Dîvânu Lugâti't-Türk ile Yakutçanın söz varlığı bakımından karşılaştırılması
A comparative study of Compendium of the Turkic Dialects and Yakut in terms of vocabulary
- Tez No: 627931
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 692
Özet
Eski Türkçe dönemine ait pek çok özelliği koruyan Sibirya Türk dillerinin söz varlığı, karşılaştırmalı dil tarihi çalışmaları için oldukça önemli bir malzemedir. Bu çalışma, Eski Türkçe döneminin son kolu olan Karahanlı Türkçesiyle yazılmış Dîvânu Lugâti't-Türk ve Yakutçayı söz varlığı bakımından karşılaştırmayı amaçlar. Ortak Türk dilinden uzun bir zaman önce ayrılan Yakutçanın bu karşılaştırma için seçilme nedeni, çok sayıda eskicil özelliği koruyan bağımsız bir Türk dili olmasıdır. Bu çalışmada Dîvânu Lugâti't-Türk'de karşılaştırmaya dâhil ettiğimiz veriler, kök durumunda ve yapım ekleriyle türemiş olan Türkçe kökenli sözcüklerle sınırlandırılmıştır. Bu karşılaştırma sonucunda tarama kapsamına alınan yaklaşık 6400 madde başından 5.100'üne yakın bir bölümünün Yakutçada varlığını sürdürmediği belirlenmiştir. Yakutçada varlığını sürdüren sözcüklerin sayısı ise yaklaşık 1300'dür.
Özet (Çeviri)
The vocabulary of Siberian Turkic languages, which preserves some features of the Old Turkic period, is a very important material for historical and comparative linguistic studies. This study aims to compare Compendium of the Turkic Dialects, written in Karakhanid which is the last branch of the Old Turkic period, and Yakut language in terms of vocabulary. The reason why Yakut, which was separated from the common Turkic language long ago, is chosen for this comparison is that it has been an independent Turkic language that still preserves many archaic features. In this study, the data taken from Compendium of the Turkic Dialects for the comparison are restricted to the roots and derived forms of Turkic origin. The results of the study show that approximately 5100 of the 6400 items included in the analysis does not survive in Yakut. The number of words that survive in Yakut language is about 1300.
Benzer Tezler
- Dîvânu Lugâti't-Türk ile Özbek Türkçesinin karşılaştırmalı söz varlığı üzerine inceleme
Review on comparative word presence of Dîvânu Lugâti't-Turk and Uzbek Turkish
ÖZGE ŞENEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DilbilimArtvin Çoruh ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN GİRAY
- Dîvânu Lugâti't-Türk ile Karaçay-Malkar Türkçesinin söz varlığı açısından incelenmesi
The analysis of the vocabulary in Dîvânu Lugâti't-Türk and Karachay-Balkar Turkish
ESMA TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DilbilimAdıyaman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKER BARIŞ BULDUK
- Dîvânu Lugâti't-Türk ile Altay Türkçesindeki ortak sözcüklerin ses ve anlam bilgisi bakımından incelenmesi
Analysis of common words in Dîvânu Lugâti't-Türk and Altaic Turkish in terms of phonetics and semantics
ELİF ÖZDİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA GÖKÇE
- Dîvânü Lügati't Türk' teki isimlerle Anadolu ağızlarında ortaklaşan isimler
Common nouns in Dîvânü Lügâti?t Türk and Anatolian accents
GONCA KIZILKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. ZİKRİ TURAN
- Divânu Lûgati't-Türk ile Hakas Türkçesinin karşılaştırmalı söz varlığı
The comparative promise of the Divânu Lûgati't-Türk and Hakas Turkish
EZGİOYA MALKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH ELCAN