Antalya'da sanayileşme süreci ve mekânsal etkileri: Antalya Dokuma Fabrikası yerleşkesi örneği
The industrialization process in Antalya and its spatial effects: Case of Antalya Cotton Mill
- Tez No: 620584
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİLAL TUĞBA ÖRMECİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
Endüstrileşme ve modernleşme, birbiriyle etkileşim içerisinde eş zamanlı olarak gerçekleşmiş ve sosyal, ekonomik ve fiziksel çevrede köklü değişikliklere neden olmuş kavramlardır. 1800'lü yılların ortasından itibaren Batı'dan başlayarak dünyayı etkisine almış, Osmanlı Devleti'nin parçalanmasında ve Türk topraklarında yeni bir ulus devletin kurulmasında belirleyici olmuşlardır. Erken Cumhuriyet Dönemi'nde Batı'nın çağdaşlık seviyesine ulaşma idealiyle, kentsel ve mimari araçlar yoluyla ülkenin bütününde mekânsal yenilenme hareketi gerçekleşmiştir. Bu kapsamda Ankara başta olmak üzere Anadolu'nun kentleri ve modern bireyler devlet eliyle yeniden üretilmeye çalışılmıştır. Cumhuriyet Dönemi modernleşmesinin mekânsal etkilerini üç ana başlık altında incelemek mümkündür. Bunlardan ilkini yeni kurumsal örgütlenme ve kamusal gereksinimler neticesinde oluşturulan kamusal mekân modelleri oluşturur. İkincisi, insanların yanında su, elektrik, haber ve bilginin dolaşımının sağlanması amacıyla inşa edilen ulaşım ve iletişim ağlarıdır. Üçüncüsü de, modern toplumdaki kullanıcı için üretilen konut yapılarıdır. Yeni üretilen kamusal mekân modelleri içerisinde yer alan endüstri yerleşkeleri, sahip oldukları rasyonel plan şemaları ve üretim birimlerinin yanında barınma, eğitim, spor, sosyal ve kültürel faaliyetler gibi çalışanların bütün ihtiyaçlarını karşılayan mekânları içeren bütüncül planlama anlayışlarıyla dönemin modernleşme ve endüstrileşme sürecinin en etkin araçlarıdır. Antalya kenti periferide kalması nedeniyle Cumhuriyet Dönemi endüstrileşme ve modernleşme politikalarından gecikmeli olarak etkilenmiştir. Bu tez çalışmasında Antalya'daki endüstrileşme süreci Cumhuriyet Dönemi modernleşmesi ve endüstrileşmesi bağlamında irdelenerek, 1950'lerde kurulan Antalya Pamuklu Dokuma Fabrikası yerleşkesinin özgün değerlerinin ve mekânsal etkilerinin ortaya çıkarılması ve bu değerlerin sürdürülebilmesi için temel oluşturulması amaçlanmıştır. Ayrıca tez kapsamında kentte Geç Osmanlı Dönemi ile 1980 tarihleri arasında inşa edilen endüstri yapıları tespit edilerek günümüzde var olmayan veya yok olma tehlikesi bulunan yapıların belgelenmesi sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Industrialization and modernization are concepts that have occurred simultaneously in interaction with each other and have caused radical changes in social, economic and physical environment. From the mid-1800s onwards, they influenced the world starting from the West and became the decisive factor in the disintegration of Ottoman Empire and establishment of a new nation-state on Turkish territory. In the early Republican period, the urban renewal movement was realized throughout the country through urban and architectural means with the ideal of reaching the level of modernity of the West. In this context, the cities of Anatolia, especially Ankara, and modern individuals were tried to be reproduced by the state. It is possible to examine the spatial effects of modernization in the Republican Period under three main headings. The first of these is the models of public spaces created as a result of new institutional organization and public needs. The second is the transport and communication networks built for the circulation of water, electricity, news and information alongside people. The third is residential buildings for the user in modern society. Industrial settlements, which are included in the newly produced public space models, are the most effective means of modernization and industrialization process of the period with their rational plan schemes and holistic planning approaches that include all the needs of employees such as shelter, education, sports, social and cultural activities. Due to the fact that the Antalya remained in the periphery, it was affected by industrialization and modernization policies of the Republican Period. In this thesis, the industrialization process in Antalya was examined in the context of modernization and industrialization of the Republican Era, and it was aimed to reveal the original values and spatial effects of the Antalya Cotton Mill established in the 1950s and to establish the basis for sustaining these values. In addition, industrial buildings constructed between the Late Ottoman Period and 1980 were identified and the buildings that could not exist or are in danger of extinction were documented.
Benzer Tezler
- Türk-Kırgız karma evliliklerinde çiftlerin uyumu
Harmony of couple in Turkish-Kyrgyz mixed marriages
NURŞEN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEVAT ÖZYURT
- Akarsu kıyı yerleşimlerinde kent kimliğinin sürdürülebilirliği
Sustainability of urban identity of riverfront settlements
MERVE ÖZKAYNAK
- Antalya'nın elektrifikasyonu ve Antalya eski elektrik fabrikası
Electrification of Antalya and Antalya old powerplant
YAREN ŞEKERCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkAkdeniz ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL TUĞBA ÖRMECİOĞLU
- Dördüncü sanayi devriminin lojistik sektörüne etkileri: Antalya bölgesinde lojistik faaliyette bulunan işletmelerde bir araştırma
The effects of the fourth industrial revolution on the logistics sector: A research in logistics activities in Antalya region
SELİN BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
UlaşımAkdeniz ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN ERTURGUT
- Yapay zekâ yöntemleri ile bölgesel kentleşme ve iklim değişimi etkilerinin tahmini
Prediction of regional urbanization and climate change effects with artificial intelligence methods
BUKET İŞLER
Doktora
Türkçe
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Aydın ÜniversitesiFen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER ASLAN