Türkiye'de yeni başlayan otizm spektrum bozukluğu tarama programının etkinlik değerlendirmesi, yaşanan sorunlar ve çözüm öneriler
Effectivity of autism spectrum disorders screening in Turkey, problems and solutions
- Tez No: 639777
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİHA ÇAKMAK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Otizm, tarama, televizyon, tablet, telefon, Autism, screen, television, tablet, telephone
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Giriş ve Amaç: Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB); Amerikan Psikiyatri Birliği'nin 2013 yılında yayımlandığı DSM-5'e göre sosyal iletişim ve etkileşimde bozukluklar, sınırlı ve tekrarlayan davranış örüntüleri, ilgi alanları veya faaliyetlerle karakterize yaygın bir nörogelişimsel bozukluktur. Amerikan Pediatri Akademisi, OSB taraması için en uygun zamanı 18. ve 24.ay olarak belirlemiştir. OSB'nin erken tanısı kanıtlanmış tek ve etkin tedavi olan özel eğitime geç kalmamak için çok önemlidir. Ülkemizde de OSB taraması, 2018 yılından itibaren 18-36 ay arasındaki çocuklara yapılmaya başlanmıştır. Çalışmamızdaki amacımız; yeni başlanan otizm spektrum bozukluğu tarama programının etkinliğini değerlendirerek yaşanan sorunları ortaya koymak ve çözüm önerileri üretmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza, Rize İl Sağlık Müdürlüğü'ne bağlı Aile Hekimlikleri'nden Otizm Spektrum Bozukluğu tarama ölçeğinde en az bir pozitif bulgu saptanan ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine yönlendirilen 15-72 ay arasındaki altmış yedi çocuğu dâhil ettik. Tüm ailelerden yazılı onam aldık. Aile Hekimliği'nden gönderilen sevk evrakındaki gönderilme nedenlerini not ettik. Ailelere; sosyodemografik verileri, OSB risk faktörlerine ait soruları, çocukların nörogelişimsel basamaklarına ait soruları ve çocukların sosyal medya kullanım sürelerini içeren anket soruları yönelttik. Çocuklar Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Uzmanı tarafından değerlendirildi. Hastalara CARS-2 ve Denver Gelişim Testi yapılarak tanı kondu. Psikiyatrik görüşme sırasında gönderilme nedenleri ile çelişen ve/veya ortak bulunan muayene bulgularını not ederek tüm verileri SPSS paket programına girerek istatiksel analizini yaptık. iv Bulgular: Çalışmamıza katılan altmış yedi çocuktan, 5 erkek ve 2 kıza OSB tanısı kondu. Araştırmamızda psikiyatrik muayene bulguları ve Aile Hekimliği'nde sorgulanan parametrelere verilen yanıtlar açısından istatistiki açıdan farklılık bulunamadı. Çalışmamızda; Aile Hekimliği'nde sorgulanan parametrelerden; adıyla seslenince bakma, göz teması yokluğu ve işaret edilen objeye bakmanın hem Aile Hekimliği sorgulamasında hem de Çocuk Psikiyatrisi'nin muayenesinde OSB riski yönünden istatistiksel açıdan anlamlı bulduk. Tekrarlayıcı hareketlerinin olması OSB riski açısından Aile Hekimliği sorgulamasında istatistiki olarak anlamlı bulunamazken Çocuk Psikiyatrisi'nin muayenesinde istatistiki açıdan anlamlı bulundu. Konuşmada gecikme ise; hem Aile Hekimliği taramasında hem de Çocuk Psikiyatrisi'nin muayenesine göre; OSB açısından istatistiki açıdan anlamlı bulunmadı. Sonuç: Çalışmamızda; Aile Hekimlerinin OSB taramasındaki beş parametrenin de, her zaman OSB ile ilişkili olmasa bile, diğer psikiyatrik tanılarla yakından ilişkili olduğu görüldü. OSB tanısı almayan çocukların büyük bir kısmı uyaran eksiliği tanısı aldı. Tarama programına ek olarak; çocukların televizyon izleme, tablet/telefonla oynama sürelerinin de sorgulanması gerektiğini düşünmekteyiz. Aileler; çocuklarının televizyon izleme, tablet/telefonla oynama süre kısıtlamalarıyla ilgili Aile Hekimlikleri'nde uyarılırlarsa, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı polikliniğine, uyaran eksikliği nedeniyle başvuruların azalacağını düşünmekteyiz.
