Geri Dön

Anne çocuk ilişkilerinin nesiller arası aktarımının annelerin anlatıları üzerinden niteliksel yöntemle araştırılması

Examination of the intergenerational transmission of mother child relationships by qualitative method through mothers narratives

  1. Tez No: 640918
  2. Yazar: ELİF NAZ İSTİKBAL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. H. ÖZDEN BADEMCİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Anne çocuk ilişkisi, nesiller arası aktarım, nitel araştırma, Mother child relationship, intergenerational transmission, qualitative research
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Maltepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 114

Özet

Nesiller arası aktarım, ebeveynlerin kendi çocukluk deneyimlerinin çocukları ile olan ilişkileri üzerindeki etkisidir ve bu nedenle bağlanma ilişkisinde önemli bir etkiye sahiptir. Çoğu zaman birincil bağlanma figürü olan anne ile deneyimlenen bağlanma örüntülerinin, nesiller arası aktarıldığı bilinmektedir. Nesiller arası aktarım sadece anne çocuk arasındaki iletişim biçimleri aracılığı ile değil, genetik olarak da gerçekleşebilmektedir. Son zamanlardaki sinirbilim çalışmaları olumlu ya da olumsuz deneyimlerin genlerin fenotipini değiştirebileceğini ve bu değişimin kalıtsal olarak nesiller arası aktarılabileceğini ortaya koymaktadır. Bu çalışmada nitel bir araştırma yöntemi benimsenmiş ve annelerin çocukluklarında anneleriyle sahip oldukları ilişkilerin, çocuklarıyla kurdukları ilişkilere olan etkileri, annelerin söylemleri aracılığı ile anlaşılmaya çalışılmıştır. Annelerin kendi anneleri ve çocuklarıyla olan yaşam deneyimlerini daha kapsamlı ve derinlemesine anlayabilmek için, çalışmada derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcılarını Türkiye'nin farklı bölgelerinde yaşayan 12 gönüllü anne oluşturmaktadır. Bu çalışmada analitik çoğulculuk yaklaşımı benimsenmiş ve annelerin anlatıları tematik ve yorumlayıcı fenomenolojik analiz yöntemlerinin birlikte kullanımı ile analiz edilmiştir. Yapılan analizlerin sonucunda annelerin çocukluk yaşantıları ve annelik deneyimlerine ilişkin çeşitli temalar ortaya çıkmış ve ulaşılan bulgular, kuramsal bilgiler ışığında yorumlanmıştır. Bu çalışma anne çocuk ilişkisi bağlamındaki çocukluk çağı olumsuz yaşam deneyimlerinin önemine ve bu deneyimlerin nesilden nesile aktarılan etkilerine dikkat çekmektedir. Bu çalışma ile erken dönem bağlanma deneyimlerinin katı kalıplar halinde iletilmediği, bunun yerine daha örtük bir şekilde bazı kapasitelerin gelişiminde yarattıkları aksaklıklar nedeniyle sonraki nesilleri etkiledikleri anlaşılmıştır. Çalışmanın sonuçları duygusal olarak tutulamayan ve kapsanamayan annelerin, kendi çocuklarına da bu alanı açmakta zorlandığını ortaya koymuştur. Ebeveynlik becerilerini içeren bağ kurma kapasitelerinin de, annelerden alınamayan şeylerle sınırlı olduğunu bulunmuş olasa da; kişilere miras kalan bu sınırlılıkların geri döndürülebilir olduğu da anlaşılmıştır. Ebeveynler kendi duygusal deneyimlerini anlama becerilerini derinleştirerek, çocuklarıyla daha iyi bir ilişki kurabilmekte ve onların kendilerini anlamalarına yardımcı olarak sağlıklı gelişimlerini destekleyebilmektedir. Daha sağlıklı nesillerin yetiştirilmesi adına annelerin desteklenmesi ve bu bağlamda ortaklaşa ve toplum temelli çocuk bakımı politikalarının üretilmesi önerilmektedir.

Özet (Çeviri)

Intergenerational transmission is the impact of parents' own childhood experiences on the relationship with their children and therefore has a significant effect on the attachment relationship. It is known that attachment patterns experienced with the mother, who is often the primary attachment figure, are intergenerationally transmitted. Intergenerational transmission can occur not only through the forms of communication between mother and child, but also genetically. Recent studies in neuroscience reveal that positive or negative experiences can change the phenotype of genes, and this change can be intergenerationally transmitted. In this study, a qualitative research method was adopted and the effects of mothers' childhood relationships with their own mothers, to the relationships with their children were tried to be understood through mothers' narratives. In-depth interview technique was used in the study, in order to understand mothers life experiences with their own mothers and children more comprehensively and thoroughly. The participants of the study consisted of 12 volunteer mothers living in different regions of Turkey. In this study, analytical pluralism approach was adopted and the narratives of the mothers were analyzed by using thematic and interpretive phenomenological analysis methods together. As a result of the analysis, various themes related to the childhood life and motherhood experiences of the mothers emerged and the findings were interpreted in the light of theoretical information. This study draws attention to the importance of adverse childhood experiences in the context of mother-child relationship and the transmitted effects of these experiences from generation to generation. With this study, it was understood that early attachment experiences were not conveyed as strict patterns, but rather implicitly, due to the disruptions they created in the development of some capacities that affecting the next generations. The results of the study reveal that mothers who did not emotionally held and contained, have difficulties to offer these experiences for their children too. Although it is found that bonding capacities including parenting skills are also limited to what cannot be taken from mother; it also been understood that these limitations which inherited to individuals are reversible. It is recommended to support mothers and to produce shared and community-based childcare policies in this context in order to raise healthier generations.

Benzer Tezler

  1. Erken dönem uyumsuz şemalar, algılanan ebeveynlik stilleri ve kişilerarası şemaların nesiller arası incelenmesi - şema odaklı bir inceleme

    An intergenerational study of early maladaptive schemas, perceived parental styles and interpersonal schemas - a schema focused study

    BÜŞRA AVCILAR İLHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiOkan Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RUKİYE İREM ERDEM ATAK

  2. Intergenerational transmission of perceived maternal acceptance and psychological adjustment in children

    Algılanılan anne kabulünün nesiller arası aktarımı ve çocuklarda psikolojik uyum

    SÜHEYLA ÖZEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEYNEP HANDE SART

  3. Algılanan ebeveyn ilişkisi ile yetişkinlikte görülen duygusal tepkisellik düzeyi ve evlilikte ebeveyn çocuk iletişimi arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Examining the relationship between perceived parent relationship and emotional responsiveness in adulthood and prent-child communication in marriage

    YAŞA AKARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİKE CEYLAN

  4. Kırgız kültüründe ninni söyleme geleneğinin araştırılması

    Кыргыз маданиятында бешик ырларынын изилдениши

    ALİ İHSAN ÇEVİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ULANBEK ALİMOV

  5. Attachment security and mental state talk among mother-father-child triads

    Anne-baba-çocuk üçlülerinde bağlanma güvenliği ve zihin durum konuşmaları

    FATMA NEHİR CANTAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Psikolojiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL HALFON