youth movements, which gained momentum in the end of the 10 years of power of the“Democrat Party”, which came to power in 1950, prepared the infrastructure for a new process in the History of the Republic. In this study, the reasons of emergence of youth movements that happened in the section between the years 1865-1960 of the modernization process in Turkey, how they evolved, meanwhile intellectual and cyclical factors that mobilize youth, methods of struggle that youth use, and politic, administrative and legal results, the youth viii movement has created, has been processed. In addition, the similarities, differences, continuities and breaks of youth movements that have occurred in the process of about 100 years have been tried to be revealed. Thus, to the background of youth movements between 1865 and 1960 has been shed light. While this light is being held, attention has been paid to the use of first-hand sources such as archival documents, periodicals and memoirs, at the same time, the works written by the people who have mastered the relevant periods have been benefited efficiently.
Benzer Tezler
- Bir siyasal ideoloji olarak milliyetçilik ve Türk siyasal hayatında kurumsallaşması: Milliyeçi Hareket Partisi örneği
Nationalism as a political ideology and it's institutionalization in Turkish political life: MHP example
TURGAY UZUN
- Else Günther als Kinderbuchautorin und ihr Beitrag zur interkulturellen Erziehung
Çocuk kitabı yazarı olarak Else Günther ve onun kültürlerarası eğitime katkısı (Else Günther as a children's book autor and hercontribution to intercultural education)
HALİME YEŞİLYURT
Doktora
Almanca
2020
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ÖZTÜRK
- Türkiye'de sosyal değişim sürecinde sekülerleşme eğilimleri üzerine sosyolojik bir değerlendirme
A sociological analysis on the secularization trends within the context of sociological change in Turkey
KADRİYE DURMUŞOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
SosyolojiBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN KURT
PROF. DR. KEMAL ATAMAN
- Muhafazakâr gençliğin bir ifade biçimi olarak Türkçe rap ve Türkiye'de hip-hop kültürü
Turkish rap and hip-hop culture in Turkey as a means of expression for the conservative youth
MERVE BETÜL BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SosyolojiMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. TAYFUN AMMAN
- Günümüz küreselleşme sürecinde kimlik politikalarının medyada temsili: Türkiye'de iki ulusal gazetenin haber örnekleri üzerine bir söylem ve içerik analizi
The representation of identity politics in media within the contemprory globalization: A content and discourse analysis of news examples from two national newspapers in Turkey
HAZEL TANSUYU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
GazetecilikMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUKADDER ÇAKIR