Erişilebilirliğe yönelik engelsiz yaşam merkezi tasarım yaklaşımları: Etimesgut Belediyesi Engelsiz Yaşam Merkezi örneği
Barrier-free life center design approaches towards accessibility: Etimesgut Municipality's Barrier-free life center example
- Tez No: 642831
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL BİLGE ÖZDAMAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İç Mimari ve Dekorasyon, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Dünyada, doğuştan veya kaza gibi nedenlerin sonucu, günlük ihtiyaçlarını karşılamakta zorluk yaşayan, sosyal hayata ve toplum yaşamına katılamayan engelli bireyler bulunmaktadır. Sahip oldukları fiziksel eksikliklerle hayatlarını devam ettiren bu bireyler, günlük ihtiyaçları doğrultusunda mekânları kullanmaktadır. Sosyal bir varlık olarak engelli bireylerde ihtiyaçları gereği sokaklar, parklar, alışveriş merkezleri, sinemalar gibi ortak kullanıma yönelik mekânlarda zaman geçirerek, toplumsal katılımın içinde yer almak gereği ve ihtiyacı duymaktadır. Fakat, kamusal mekânlar, tüm bireylerin ortak kullanımı açısından fiziksel ihtiyaca yönelik özellikleri düşünülmeden tasarlanmaktadırlar. Bu nedenle, bireyler sayısız engelle karşılaşmakta ve bu durum engelli kişilerin sosyal, psikolojik, fiziksel sorunlar yaşamalarına neden olmaktadır. Mekân ile etkileşimde yaşanılan bu durum kişilerin yaşam kalitelerini düşürmekte ve topluma katılımlarını engellemektedir. Engelli bireylerin, psikolojik ve fiziksel olarak yaşadıkları fiziksel çevre ilişkili sorunların çözümüne yönelik gerçekleştirilen tasarım yaklaşımlarından biri de;“engelsiz mekânlar”oluşturmaktır. Evrensel bir sorun olarak kabul edilen fiziksel engellilik ile ilişkili bağımsız hareket problemleri için“herkes için tasarım”,“engelsiz tasarım”ve“erişilebilirlik”yaklaşımları ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşımlar doğrultusunda geliştirilen tasarımlar, fiziksel engelli bireylerin yapabilirlikleri ne olursa olsun, mekânsal erişim ve bağımsız hareketinin sağlanmasına yönelik gelişim göstermiştir. Çoklu fonksiyona yönelik ihtiyaçların artması, işlev çeşitliliği beklentisi ile ulaşımın kısa sürede gerçekleştirilmesi isteği ile farklı mekânları bir arada toplayan merkezler oluşmuştur. Bu merkezlerde toplu ya da bireysel aktiviteler gerçekleştirilebilmektedir. Bu paralelde kurgulanan mekânsal yansımalardan biri de; engelsiz yaşam merkezleridir. Bu tip merkezler engelli bireylerin topluma katılımlarının sağlanması ve ihtiyaçlarının giderilmesinin yanı sıra, topluma açık kullanım alanlarını da içeriğinde barındırarak, farklı yapabilirliğe sahip kullanıcıları bir araya getirmektedir. Bu araştırmada, engelsiz yaşam merkezleri tasarım yaklaşımları açısından; erişilebilirlik ve bağımsız hareketi sağlayan standartlar, mevzuatlar, ilkeler çerçevesinde ele alınmıştır. Tasarım değerleri örnek merkezler üzerinden; mekânsal organizasyon, dolaşım alanları, donatı ve yönelim elemanları açısından incelenmiştir. Bu doğrultusunda elde edilen veriler, çalışma kapsamında örneklem olarak“Etimesgut Belediyesi Engelsiz Yaşam Merkezi”özelinde değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In the world, there are people with disabilities who have difficulties in meeting their daily needs due to causes such as congenital or accident, and cannot participate in social life and community life. These individuals, who continue their lives with their physical deficiencies, use the places in line with their daily needs. As a social entity, disabled individuals need and need to take part in social participation by spending time in places for common use such as streets, parks, shopping malls and cinemas. However, public spaces are designed without considering the physical needs of all individuals in terms of common use. Therefore, individuals face numerous obstacles and this causes people with disabilities to experience social, psychological and physical problems. This situation in interaction with the place reduces the quality of life of the people and prevents their participation in society. One of the design approaches for the solution of physical environment related problems experienced by people with disabilities, psychologically and physically; To create“unimpeded spaces”.“Universal design”,“barrier-free design”and“accessibility”approaches have emerged for independent movement problems related to physical disability, which is accepted as a universal problem. Designs developed in line with these approaches have evolved towards ensuring spatial access and independent movement of physically disabled individuals regardless of their capabilities. With the increasing needs for multiple functions, the expectation of functional diversity, and the desire to make transportation in a short time, centers that gather different spaces together have been formed. Collective or individual activities can be carried out in these centers. One of the spatial reflections designed in parallel with this is; are life centers without barriers. These types of centers bring together users with different capabilities, by ensuring the participation of individuals with disabilities in the society and meeting their needs, as well as the areas of public use. In this research, in terms of design approaches for barrier-free life centers; standards, regulations and principles that provide accessibility and independent movement are discussed. Design values through sample centers; spatial organization is examined in terms of circulation areas, reinforcement and orientation elements. The data obtained in this direction were evaluated as a sample within the scope of the study, in the context of the“Etimesgut Municipality Barrier-Free Life Center”.
Benzer Tezler
- An investigation on life center unit's design criteria in inclusive education environments: A case study on SERÇEV Accessible Vocational High School
Kaynaştırma eğitimi mekanlarında yaşam merkezi biriminin tasarım kriterlerinin belirlenmesi üzerine bir inceleme: SERÇEV Engelsiz Meslek Lisesi örneği
SİMGE GÜLBAHAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Eğitim ve Öğretimİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE CORDAN
- Taksim meydanı ve çevresinin bir kamusal alan olarak tüm kullanıcılara yönelik erişilebilirliğinin irdelenmesi
Investigation of accessibility for all users in public space Taksim square and circle
AYÇA YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Şehircilik ve Bölge PlanlamaBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SIRMA TURGUT
YRD. DOÇ. DR. A.NİLAY EVCİL
- Akıllı hareketlilik ve engelsiz yaşam üzerine bir araştırma: Konya kenti örneği
A research on smart mobility and barrier free life: The case of Konya
BUŞRA FAZLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaKonya Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAVVA FİLİZ MEŞHUR
- Tarihi yapı ve alanları herkes için erişilebilir hale getirmeye yönelik model önerisi; Sivas kent örneği
Model proposal to make historical buildings and areas accessible for everyone; Si̇vas city example
MEHMET AKİF ÇELİMLİ
- Yerel yönetimlere bağlı engelsiz yaşam merkezlerindeki dil ve konuşma terapistlerinin verilen hizmetlere yönelik görüşleri ve deneyimleri: İstanbul örneklemi
The opinions and experiences of speech and language therapists in di̇sability-free life centers affiliated with local governments: the case of İstanbul
İREM İZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dil ve Konuşma TerapisiÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KONROT KONROT