Türk siyaset yazınında merkez-çevre ayrışması ve Şerif Mardin
Central-periphery separation in Turkish political writing and Şerif Mardin
- Tez No: 639122
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BUĞRA KALKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Merkez-Çevre Ayrışması, Şerif Mardin, Yöneten-Yönetilen İlişkileri, Türk Modernleşmesi, Edward Shils, Center-Periphery Separation, Şerif Mardin, Manager-Managed Relations, Turkish Modernization, Edward Shils
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
ABD'li sosyolog Edward Shils tarafından Batılı toplumları açıklamak için merkez-çevre ayrışması iddia edilmiştir. Birçok uluslararası teoriye de ilham veren merkez-çevre ayrışması, zaman zaman yeterince açık olmadığı ve coğrafi olarak sadece Batı ile sınırlı kalmasıyla eleştirilse de, hala toplumsal ilişkilerin analizi için başlıca kaynak olarak değerlendirilmektedir. Türk siyasi hayatında da Şerif Mardin Türk toplumunu analiz etmek için merkez-çevre ayrışmasını kullanmıştır. Mardin'den sonra birçok düşünür de Mardin'e atıf yaparak ve bu ayrışmadan yararlanarak, merkez-çevre ayrışmasını, yöneten-yönetilen ilişkilerini ve Türk modernleşmesinin sorunlarını irdelemiştir. Bu tezde Batıda karşılık bulan bu ayrışmanın, Türk siyasal tarihini açıklamada önemli bir referans olarak gösterilme gerekçelerini ortaya koymak hedeflenmektedir. Tezde açıklanması amaçlanan diğer bir konu, Türkiye'de hangi kurum ve kişilerin merkezde yer aldığını, hangilerinin çevrede konumlandığını belirtmek ve bunların nasıl kurgulandığını değerlendirmektir. Yöneten-yönetilen ilişkileri, merkez-çevre ayrışması kapsamında irdelenmektedir. Merkez-çevre ayrışması Osmanlı Devleti'nden itibaren ele alınarak, Türk siyasal hayatı boyunca değişiklik gösteren siyasal ve sosyal yapıyı açıklamada anlamlı bir teori olup olmadığını sorgulanacaktır. Şerif Mardin'in merkez-çevre ayrışmasını değerlendirirken Osmanlı-Türk modernleşmesinin üzerinde titizlikle durduğu tespit edilmiştir. Tezde de Osmanlı- Türk modernleşmesi merkez-çevre ilişkileri kapsamında değerlendirilmiştir. Bu tez çalışması; giriş bölümü, üç bölüm ve sonuç bölümünden oluşmaktadır. Birinci bölümde; Şerif Mardin'in nasıl ve neden merkez-çevre kavramına odaklandığı ve bu kavramın Türk modernleşmesi açısından öneminin ne olduğu açıklanacaktır. Bu bölümde Şerif Mardin'in eserleri detaylı şekilde sıralanacak, merkez-çevre ayrışmasına ışık tutan eserleri değerlendirilecektir. İkinci bölümde; Osmanlı-Türk siyasal hayatında yaşanan yöneten-yönetilen probleminin, modernleşme sürecinde nasıl merkez-çevre ayrışmasına dönüştüğü açıklanmaktadır. Bu bölümde merkez ile çevre arasındaki ilişkiler Osmanlı-Türk siyasal hayatı için dönemsel olarak değerlendirilmektedir. Üçüncü bölümde, merkez-çevre kavramı tarihsel boyutuyla değil, Türk modernleşmesinin soyut problemleri üzerinden açıklanmaktadır. Milliyetçilik, ilericilik, gericilik, sekülerizm gibi anlam yüklü kavramların merkez-çevre problemi üzerinden bir analizi yapılmaktadır. Bu bölümdeki temel amaç, Şerif Mardin ile diğer yazarlar arasında karşılaştırma yaparak, aradaki ideolojik farklılıkları ortaya koymaktır.
Özet (Çeviri)
Center-periphery separation was claimed by US sociologist Edward Shils to explain Western societies. Center-periphery separation, which also inspires many international theories, is still considered as the main source for the analysis of social relations, although it is sometimes criticized for its lack of clarity and being geographically limited only to the West. In Turkish political life, Şerif Mardin used the center-periphery separation to analyze the Turkish society. After Mardin, many intellectuals have examined the problems of Turkish modernization, center-periphery separation, manager-managed relations, and problems by referring to Mardin and making use of this separation. In this thesis, it is aimed to put forward the rationale for showing this divergence in the West as an important reference in explaining Turkish political history. Another issue that is intended to be explained in the thesis, which is located in the central institutions and individuals in Turkey, is to indicate which of the periphery and assess how they constructed. The manager-managed relations are examined within the scope of center-periphery separation. The center-periphery separation will be handled from the Ottoman State and it will be questioned whether there is a meaningful theory in explaining the political and social structure that has changed throughout the Turkish political life. It was determined that Şerif Mardin meticulously emphasized the Ottoman-Turkish modernization while evaluating the center-periphery separation. In the thesis, Ottoman-Turkish modernization was evaluated within the context of center-periphery relations. This thesis study consists of; The introduction chapters, three chapters and a conclusion chapter. In the first chapter; How and why Şerif Mardin focuses on the concept of center-periphery and its importance for Turkish modernization will be explained. In this section, the works of Şerif Mardin will be listed in detail and the works shedding light on the center-periphery separation will be evaluated. In the second chapter; It is explained how the manager-managed problem experienced in the Ottoman-Turkish political life turned into center-periphery separation in the modernization process. In this section, the relations between the center and the environment are evaluated periodically for Ottoman-Turkish political life. In the third chapter, the concept of center-periphery is explained not by its historical dimension but by the abstract problems of Turkish modernization. An analysis of semantic concepts such as nationalism, progressiveness, reactionism, secularism is conducted over the center-periphery problem. The main purpose in this section is to compare ideological differences between Şerif Mardin and other authors.
Benzer Tezler
- Two transformative actors of Turkish politics: Justice and Development Party and Kurds
Türk siyasetinde iki dönüştürücü aktör: Adalet ve Kalkınma Partisi ve Kürtler
HALİME KARAKAŞ KÖKÇE
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. A. ADNAN AKÇAY
- Anayasa yargısı-parlamento ilişkileri ekseninde Türk Anayasa Mahkemesi'nin demokratik meşruluk sorunu
The democratic letimacy problem of the Turkish Constitutional Court from the axis of constitutional review-legislative assembly relations
SERDAR GÜLENER
Doktora
Türkçe
2010
HukukSakarya ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
DOÇ. DR. ÖMER ANAYURT
- Türk muhafazakarlığında 1970'ler ve Kubbealtı Akademi mecmuası
1970s in Turkish conservatism and Kubbealtı Academy magazine
DİYAR CAN
Doktora
Türkçe
2022
Kamu YönetimiKaradeniz Teknik ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇAĞATAY OKUTAN
- Devlet-kolluk ilişkisi kapsamında jandarma ve Türk Jandarması
Gendarmerie in the context of state-law enforcement force relationship and Turkish >Gendarmerie
EVRİM KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OZAN ZENGİN