Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuğu olan anne-babalar ile normal gelişim gösteren çocuğu olan anne-babaların 'aile yılmazlığı' ve 'evlilik doyumları' arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between 'Family resilience' and 'Marital satisfaction' of parents who have children with attention deficit hyperactivity disorder and who have normally develop children
- Tez No: 638804
- Danışmanlar: PROF. ABBAS TÜRNÜKLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Aile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Danışmanlığı ve Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu araştırmanın amacı dikkat eksikliği hiperaktivite (DEHB) tanısı olan çocukların anne-babalarının, aile yılmazlığı (alt boyutları) ile evlilik doyumunun, normal gelişim gösteren çocukları (NGG) olan anne-babaların aile yılmazlığı (alt boyutları) ile evlilik doyumundan anlamlı olarak farklılık gösterip göstermediğini incelemektir. Ayrıca DEHB ve NGG çocukların anne-babalarının aile yılmazlığı (alt boyutları) ve evlilik doyumu ile cinsiyet, yaş, ekonomik durum, eğitim durumu, çocuk sayısı gibi bazı sosyo demografik değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modeli kullanılan nicel bir çalışmadır. Çalışma grubu 6-14 yaş çocuğu olan gönüllü ebeveynlerden oluşmaktadır. Normal gelişim gösteren çocuğu olan 330 anne baba ile Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu tanılı çocuğu olan 325 anne baba olmak üzere toplam 655 gönüllü katılımcı ile araştırma yürütülmüştür. Veri toplama araçları olarak demografik bilgileri toplamak amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bilgi formu, geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları yapılmış olan Aile Yılmazlık Ölçeği ve Evlilik Yaşamı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel analizleri için SPSS v22.0 (Sosyal Bilimler İçin İstatistik Paket Programı) paket programı kullanılmıştır. Tüm test sonuçları 0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda DEHB tanılı çocuğu olan anne-babaların aile yılmazlık alt boyut ve evlilik doyum puanı sosyodemografik özelliklere göre değerlendirildiğinde cinsiyet, ekonomik durum, çocuklarının tanı süresi değişkenleri bakımından anlamlı farklılık görülmüştür. Yaş ve çocuk sayısı değişkenleri bakımından ise aile yılmazlık alt boyut puanlarıyla anlamlı farklılık görülürken evlilik doyum puanları ile arasında anlamlı farklılık görülmemiştir. Eğitim durumu değişkeni ile ise aile yılmazlık alt boyut ve evlilik doyum puanları arasında anlamlı farklılık görülmemiştir. NGG çocuğu olan anne babaların aile yılmazlık alt boyut ve evlilik doyum puanı sosyo demografik özelleriklere göre değerlendirildiğinde ekonomik durum değişkeni ile anlamlı farklılık görülmüştür. Cinsiyet, eğitim durumu değişkenleri bakımından aile yılmazlığı alt boyutları arasında anlamlı farklılık görülürken evlilik doyum puanlarında ise anlamlı farklılık görülmemiştir. NGG çocuğu olan anne babaların aile yılmazlık alt boyut ve evlilik doyum puanı değerlendirildiğinde yaş grupları ve çocuk sayısı arasında anlamlı farklılık görülmemiştir. DEHB tanılı çocuğu olan anne babaların aile yılmazlık alt boyutları ile evlilik doyumu arasındaki ilişki değerlendirildiğinde evlilik doyumu ile aile yılmazlık alt boyutlarından mücadelecilik, öz-yetkinlik, yaşama bağlılık ve kendini kontrol arasında pozitif yönlü, zayıf düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. NGG çocuğu anne babaların aile yılmazlık alt boyutları ile evlilik doyumu arasındaki ilişki değerlendirildiğinde, evlilik doyumu ile aile yılmaz alt boyutlarından mücadelecilik, öz-yetkinlik, yaşama bağlılık ve kendini kontrol arasında pozitif yönlü, zayıf düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Aile yılmazlık alt boyutları ve evlilik yaşamı puanları DEHB ve NGG çocuğu olan anne babalar grupları arasında değerlendirildiğinde, NGG çocuğu olan katılımcıların evlilik doyumu ortalama puanı anlamlı olarak DEHB tanılı çocuğu olan katılımcıların ortalama puanından yüksek olduğu görülmektedir. Aile yılmazlık alt boyutlarına ait puanlarda ise DEHB ve NGG çocuğu olan anne babalar grupları arasında anlamlı farklılık görülmemektedir. Araştırmanın sonuçları ışığında DEHB tanılı çocuğa sahip olmanın getirdiği sorunlar ve sorumlulukların anne babaların evlilik doyumunu olumsuz etkilediği görülmektedir. Bu çiftlerin evlilik doyumlarını arttırmaya yönelik psikososyal müdahale çalışmaları düzenlenebilir. Psikoeğitim çalışmaları düzenlenerek kendileriyle aynı sorunları yaşayan ailelerle buluşmaları ve paylaşımda bulunmaları yaşadıkları süreç hakkında uzmanlar tarafından doğru bilgiler edinmeleri sağlanabilir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research; to examine whether the relationship between family resilience and marital satisfaction of parents of children diagnosed with attention deficit hyperactivity (ADHD) differs significantly from the relationship between family resilience and marital satisfaction of parents with normally developing children (NDC). In addition, it has been investigated whether parents of ADHD and NDC children differ significantly according to some socio demographic variables such as family resilience and marital satisfaction and gender, age, economic status, educational status, and number of children. This research is a quantitative study conducted