Geri Dön

Şizofreni hastalarının üstbiliş kapasitesinin, duygusal farkındalığının, içselleştirilmiş damgalanmanın ve benlik saygısının incelenmesi

Metacognitive capacity, emotional consciousness, internal stamp and self-esteem in schizophrenia patients

  1. Tez No: 649108
  2. Yazar: BERDEL ÇELİK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NAZMİYE YILDIRIM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Üstbiliş, Duygusal öz farkındalık, İçselleştirilmiş damgalanma, Benlik saygısı, Şizofreni, Metacognition, Emotional self awareness, Internalized stigma, Self-esteem, Schizophrenia
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 78

Özet

Bu araştırmanın amacı, Toplum Ruh Sağlığı Merkezinde takip edilen şizofreni hastalarının üstbiliş, duygusal farkındalık, içselleştirilmiş damgalanma ve benlik saygısı düzeylerini belirlemek ve aralarındaki ilişkiyi incelemektir. Tanımlayıcı, kesitsel ve ilişki arayıcı araştırmanın evrenini, İstanbul ili Avrupa yakasında hizmet veren Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'ne bağlı Zeytinburnu Toplum Ruh Sağlığı Merkezinden izlenen şizofreni tanılı 189 hasta oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini merkeze düzenli devam eden komorbid başka hastalığı olmayan, çalışmaya katılmaya gönüllü yetişkin hastalar oluşturmuş ve çalışma 80 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, Hasta Bilgi Formu, Üstbiliş Ölçeği, Duygusal Öz Farkındalık Ölçeği, İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ile elde edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde sayı-yüzdelik hesaplamaları, İndependent t-testi, Anova testi ve Spearman Korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan şizofreni hastalarının yaşları 18 ile 65 yaş arasında değişmekte olup, ortalama yaş 42,36 ± 12,4'tür. Çoğu (%68,8) erkek, bekâr (%71,3) ve (%42,5) ortaokul mezunudur. Hastaların çoğu (%76,3) çalışmamakta olup, (%63,7) ekonomik durumlarının orta düzeyde olduğu, (%92,5) ailesi ile birlikte yaşadığı saptanmıştır. Hastaların hastalık sürelerinin ortalaması 15,16 ± 11,22 yıl olup, ayaktan tedavi süresi ortalaması 11,6 ± 9,7 yıl ve bu süreçte hastaneye yatış sayılarının ortalaması 3,06 ± 3,38 olarak tespit edilmiştir. Hastaların çoğunun (%67,5) ailesinde psikiyatrik hastalık öyküsünün bulunduğu, (%65) mevcut tedavilerinde oral anti-psikotik kullandıkları ve (%93,8) toplum ruh sağlığı merkezini aktif kullanmadıkları saptanmıştır. Hastalıkları hakkında bilgi düzeylerine 0-10 puan arasında ortalama 4,71 ± 1,91, çevre desteğine 5,47 ± 1,97 puan belirledikleri görülmüştür. Hastaların ölçeklerden aldıkları toplam puan ortalamaları Üstbiliş Ölçeği için 69,3±12,4, Duygusal Öz Farkındalık Ölçeği için 49,3±13,4 olarak saptanmıştır. İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği toplam puan ortalaması 70,7±15,5, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği toplam puan ortalaması 4,2±1,8 olarak bulunmuştur. Hastaların üstbiliş düzeyi (p=0,023) ve olumlu inançlar (p=0,02), kontrol edilemezlik-tehlike (p=0,04) alt boyutu ile içselleştirilmiş damgalanma arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Üstbiliş ile benlik saygısı arasında ilişki saptanmazken (p>0,05), üstbilişin bilişsel farkındalık (p=0,005) alt boyutu ile duygusal öz farkındalık arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Sonuçta, şizofreni hastalarında üstbilişsel bozulmanın orta düzeyin üzerinde olduğu, duygusal öz farkındalık ve benlik saygısı düzeylerinin oldukça düşük olduğu, damgalanmanın yüksek düzeyde içselleştirildiği belirlenmiştir. Üstbilişsel bozulma artıkça içselleştirilmiş damgalamanın da artığı ortaya çıkmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to determine the metacognition, emotional awareness, internalized stigmatization and self-esteem levels of schizophrenia patients followed at the Community Mental Health Center and to examine the relationship between them. The universe of the descriptive, cross-sectional and relationship-seeking study consisted of 189 patients diagnosed with schizophrenia, followed by the Zeytinburnu Community Mental Health Center affiliated to the Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Mental and Neurological Diseases Hospital serving the European side of Istanbul. The sample of the study consisted of comorbid adult patients who continued to the center regularly, volunteering to participate in the study and the study was conducted with 80 patients. Research data were obtained by Patient Information Form, Metacognition Scale, Emotional Self Awareness Scale, Internalized Stigma Scale, Rosenberg Self-Esteem Scale. Number-percentage calculations, Independent t-test, Anova test and Spearman Correlation analysis were used to evaluate the data. The ages of schizophrenia patients participating in the study ranged between 18 and 65 years old, and the average age is 42,36 ± 12,4 years. Most (68,8%) men are single (71,3%) and (42,5%) secondary school graduates. Most of the patients (76,3%) did not work, and it was determined that their economic status was moderate (63,7%) and they lived with their family (92,5%). The mean duration of illness of the patients was 15,16 ± 11,22 years, the mean duration of outpatient treatment was 11,6 ± 9,7 years, and the mean number of hospitalizations during this period was 3,06 ± 3,38. It was determined that most of the patients (67,5%) had a family history of psychiatric illness, (65%) used oral anti-psychotic in their current treatment and (93,8%) did not use the community mental health center actively. It was observed that they determined an average of 4,71 ± 1,91 points between 0-10 points and 5,47 ± 1,97 points for environmental support. The mean total score of the patients from the scales was 69,3 ± 12,4 for Metacognition Scale and 49,3 ± 13,4 for Emotional Self Awareness Scale. The total score average of Internalized Stigma Scale was found to be 70,7 ± 15,5, and the total score average of Rosenberg Self-Esteem Scale was 4,2 ± 1,8. A statistically significant relationship was found between the metacognition level (p = 0,023) and positive beliefs (p = 0,02), the uncontrollable-hazard (p =0,04) subscale, and internalized stigmatization. While no relation was found between metacognition and self-esteem (p> 0.05), a statistically significant relationship was found between the cognitive awareness (p=0,005) subscale of metacognition and emotional self-awareness. In conclusion, it was determined that metacognitive impairment was higher than the middle level, emotional self-awareness and self-esteem levels were quite low in patients with schizophrenia, and stigmatization was highly internalized. As metacognitive deterioration increased, it was revealed that internalized stigmatization also discarded.

