Taşlıcalı Yahya Bey Dîvânı'nda Bezm u Rezm
Bezm u Rezm in the Divan (Classical Ottoman poetry) of Taşlıcalı Yahya Bey
- Tez No: 638048
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN KAPLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Divan şairleri içinde yetiştikleri toplumun ve kendi yaşam alanlarının izlerini şiirlerinde yansıtmışlardır. On altıncı yüzyıl şairlerinden Taşlıcalı Yahya Bey de bu şairlerden biri olarak divan şiirinin sınırları içinde kalmış, mesleğinin etkisini şiirlerine konu edinmiştir. Yahya Bey asker bir şair olarak şiirlerinde hem bezme hem de rezme dair unsurları sıkça kullanmış bir şairdir. Şairin mesleğinin askerlik olması rezme dair kullanımları belirgin kılarken rint anlatıcı kimliğiyle şiirler yazması ve tasavvufa intisab etmesi de bezme dair unsurları kullanmasını sağlamıştır. Bu çalışmada öncelikle Yahya Bey Dîvânı'nda bezme ve rezme ait ögeler taranmıştır. Yapılan taramada bezm ve rezm kavramlarıyla ilgili unsurlar tespit edilerek fişlenmiş ve tasnif edilmiştir.“Yahya Bey Dîvânı'nda Bezm u Rezm”adlı çalışmanın girişinde şairin hayatı, sanatı, eserleri hakkında genel bilgiler verilmiştir.. Çalışma iki ana bölüm etrafında şekillenmiştir. Çalışmanın birinci ve ikinci bölümünde şairin şiirlerinden yola çıkılarak bezme ve rezme dair unsurlar tespit edilip açıklanmıştır. Bezme dair unsurlarda şair bezmin tasavvufi anlamlarını dikkate almıştır. Bunda yaşamının son dönemlerinde askerlikten ayrıldıktan sonra tercih ettiği yaşam biçimi etkili olmuştur. Aynı zamanda asker bir şair olan Yahya Bey'in rezme ait unsurları da sıkça kullandığı ve şiirlerinde bizzat katıldığı savaşlardan bahsettiği görülmüştür. Bu yönüyle Yahya Bey'in şiirlerinde bezmin ve rezmin belirleyici bir yönünün olduğunu söylenebilir. Sonuç olarak asker bir şair olan Yahya Bey'in mesleğinin ve askerlik mesleğinden sonraki yaşamının divanında etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Şairin divanındaki şiirlerinde tasavvufun etkisi, rezmle ilgili bölümde ise askerlik mesleğinin etkisi olmuştur. ANAHTAR KELİMELER Divan Şiiri, Bezm, Rezm, Yahya Bey.
Özet (Çeviri)
Divan poets reflected the traces of the society in which they grew up and their own living spaces in their poems. Taşlıcalı Yahyâ Bey, one of the sixteenth-century poets, also remained within the borders of the Divan poetry, and as one of these poets, subjected the influence of his profession to his poems. As a military poet, Taşlıcalı Yahyâ Bey is a poet who frequently used the elements of bezm and rezm in his poems. While it was evident that the use of rezm is a result of the poet's profession in military service, writing poems with his worldly narrator identity and his participation in Sufism enabled him to use the elements of bezm. In this study, firstly, the items of bezm and rezm were scanned in the Divan of Yahyâ Bey. In this scan, the elements of bezm and rezm were identified, tagged and classified. At the introductory part of the work titled Bezm u Rezm in Yahyâ Bey Dîvan, general information about the poet's life, art and works were given. The study was shaped around two main sections. In the first and second part of the study, the elements of bezm and rezm were identified and explained based on the poetry of the poet. In terms of the items of bezm, the poet took into account the Sufi meanings of bezm. This is the effect of the lifestyle that he preferred after leaving his military service in the last period of his life. In addition, it was observed that Yahyâ Bey, a military poet, frequently used the elements of rezm and talked about the wars he personally participated in in his poems. With this respect, it can be said that in Yahyâ Bey's poetry, bezm and rezm have a decisive aspect in his poems. As a result, it was determined that the profession of Yahyâ Bey, a military poet, and his life after his military profession had an effect on his Divan poetry. There was the effect of Sufism in the poems of the poet's divan, and the effect of the military profession in the section about rezm. KEYWORDS Divan Poetry, Bezm, Rezm, Yahya Bey.
Benzer Tezler
- Taşlıcalı Yahya Bey Divanı'nda din ve tasavvuf
Başlık çevirisi yok
İRFAN TOPAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1986
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL
- Taşlıcalı Yahya Bey Divanı'nda nebatlar
Başlık çevirisi yok
AHMET MERMER
Yüksek Lisans
Türkçe
1985
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL
- XVI. yüzyıl divanlarında nasihat
Advice in the XVI. century's divan literature
FATMA MOLLAHALİLOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKKUŞ
- Taşlıcalı Yahya Bey divanında savaş unsurları
Battle information which has been released by Yahya Bey
MEHMET PINARBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLŞAH GAYE FİDAN
- Taşlıcalı Yahya Bey Divanında sevgili ve sevgiliye ait fiziki unsurlar
Başlık çevirisi yok
YAVUZ DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1986
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL