17. yüzyıl dîvȃn şiirinde zaman (Hâletî [Ö. 1631] - Nef'î [Ö. 1635] - Nâ'ilî [Ö. 1666] - Neşâtî [Ö. 1674] - Nâbî [Ö. 1712])
Time in 17th century dîvȃn poetry (Hâletî [Dod. 1631] - Nef'î [Dod. 1635] - Nâ'ilî [Dod. 1666] - Neşâtî [Dod. 1674] - Nâbî [Dod. 1712])
- Tez No: 649757
- Danışmanlar: PROF. DR. BAYRAM ALİ KAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 294
Özet
Tez çalışmasının konusunu, 17. yüzyılda yaşamış belli başlı Dîvȃn şairlerinin dîvȃnlarında geçen zaman ve zaman kavram alanına ait kelimelerin incelenmesi oluşturmaktadır. Düşünce tarihi boyunca, özellikle felsefe alanında en tartışmalı konulardan biri olan zamanın, geniş bir konu olması itibariyle de belirli sınırlar çerçevesinde ele alınması kaçınılmaz olmuştur. Bu çalışmada, klasik dönem zaman algısını şekillendiren teorik zeminde, zaman kavram alanına ait kelimeler belirlenmiştir. Alt başlıklar halinde ele alınan bu kelimelerin, seçilen şairlerin dȋvȃnlarında hangi çerçevede ve nasıl ele alındığını belirlemekle, bir bakıma sanat üzerinden dönemin insanının zaman algısını, buna bağlı olarak varlığı kavrayış biçimini ortaya koymak mümkün olmuştur. Başka bir açıdan bakıldığında ise bu çalışmanın, dönemin bilinç yapısını anlamaya yardımcı olmak adına bir zihniyet çözümlemesi olduğu söylenebilir. Metinler incelenirken, tabiȋ ve mutlak zaman olarak kategorize edilen zaman göz önünde bulundurulmuştur. Duyularımızla algıladığımız, beşerȋ ve fȃni yönümüzle idrâk ettiğimiz dünya zamanı tabiȋ zaman; cismȃnȋ sıfatlardan münezzeh, sonsuzluk ve sınırsızlığın yaşandığı ȃlemin zamanı ise mutlak zaman olarak adlandırılmıştır. Zamana dair bir diğer sınıflandırma ise, dünyaya ait zamanın doğrusal bir yapıda olması; mutlak ve kozmik zamanın ise dairesel zaman olarak adlandırılmasıdır. Seçilen beyitlerden bazıları yorumlanırken daha anlaşılır olması adına bu sınıflandırmalardan yararlanılmıştır. Bu çalışma ile edebȋ metinlerin ait olduğu dönemin ruhunu taşıması ve felsefe, tasavvuf gibi çağın ilimleri ile ilişki kurmadan anlaşılmasının eksik kalacağı sonucu ortaya çıkmaktadır denilebilir.
Özet (Çeviri)
This thesis attempts to examine the conception of time and related words that appear in the poetries of the leading Dîvân poets in the 17th century. Due both to its being a broad subject, and to its being one of the most controversial topics throughout the history of thought, particularly in philosophy, the discussion of the concept of time in a narrower perspective is inevitable. In this study, in the theoretical ground that shapes the perception of time of the classical period, the words belong to the conceptual field of time is specified. These words are dealt with under the subtitles and shown in what framework and how they are treated in the poetries of the selected poets. In doing so, it has, n a way, been possible to reveal the perception of time of the period's man and the way they conceive of being through art. This work, when looked from a different point of view, is an analysis of a mentality that helps to understand the structure of the period's consciousness. In examining the texts two different categories of time, namely, natural time and absolute time is considered. The former indicates to the worldly time that we perceive through our senses, through our humane and mortal side whereas the latter to the time of the realm, where corporeal attributes are excluded, and where one lives in infinity and unlimitedness. One more difference is that while the worldly time is linear, the absolute and the cosmic time is circular. In order to make the subject more comprehensible, these classifications are benefited in interpreting some of the selected couplets. Since the literary texts reflects the spirit of the period they belong to, their reading is incomplete if one does not consider their relation to philosophy, Islamic Sufism, and the other disciplines. This study is an outcome of such an approach that bears in mind these connections.
Benzer Tezler
- Nedim Divan'ında mahallileşme
Başlık çevirisi yok
DİLEK BATİSLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE MENGİ
- 18. Yüzyıl divan şiiri poetikası (Arpaemînizâde Sâmî, Edirneli Kâmî, Esrâr Dede, Nedîm, Seyyid Vehbî, Şeyh Gâlip, Vahîd Mahtumî)
18th Century diwan poetry poetics (Arpaemînizâde Sâmî, Edirneli Kâmî, Esrâr Dede, Nedîm, Seyyid Vehbî, Şeyh Gâlip, Vahîd Mahtumî)
ZAFER TOPAK
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM ALİ KAYA
- Dünden bugüne rebab ve yeniden ele alınması
Başlık çevirisi yok
M. REFİK KAYA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1998
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı
DOÇ. M. CAHİT ATASOY
- Edib Harabi Divanı (inceleme-metin)
Divan of Edib Harabi
KEMAL ÜÇÜNCÜ
Doktora
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. İSMAİL GÖRKEM
- Nef'î'nin kasidelerine semantik bakış
The semantic look to qasidas of Nef'i
MERDİYE MANSUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Arel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET NUR DOĞAN