Benzer Tezler

  1. Şızofreninin negatif ve pozitif belirtili alt gruplarındaki bellek profili

    Memory patterns of negative and positive subgroups of schizophrenia

    MERAL KEİGHOBADİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SİREL KARAKAŞ

  2. Şizofreni hastalarında üstbiliş ve üstbilişi etkileyen faktörler

    The factors affecting metacognition in schizophrenia

    ORKUN AYDIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriCelal Bayar Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞEN ESEN DANACI

  3. Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarında psikopatolojik kırılganlık: Yürütücü işlevler, üstbiliş ve duygu düzenlemenin psikopatolojik semptomlarla ilişkisi

    Psychopathological vulnerability among first degree relatives of schizophrenia patients: The relationship between executive functions, metacognition and emotional regulation with psychopathological symptoms

    ABDUSSEBUR KAPU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYNUR FEYZİOĞLU

  4. İntihar davranışı ile üstbiliş ilişkisi: İlk yıl psikoz çalışması

    The relationship between suicidal behavior and metacognition: A study of first year psychosis

    İLKE SERTLER

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN GÜLEÇ

  5. Şizofreninin eşlik ettiği ve etmediği obsesif kompulsif bozukluğun içgörü, üstbiliş inançları ve klinik özellikler açısından karşılaştırılması

    Comparison of obsessive compulsive disorder with and without schizophrenia in terms of insight, metacognitive beliefs and clinical features

    OLCAY ŞENAY ŞAHİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Psikiyatriİstanbul Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET RAŞİT TÜKEL