Kauçuk beyazsineği Singhiella simplex Singh (hemiptera: aleyrodidae) ile parazitoiti Encarsia protransvena Viggiani (hymenoptera: aphelinidae)'nin mevsimsel ilişkisi
Seasonal relationship between ficus whitefly singhiella simplex singh (Hemiptera: Aleyrodidae) with parasitoid Encarsia protransvena Viggiani (hymenoptera: aphelinidae)
- Tez No: 643801
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UTKU YÜKSELBABA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Kauçuk beyazsineği Singhiella simplex Asya kökenli bir zararlı olup ilk kez 1931 yılında Singh tarafından Hindistan'da tespit edilmiştir. Her geçen yıl farklı ülkelere yayıldığı ve bu ülkelerden Ficus spp'nin birçok türünde ekonomik zarara neden olduğu bildirilmiştir. Çalışmada ülkemizde ilk kez 2016 yılında Antalya ilinde tespit edilen S. simplex'in parazitoiti Encarsia protransvena ile mevsimsel ilişkisi araştırılmıştır. İki yıl üst üste devam eden çalışmada sarı yapışkan tuzak örneklemesi ve yaprak örneklemelerinden yararlanılmıştır. Sarı yapışkan tuzak örneklemeleri 2018 yılı Ağustos ayı ile 2020 yılı Ağustos ayı boyunca Antalya ilinde park, bahçe ve ana caddelerde peyzaj amaçlı yetiştirilen Ficus retusa üzerinde yürütülmüştür. Sarı renkli yapışkan tuzaklar iki farklı ilçede bulunan F. retusa ağaçlarının doğu, batı, güney ve kuzey yönlerine 1'er adet sarı yapışkan tuzak olacak şekilde asılmıştır. Yaprak örneklemeleri ise Antalya merkez Kepez, Muratpaşa ve Konyaaltı ilçelerinde haftalık periyotlarla yürütülmüştür. F. retusa bitkilerinin kuzey, güney, doğu ve batı yönlerinden yaklaşık 10 cm olacak şekilde toplamda 120 sürgün toplanmıştır. Yapraklardaki S. simplex'in ergin öncesi yumurta, nimf ve pupa dönemleri ile parazitlenmiş nimflerin sayımı yapılmıştır. Parazitlenmiş nimflerdeki parazitoitin larva ve pupa dönemleri ayrı ayrı sayılmıştır. Sarı yapışkan tuzaklarda beyazsinek erginleri her iki yılda da şubat ayının ikinci yarısı görülmeye başlamışken parazitoit erginleri her iki yılda da mart ayı başında görülmeye başlamıştır. Sarı yapışkan tuzaklarda yakalanan S. simplex sayısı nisan ayında artmaya başlamış ve her iki yıldada eylül ayında 2018 yılı 674.5 tuzak/ergin ve 2019 yılı 781 tuzak/ergin ile en yüksek sayısına ulaşmıştır. E. protransvena sayısındaki artış mayıs ayında başlamış ve takip eden yaz aylarında düşük seviyede artış gözlemlenirken, sarı yapışkan tuzaktaki E. protransvena sayısı 2018 yılı ekim ayında 106.5 tuzak/ergin ve 2019 yılı ekim ayında 120.25 tuzak/ergin ile en yüksek sayıya ulaşmıştır. Sürgün örneklemelerinde en yüksek S. simplex pupa ve nimf sayıları ile E. protransvena larva ve pupa sayıları sırası ise 10.63 birey/sürgün ve 3.77 birey/sürgün ile 2019 yılı ekim ayında gözlemlenmiştir. Yaprak örneklemelerine göre beyazsineğin ve parazitoitinin en yüksek olduğu aylarda parazitlenme oranları 2018 yılı ağustos, eylül, ekim ve kasım aylarında sırasıyla %16.07, %18.98, %27.12 ve %34.75 olarak gözlemlenirken, 2019 yılı ağustos, eylül, ekim ve kasım aylarında sırasıyla, %14.56, %12.23, %21.82 ve %23.12 olarak tespit edilmiştir. Yapışkan tuzak ve yaprak örneklemeleri sonuçlarına göre zararlı ile mücadeleye popülasyon yoğunluğunun düşük olduğu mart ve nisan aylarında başlanmasının daha etkili olacağı düşünülmektedir. Bu çalışma ile ülkemiz için yeni bir zararlı olan S. simplex ile parazitoiti E. protransvena arasındaki mevsimsel ilişkisi araştırılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen veriler peyzaj bitkisi olarak yetiştirilen Ficus türlerinde zararlı S. simplex ile mücadeleye katkı sağlayabilecektir.