Özet (Çeviri)
Intruduction: Autism Spectrum Disorder (ASD); according to DSM-5, published by the American Psychiatric Association in 2013, it is a common neurodevelopmental disorder characterized by disorders in social communication and interaction, limited and repetitive behavioral patterns, interests or activities. The American Academy of Pediatrics has determined the best time for ASD screening as 18 and 24th months. Early diagnosis of ASD is very important in order not to be late for special education, which is the only proven and effective treatment. In our country, ASD screening has started to be performed on children between 18-36 months since 2018. Our aim in our research; to reveal the problems experienced by evaluating the effectiveness of the newly started autism spectrum disorder screening program and to produce solutions. Materials Methods: In our study, we included sixty-seven children aged 1572 months who were found to have at least one positive finding on the Autism Spectrum Disorder screening scale from the Primary Care and were referred to the Child and Adolescent Mental Health and Diseases outpatient clinic of the Recep Tayyip Erdoğan University Hospital. We obtained written consent from all families. We noted the reasons for sending in the referral documents sent from the Primary Care. We asked families questions including sociodemographic data, ASD risk factors, neurodevelopmental stages of children, and duration of social media use of children. The children were evaluated by the Child and Adolescent Mental Health Specialist. Patients were diagnosed with CARS-2 and Denver Developmental Test. During the examination, we made a statistical analysis by noting the examination findings that contradicted with the reasons for sending and / or were found to be common, and entered all the data into the SPSS package program. vi Result: In our study; it was observed that all five parameters in Primary Care ASD screening were closely related to other psychiatric diagnoses, although they were not always associated with ASD. Most of the children who were not diagnosed with ASD were diagnosed with stimulus deficiency. We think that the times children watch TV and play with tablet / phone should also be questioned in addition to the screening program. We think that if their children are warned families at the Primary Care about the limitations of watching TV and playing with tablet / phone, the number of applications to the Child and Adolescent Mental Health Polyclinic will decrease due to the lack of stimuli.
Benzer Tezler
- Kamusal yayıncılık
Public broadcasting and journalism
ÖZGÜR İLKE ŞANLIER
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
İletişim BilimleriAnadolu Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. HALUK YÜKSEL
- New media art in Turkey, a research on current situation and a development proposal
Türkiye'de yeni medya sanatı,güncel durum üzerine bir araştırma ve geliştirme önerisi
MERVE ÇAŞKURLU BELGESAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Güzel SanatlarYeditepe ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞAFAK ERKAYHAN
- Türkiye'de İslamcı söylemin oluşumunda tercümelerin etkisi (1960-1990)
The effects of translations on the formation of new Islamist discourse in Turkey (1960-1990)
AHMET KÖROĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED ALİ AĞCAN
- Türkiye'de işletmelerde kurumsal yönetişim bilincinin ölçülmesine ilişkin Batı Akdeniz bölgesi'nde bir araştırma
A study in West Mediterranean region about measuring corporate governance conscious of corporations in Turkey
METE KARAYEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
İşletmeSüleyman Demirel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HASAN İBİCİOĞLU
- The Rise of Islamic economic ethic, rationality and capitalism in modern Turkey
Türkiye'de İslami iktisat ahlakının yükselişi, rasyonalite ve kapıtalism: Konya örneği
ANZAVUR DEMİRPOLAT
Doktora
İngilizce
2002
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF ZİYA ÖZCAN