Geri Dön

İbn Ya'kûb el-Mağribî ve belagat ilmindeki yeri

Ibn Ya'kûb al-Mağribî and his position in rhetoric

  1. Tez No: 620142
  2. Yazar: İRFAN KAYA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ENES ERDİM
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belagat, Metot, İbn Ya'kûb el-Mağribî, Meânî, Beyan, Bedi, Rhetoric, Method, Ibn Ya'kûb el-Mağribî, al-Maani, al-Bayan, al-Badi
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 185

Özet

Bu çalışmada İbn Ya'kûb el-Mağribî ve belagat ilmindeki yeri Mevâhibu'l-fettâh fî şerhi Telhîsi'l-Miftâh isimli eseri bağlamında ele alınmıştır. Çoğu mantık ve dil ilimleri alanında olmak üzere yirmiye yakın eser kaleme almış olan müellifin ilmi kişiliği üzerinde yaşadığı dönemde Mağrib'in siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel şartlarının etkili olduğu söylenebilir. Müellifin belagata dair kaleme aldığı eser Hatîb el-Kazvinî'nin Telhîs'i üzerine yazdığı şerh olan Mevâhibu'l-fettâh'tır. O bu eserinde Arap dili veri kaynaklarından en çok Arap şiirinden, ondan sonra Kur'ân-ı Kerim ayetleri ve Hz. Peygamberin hadislerinden istişhâd veya temsil makamında istifade etmiştir. Mantık ilmine hâkimiyeti onun belagat metodoljisine de yansımıştır. O eserinde genel olarak mantıksal tetkik metodunu kullanarak daha çok taksim ve tanımlar üzerinde durmuştur. Eserinde yeri geldiğinde şevâhid olarak kullanılan ayet, hadis ve şiirlerin dilsel tahlillerine de yer vermiştir. Belagat ilminin üç ana disiplini olan meânî, beyan ve bedi' ilmine dair mevzulardan yeri geldiğinde kendinden önce gelmiş belagat âlimlerinin eser ve görüşlerine atıfta bulunmuştur. Tartışmalı meselelerde tartışmanın taraflarının görüşlerini aynen aktarmış, bazen bunlardan birini tercih etmiş bazen de bunlar hakkında herhangi bir değerlendirme yapmamıştır. Bazı meselelerde ise kendine ait özgün görüşlerini ortaya koymuştur.

Özet (Çeviri)

In this study, Ibn Ya'kûb el-Mağribî and his position in rhetoric is studied within the context of his work Mevâhibu'l-fettâh fî şerhi Telhîsi'l-Miftâh. The political, social, economic and cultural conditions of Maghreb in his time can be said to be effective on the scientific personality of the author, who wrote around twenty works most of them being in the fields of logic and language. The author's work about rhetoric is Mevâhibu'l-fettâh, an annotation he wrote for el-Kazvinî's Telhîs. In this work, he mostly benefits from Arabic poetry from Arabic language data sources, and he mentions the verses of the Koran and the hadiths of Hz. Muhammad as evidence and representation. His mastery of logic reflects on his rhetoric methodology. In his work, he usually uses logical observation and mostly focuses on divisions and definitions. When appropriate, he also mentions the linguistic analyses of the verses, hadiths and poems, which are used as evidence. He, if need be, refers to the works and opinions of the preceding rhetoric scholars about the issues related to al-Maani, al-Bayan, and al-Badi, the three main disciplines of rhetoric. He identically transfers the views of the parties on the controversial issues, sometimes prefers one of them and sometimes does not make a remark about them. As to some other issues, he puts forward his original views.

Benzer Tezler

  1. Şiî ihticâc geleneği: Kuleynî örneği

    Shi'ite tradition of ihtijaj: The case of Kulayni

    NURAN ÜÇOK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DinAnkara Üniversitesi

    İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN ONAT

  2. Ya'kubi ve tarihçiliği

    Ya'kubi und sein historiereigenschaft

    SELAHATTİN ÇAMYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    DinAnkara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SABRİ HİZMETLİ

  3. Yahya İbn Adî ve Tevhid risalesi

    Yahya ibn Adî and Tawhid treatise

    FETTAH ÇİMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinMarmara Üniversitesi

    Felsefe Bölümü

    DOÇ. DR. MUHİTTİN MACİT

  4. Kindî'nin ahlâk anlayışı

    Kindi's moral philosophy

    FATMA UYANIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ENVER UYSAL

  5. İbnu'n-Nedîm'in el-Fihrist adlı eserine göre tercüme faaliyetleri ve mütercimler

    Translation movements and translators according to the İbn al-Nadim's work named al-Fehrest

    AYŞE ALAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Arap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELAMİ BAKIRCI