Farklı organik gübre ve azot dozlarının mentha x piperita l. ve mentha spicata l. genotiplerinin tarımsal ve kalite özelliklerine etkisi
Effect of different organic fertilizer and nitrogen doses on agricultural and quality characteristics of mentha x piperita l. and mentha spicata l. genotypes
- Tez No: 623382
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DURAN KATAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Bu araştırmada, farklı organik gübre (Lifebac-Np, Bactoguard ve Humıca Power) ve azot dozlarının (0, 5, 10, 15 ve 20 kg/da) Mentha x piperita ve Mentha spicata türlerinin tarımsal ve kalite özellikleri üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak Uşak ilindeki çiftçi tarlasında 2017-2019 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada bitki boyu, birim alan sap sayısı, taze herba verimi, kuru herba verimi, taze yaprak oranı, taze yaprak verimi, kuru yaprak verimi, kuru madde oranı, kuru madde verimi, uçucu yağ oranı, uçucu yağ verimi ve uçucu yağ bileşenleri incelenmiştir. Araştırmada, farklı organik gübre ve azot dozlarının incelenen parametrelerin tümü üzerine etkisi önemli bulunmuştur. Çalışmada yıl içindeki iki biçimin birleştirilmesi ile elde edilen toplam verimler (2018 ve 2019 yılları ortalaması) taze herbada 1312,75-4467,67 kg/da, kuru herbada 403,70-1303,92 kg/da, kuru yaprakta 230,01-555,80 kg/da ve uçucu yağda (yaprak) 4,77-11,91 l/da arasında değişmiştir. Uçucu yağ oranları (yaprak) ise % 1,79-2,64 arasında belirlenmiştir. Her iki nane türünde en yüksek toplam verimler ile en yüksek uçucu yağ oranları (yaprak) 20 kg/da azot dozundan elde edilmiştir. Uçucu yağın ana bileşenleri Mentha x piperita'da menthol, menthon ve 1.8-cineole, Mentha spicata'da ise carvone, limonene ve 1.8-cineole olarak tespit edilmiştir. En yüksek menthol oranı (% 44.86) Humıca Power uygulamasından, en yüksek carvone oranı (% 59,90) ise 20 kg/da azot dozundan elde edilmiştir. Sonuç olarak, çalışmadan elde edilen bulgular dikkate alındığında, nane tarımının bölgede başarıyla yapılabileceği, Mentha x piperita'da en uygun azot dozunun 20 kg/da, Mentha spicata'da ise 15 kg/da olduğu belirlenmiştir. Çünkü Mentha spicata'da kuru yaprak ve uçucu yağ verimi (yaprak) dikkate alındığında, bu dozdan (15 kg/da) sonraki artan azot dozları istatistiki olarak önemli düzeyde artışlara neden olmamıştır. Organik gübre uygulamaları bakımından ise Mentha x piperita'da Lifebac-Np uygulamasından daha iyi sonuçlar alındığı, Mentha spicata'da ise organik gübre uygulamalarının istatistiksel olarak farklılığa neden olmadığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of research was to determine the effect of different organic fertilizer (Lifebac-Np, Bactoguard and Humica Power) and nitrogen doses (0, 5, 10, 15 and 20 kg/da) on agricultural and quality characteristics of Mentha x piperita and Mentha spicata species. The study was conducted in a split plots design in randomized blocks with three replications in the farmer field in the city of Uşak in 2017-2019. In the study, plant height, number of stem per unit area, fresh herbage yield, dry herbage yield, fresh leaf content, fresh leaf yield, dry leaf yield, dry matter content dry matter yield, essential oil content, essential oil yield and essential oil components were examined. In the research, the effect of different organic fertilizer and nitrogen doses on all parameters examined was found to be significant. In the research, total yields obtained by the combination two harvests (average of 2018 and 2019) ranged from 1312.75-4467.67 kg/da in fresh herbage, 403.70-1303.92 kg/da in dry herbage, 230.01-555.80 kg/da in dry leaf and 4.77-11.91 l/da in essential oil (leaf). Essential oil contents (leaf) were determined between 1,79-2,64%. The highest total yields and the highest essential oil contents (leaf) in both mint species were obtained from a nitrogen dose of 20 kg/da. The main components of essential oil were identified as menthol, menthon and 1.8-cineole in Mentha x piperita, and carvone, limonene and 1.8-cineole in Mentha spicata. The highest menthole content (44.86%) was obtained from Humica Power application, while the highest carvone content (59.90%) was obtained from 20 kg/da nitrogen dose. As a result, considering the findings obtained from the study, it was determined that mint cultivation could be done successfully in the region and the most suitable nitrogen dose was 20 kg/da and 15 kg/da in Mentha x piperita and Mentha spicata, respectively. Because, considering the yield of dry leaf and essential oil (leaf) in Mentha spicata, the increased nitrogen doses after this dose (15 kg/da) did not cause statistically significant increases. In terms of organic fertilizer applications, it was determined that better results were obtained from Lifebac-Np application in Mentha x piperita and organic fertilizer applications did not cause statistical difference in Mentha spicata.
Benzer Tezler
- Farklı karasu ve azot dozlarının pamuk bitkisinde (Gossypium hirsutum L.) verim ve kalite özelliklerine etkisi
The effect of different olive oil mill waste water and nitrogen doses on cotton (Gossypium hirsutum L.) yield and quality
NAZAN UZUN
Doktora
Türkçe
2016
ZiraatAdnan Menderes ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAİME SEFEROĞLU
- Abiyotik etkilere karşı anadolu karaçamı doğal gençleştirme alanlarında organik menşeli gübrelerin gençliğin gelişimine etkileri
The effects of organic fertilizers on the development of youth in the natural regeration areas of anatolian black pine against to abiotic effects
SADIK TIĞLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEZGİN AYAN
- Konya ekolojik şartlarında yetiştirilen lavanta (Lavandula angustifolia mill.)'da farklı dozlarda uygulanan organik ve inorganik azotlu gübrelerin verim ve kalite özellikleri üzerine etkileri
The effect on yield and quality characters of organic and inorganic fertilisers applied different doses on lavander (Lavandula angustifolia mill.) grown in Konya ecolojical contitions
ASİYE TUBA ATALAY
- Safran (Crocus sativus L.)'da farklı soğan (Korm) büyüklükleri ile kimyasal ve organik kaynaklı azot dozlarının verim ve kalite özellikleri üzerine etkileri
The effects of different bulb (Corm) size and nitrogen doses of chemical and organic fertilizers on yield and quality properties of saffron (Crocus sativus L.)
NEJLA ALICI
- Farklı dikim zamanı ve değişik azot dozlarının, Samsun'da çiftçi şartlarında, patatesin (solunum tubarosum L.) yumru verimi ve bazı özelliklerine etkileri üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
ALİ TAŞKIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENVER ESENDAL