using a decriptive and correlational research, consisting of volunteer parents with children aged 6-14. The research was conducted with a total of 655 volunteers, 330 of whom have normal developing children and 325 parents with children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder. The Family Resilience Scale and Marriage Life Scale, whose validity and reliability have been proven by various studies, were used as a means of collecting various demographic data. SPSS v22.0 (Statistical Package Program for Social Sciences) package program was used for statistical analysis of the data obtained in the research. All test results were evaluated at the level of 0.05 significance. As a result of the research, when the family resilience sub-dimension and marital satisfaction score of parents with children with ADHD were evaluated according to sociodemographic characteristics, there was a significant difference in terms of gender and economic status. In terms of age and number of children, there was a significant difference between family resilience subscale scores, but no significant difference between marital satisfaction scores. There was no significant difference between the educational status variable and the family resilience sub-dimension and marital satisfaction scores. When the family resilience sub-dimension and marital satisfaction score of parents with a child (NDC) were evaluated according to socio demographic characteristics, there was a significant difference with the economic situation variable. While there was a significant difference between family resilience sub-dimensions in terms of gender and educational status variables, there was no significant difference in marital satisfaction scores. When the family resilience subscale and marital satisfaction score of parents with NDC children were evaluated, there was no significant difference between age groups and the number of children. When the relationship between the family resilience subscales and marital satisfaction of parents with children with ADHD is evaluated, it is seen that there is a positive and weak relationship between marital satisfaction and family resilient sub-dimensions, struggle, self-efficacy, commitment to life and self-control. When the relationship between family resilience subscales and marital satisfaction of NDC child parents is evaluated, it is seen that there is a positive and weak relationship between marital satisfaction and family resilient sub-dimensions such as struggle, self-efficacy, commitment to life and self-control. When the family resilience subscales and marital life scores are evaluated between the groups of parents with ADHD and NDC children, it is seen that the average satisfaction score of the participants with NDC children is significantly higher than the average score of the children with ADHD. There is no significant difference in the scores of family resilience sub-dimensions between the parents with ADHD and NDC children. As a result of the research, it is seen that the problems and responsibilities of having a child with ADHD have a negative effect on the parents' satisfaction with marriage. Psychosocial intervention studies can be organized to increase the marriage satisfaction of these couples. It can be ensured as a result of these studies that these families meet and share with the families who have the same problems, so that they can get the right information by the experts about their process. Women who feel the responsibility of caring for the child more often have low family resilience and marital satisfaction, so informative family trainings can be organized on sharing the responsibility to care for the child.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve özgül öğrenme bozukluğu tanılı çocuğa sahip ebeveynlerin geniş otizm fenotipi düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of broad autism phenotype levels in parents of children with autism spectrum disorder, with attention deficit hyperactivity disorder and with specific learning disorder
SALİH ÜNLÜTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN BİLGİÇ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve otizm spektrum bozukluğu tanılı çocukların ebeveynlerinin tutum farklılığının incelenmesi
Examination of attitude differences of the parents of children diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder and autism spectrum disorder
EZGİ SEDA YAYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEN ERDOĞAN
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı alan çocukların ve anne-babalarının bağlanma biçimlerinin araştırılması
Investigation of attachment styles in children with attachment deficit hyperactivity disorder and their parents
NERİMAN KİLİT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SANİYE TÜLİN FİDAN
- Ayrılma anksiyetesi tanısı alan çocukların ebeveynlerinin mizaç ve karakter özellikleri
Temperament and character traits of parents who have children diagnosed with separation anxiety disorder
İNCİ ALTINTAŞ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların ihmal ve istismarında ebeveyn ile ilişkili etmenler
Parental factors associated with child abuse and neglect among children with attention deficit hyperactivity disorder
HESNA GÜL BULUT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CİHAT KAĞAN GÜRKAN