İmâm Mâtürîdî'nin din-şeriat ilişkisi bağlamında toplumsal düzen ve hukuk ile ilgili ayetlere yaklaşımı
The approach of İmām Māturīdī towards the verses related to social order and law in the context of religion-sharīʿa relation
- Tez No: 625280
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SAMİ KILINÇLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 401
Özet
Bu çalışmada, meşhur kelam, fıkıh ve tefsir âlimi İmâm Ebû Mansûr el-Mâtürîdî'nin (ö. 333/944) büyük ölçüde, Te'vîlâtü'l-Kur'ân adlı eseri esas alınarak toplumsal düzen ve hukukla ilgili konu ve ayetlere yaptığı yorumlar ele alınmıştır. Çağdaş dönemde İmâm Mâtürîdî'nin din ile şeriat arasında ayrım yaptığı, buna göre onun Kur'ân'da belirlenen hükümlerin ictihâdla neshedilebileceği görüşünde olduğu ileri sürülmüştür. Ayrıca din-siyaset arasında ayırım yaptığı ve cihadı dinin bir gereği olarak görmediği de savunulmuştur. Bu itibarla çalışmamızda onun toplumsal düzen ve hukukla ilgili konu ve ayetlere yaklaşımı ele alınmıştır. Böylece onun hem İslâm geleneğindeki yeri, hem de onun üzerinden ileri sürülen iddiaların tutarlı olup olmadığı ortaya konmaya çalışılmıştır. Giriş, dört bölüm ve sonuçtan oluşan çalışmanın giriş bölümünde İmâm Mâtürîdî'nin hayatı ile ilmî kişiliğine kısaca değinilmiştir. Birinci bölümde onun din-şeriat ve din-siyaset ilişkisine dair yorumları ile klasik ve çağdaş dönemde yapılan yorumlarla karşılaştırılmış ve onun yaklaşımında herhangi bir farkın bulunup bulunmadığı ortaya konulmuştur. İkinci bölümde genel devlet ve devletler hukukuyla ilgili görüşlerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ceza hukuku; dördüncü bölümde ise ahvâl-i şahsiye ile ilgili ayetlere yaptığı yorumlar ele alınmış, klasik dönemdeki yaklaşımlarla mukayesesi yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda İmâm Mâtürîdî'nin din ile şeriat arasında ayrım yapsa da Kur'ân tarafından belirlenen hükümlerin ictihâdla neshedilemeyeceği görüşünde olduğu görülmüştür. Din ile siyaset arasında bir ayrıma gitmediği, bu itibarla da onun yorumlarından laikliğin çıkarılamayacağı sonucuna varılmıştır. Bunun yanı sıra onun cihadı İslâm'ın yayılması ve İslâm topraklarının genişletilmesi amacına matuf olarak dinin bir gereği olarak gördüğü neticesine ulaşılmıştır. Ayrıca ahkâm ayetleriyle ilgili ortaya çıkan tartışmalarda Hanefî âlimlerin görüşlerini savunduğu, dolayısıyla sıkı bir Hanefî olduğu anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the famous scholar of kalam fıqh and tafseer Imam Abu Mansur al-Maturidi's (d. 333/944) comments on social order and law were discussed based largely on the basis of Te'vîlât Al-Qur'ān. It has been suggested in the modern era that Imam Mâtürîdî distinguishes between religion and sharia, and accordingly, the provisions set in the Qur'an can be abrogated via judicial opinion of scholars. It has also been argued that he discriminates between religion and politics and does not see jihad as a necessity of religion. In this respect, his approach to social order and legal issues and verses is discussed in our work. Thus, his place in the Islamic tradition and the consistency of the allegations put forward over him were tried to be demonstrated. In the introduction of the study consisting of an intorduction, four chapters and a result, the life and scholarly personality of Imam Mâturîdî were briefly mentioned. In the first chapter, his comments on the religious-sharia and religious-politics relationship and the comments made in the classical and contemporary period were compared and it was revealed whether his approaches were different or not. In the second chapter, his views on general public and state law are included. In the third chapter, criminal law; In the fourth chapter, his comments on verses related to personal situations were discussed, and compared with the approaches in classical era. The study found that although it distinguishes between religion and sharia, the provisions set by the Qur'an cannot be abrogated via judicial opinion of scholars. It was concluded that there was no distinction between religion and politics, and that the idea of secularism cannot be reached from his comments. In addition, it was concluded that he saw jihad as a necessity of religion as a basis for the spread of Islam and the purpose of expanding İslâmic territory. It is also understood that he is a strict Hanefî because he defends the views of the Hanefî scholars in the emerging discussions about the verses that gives explicit rules.
Benzer Tezler
- راء بدرالدين العيني في الصفات الخبريةفيح صحيح البخاريكتابه عمدة القاري شر
Bedreddin Aynî'nin Umdetü'l-Kārî fî Şerḥi Saḥîḥi'l-Buḫârî adlı eserinde haberî sıfatlarla ilgili görüşleri
BİLAL ABDULKERİM MITHAT MITHAT
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YILDIZ
- İmam Mâtürîdî'de din-siyaset ilişkisi
The relationship between religion and politics in Imam Maturidi
MEHMET FATİH TUNÇ
Doktora
Türkçe
2024
DinAkdeniz ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER FARUK TEBER
- Ebu'l-Yüsr Muhammed el-Pezdevi'nin Maturidi kelam sistemine katkıları
Contributions of Abu'l–Yusr Muhammad al-Bazdawi to Maturidi theolody (Kalam) system
HAKAN YILDIZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LÜTFÜ CENGİZ
- İlk dönem mâtürîdîlerinde ilâhî sıfatların taalluku meselesi
The issue of the attribution of divine attributes in the early māturīdīs
SÜMEYYE KURTULUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SİNANOĞLU
- İmâm Mâtürîdi'nin Te'vîlâtü'l-Kur'ân adlı eseri bağlamında Nisâ Sûresi 26-27-28. âyetlere göre irâde hürriyeti
Freedom of will according to 26th, 27th, and 28th verses of Surah al-Nisa in the context of İmâm Mâturîdî's work Te'vilatü'l-Kur'ân
GÜLFER DAYI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinHakkari ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAKUP ÇİÇEK