Özet (Çeviri)
Ficus whitefly Singhiella simplex Singh is a pest of Asian origin and was first detected in India by Singh in 1931. It is spreading to different countries every year and it has been reported that it causes economic damage in many types of Ficus spp. In this study, the seasonal relationship of the ficus whitefly S. simplex and its parasitoid, Encarsia protransvena, which was first detected in Antalya in 2016, was investigated. In the study, yellow sticky trap sampling and leaf sampling were used. Yellow sticky trap sampling was carried out on the Ficus retusa, which was grown for landscape purposes in parks, gardens and main streets in Antalya province during August 2018 and August 2020. Yellow coloured sticky traps were hanged in the east, west, south and north directions of F. retusa trees which is found in two different districts, 1 trap each. Leaf sampling was carried out in Antalya centre Kepez, Muratpaşa and Konyaaltı districts in weekly periods. A total of 120 shoots with a size of about 10 cm each shoot were collected from the north, south, east and west directions of F. retusa plants. The numbers of S. simplex pre-adult egg, nymph and pupae and parasitized nymphs on the leaves were counted. Parasitic periods in parasitized nymphs are counted separately. The number of S. simplex in the traps started to increase in April and reached the highest number of 674.5 trap/adult in 2018/September the highest number of 781 trap/adult in 2019/September. The parasitoid of fig whitefly increased in sticky traps in May both years. In the following summer, a low increase was observed, while the number of E. protransvena in the yellow sticky trap reached 120.25 trap/adult in October. In shoot samples, the sum of S. simplex pupa and nymph and the total of E. Protransvena pupa and larvae reached the highest number in October with 10.63 shoots/nymf and 3.77 shoots/nymf, respectively. In the months when whitefly and parasitoids are highest according to the yellow sticky and leaf sampling of 2018 and 2020, the parasitism rates are respectively in 2018, 16.07% in August, 18.98% in September, 27.12% in October and 34.75% in November, 14.56% in 2019, September 12.23%, October 21.82% and November 23.12%. According to the results we obtained from the sticky trap samples, it has been shown that it will be more effective to start in March and April when the population density is low in combating pests. The seasonal relationship between S. simplex, which is a new pest for our country, and its parasitic E. protransvena, has been investigated, and has helped to determine the time to combat the parasitic of the pest. In this way, in Ficus species grown as landscape plants in parks and gardens can contribute to combating this pest.
Benzer Tezler
- Determination of resistance improving potentials of cotton whitefly Bemisia tabaci (Genn.) (Hemiptera: Aleyrodidae) biotypes against cyantraniliprole
Pamuk beyazsineği Bemisia tabaci (Genn.) (Hemiptera: Aleyrodidae) biyotiplerinin cyantraniliprole'e karşı direnç geliştirme potansiyellerinin belirlenmesi
ISSE HASSAN ALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UTKU YÜKSELBABA
- Kauçuk işlemesinde perlit kullanımının kauçuk özelliklerine etkisi
Influences of perlite as filler on rubber properties
HATİCE SOYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Kimya Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET GÜRGEY
- Kauçuk türü malzemelerin malzeme sabitlerinin eş-iki eksenli çekme deneyi ile belirlenmesi
Determination of material constant for rubber like material using equi-biaxial test several
VAHAP VAHAPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAMİ KARADENİZ