Geri Dön

Dîvânu Lugâti't-Türk ile Yakutçanın söz varlığı bakımından karşılaştırılması

A comparative study of Compendium of the Turkic Dialects and Yakut in terms of vocabulary

  1. Tez No: 627931
  2. Yazar: CAN SAĞIR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA YILDIZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 692

Özet

Eski Türkçe dönemine ait pek çok özelliği koruyan Sibirya Türk dillerinin söz varlığı, karşılaştırmalı dil tarihi çalışmaları için oldukça önemli bir malzemedir. Bu çalışma, Eski Türkçe döneminin son kolu olan Karahanlı Türkçesiyle yazılmış Dîvânu Lugâti't-Türk ve Yakutçayı söz varlığı bakımından karşılaştırmayı amaçlar. Ortak Türk dilinden uzun bir zaman önce ayrılan Yakutçanın bu karşılaştırma için seçilme nedeni, çok sayıda eskicil özelliği koruyan bağımsız bir Türk dili olmasıdır. Bu çalışmada Dîvânu Lugâti't-Türk'de karşılaştırmaya dâhil ettiğimiz veriler, kök durumunda ve yapım ekleriyle türemiş olan Türkçe kökenli sözcüklerle sınırlandırılmıştır. Bu karşılaştırma sonucunda tarama kapsamına alınan yaklaşık 6400 madde başından 5.100'üne yakın bir bölümünün Yakutçada varlığını sürdürmediği belirlenmiştir. Yakutçada varlığını sürdüren sözcüklerin sayısı ise yaklaşık 1300'dür.

Özet (Çeviri)

The vocabulary of Siberian Turkic languages, which preserves some features of the Old Turkic period, is a very important material for historical and comparative linguistic studies. This study aims to compare Compendium of the Turkic Dialects, written in Karakhanid which is the last branch of the Old Turkic period, and Yakut language in terms of vocabulary. The reason why Yakut, which was separated from the common Turkic language long ago, is chosen for this comparison is that it has been an independent Turkic language that still preserves many archaic features. In this study, the data taken from Compendium of the Turkic Dialects for the comparison are restricted to the roots and derived forms of Turkic origin. The results of the study show that approximately 5100 of the 6400 items included in the analysis does not survive in Yakut. The number of words that survive in Yakut language is about 1300.

Benzer Tezler

  1. Dîvânü Lügati't Türk' teki isimlerle Anadolu ağızlarında ortaklaşan isimler

    Common nouns in Dîvânü Lügâti?t Türk and Anatolian accents

    GONCA KIZILKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Türk Dili ve EdebiyatıSakarya Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. ZİKRİ TURAN

  2. Divânu Lûgati't-Türk ile Hakas Türkçesinin karşılaştırmalı söz varlığı

    The comparative promise of the Divânu Lûgati't-Türk and Hakas Turkish

    EZGİOYA MALKOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıArdahan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH ELCAN

  3. Dîvânu Lugâti't-Türk ile Özbek Türkçesinin karşılaştırmalı söz varlığı üzerine inceleme

    Review on comparative word presence of Dîvânu Lugâti't-Turk and Uzbek Turkish

    ÖZGE ŞENEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DilbilimArtvin Çoruh Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN GİRAY

  4. Dîvânu Lugâti't-Türk ile Azerbaycan Türkçesinin karşılaştırmalı söz varlığı üzerine bir araştırma

    A research on the comparative vocabulary of Dîvânu Lugâti't-Türk and Azerbaijani Turkish

    ZABİT AYTEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA GÖKÇE

  5. Divanü Lügati't-Türk'te 't' sesi ile başlayan kelimelerin derleme sözlüğüne yansımaları

    Reflections of the words begening in 't' sound in Divanü Lügati't-Türk to the derleme sözlüğü

    EVRİM TOPAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. A. DENİZ ABİK