Моделирование системы диоксид углерода – оксид кальция – вода и уменьшение влияния газовой фазы в окружающей среде
Karbon dioksit – kalsiyum oksit – su sistemini modelleme vegaz fazının etkisini çevrede azaltmak
- Tez No: 657794
- Danışmanlar: PROF. DR. ZARLIK MAYMEKOV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: karbon dioksit, kalsiyum oksit, kalsiyum hidroksit, konsantrasyon
- Yıl: 2020
- Dil: Kırgızca
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Диссертацияда көмүр кычкыл газынын негизги табигый жана өндүрүштүк булактары каралды. Лабораториялык шартта ал газды эритмеге өткөрүп, эксперименталдык жол менен аныктоо орун алды. Көмүр кычкыл газынын абадагы өлчөмдөрүн кескин азайтуу үчүн бир нече хемосорбенттер, б.а. химиялык заттар белгиленди. Аларга кальцийдин кычкылы (СаО); кальцийдин суу кычкылы (Са(ОН)2), натрий жана кальцийдин суу кычкылдарынын биригиши (Са(ОН)2 (84%) + NaOH (3%) + Н2О (13%)); кальцийдин хлориди + кальцийдин сульфаты; кремнийдин кош кычкылы + магнийдин суу кычкылы + алюминийдин суу кычкылы; барийдин суу кычкылы кирди. Жогоруда берилген системалар температуранын ар кыл маанисинде Гиббстин энергиясы минималдык болгон маанисинде эсептелди. Натыйжада физика – химиялык жана термодинамикалык параметрлердин маанилери ар бир система үчүн эсептелип чыкты. Негизги аныктоочу параметр катары эритменин суутектик көрсөткүчү кабыл алынды, себеби рН тын маанисине карата эритмеде көмүр кычкыл газы көп кошулса кычкылдык (рН < 7) чөйрөгө шарт түзүлүп, рН төмөндөшү ыктымал. Ал эми рН өсүп щелочтук чөйрө (рН > 7) түзүлсө, анда берилген система көмүр кычкыл газын жакшы соруп алып, аны байлап, азайтууга шарт түзөт. Берилген натыйжаларды эске алып, диссертацияда рН, Eh, TDS маанилери табылды. Көз каранды эмес (элементтердин) параметрлеринин концентрациялык таралышы, көз каранды (бөлүкчө, химиялык кошулмалардын) концентрациялык таралышы эсептелди. Мындан сырткары газдардын (О2, СО2 ж.б.) эритмедеги эриши жана өлчөмдөрү көрсөтүлдү. рН = f (t), Eh = f (t), TDS = f (t) көз карандылыктары бардык системалар үчүн каралып, графиктер түзүлдү. Каралган системалар: CaO - H2O - CO2; (3%) NaOH – (84%) Ca(OH)2 – (13%) H2O – СО2; CaCl2 – CaSO4 – H2O - CO2; SiO2 – Mg(OH)2 – Al(OH)3 - H2O - CO2 жана Ba(OH)2 - H2O - CO2 боюнча толук маалыматтар алынып, алар жадыбалдарда берилди. Каралган хемосорбенттердин ичинен СаО жана CaCl2 – CaSO4 заттары көмүр кычкыл газын жакшы жутуп, рН тын маанисин 10,10 – 12,50 чейин жеткизди. Ошондуктан, CaO - H2O - CO2 системасындагы көмүр кычкыл газынын CaO - H2O аралашма менен сорулуп, газдын таасиринин чөйрөдөгү зыяндуулугунун азайышынын коромжусу эсептелип бааланды. Диссертациялык иште алынган натыйжалар боюнча бир макала жазылып, басмадан чыкты. Ачкыч сөздөр: көмүртектин кош кычкылы, суу, кальцийдин кычкылы, кальцийдин суу кычкылы, концентрация.
Özet (Çeviri)
Tezde, doğal ve endüstriyel karbon dioksit kaynakları dikkate alınır ve gaz fazından gaz emilimi için kimyasal sorbentler not edilir. Çalışmanın deneysel bölümünde, çözelti içindeki karbon dioksit konsantrasyonu kimyasal analiz yöntemlerine göre belirlenmiştir. Kemisorbentler arasında aşağıdakiler not edildi: CaO; Ca(OH)2; NaOH (%3) - Ca (OH)2 (%84) - H20 (%13); CaCl2 - CaS04; Si02 - Mg(OH)2 - Al(OH)3; Ba(OH)2. Karbon dioksit ve su içeren yukarıda bahsedilen sistemler minimum Gibbs enerjisi ile çeşitli sıcaklıklarda incelenmiştir. Sistemin termodinamik ve fizikokimyasal parametreleri hesaplanmıştır. Kimyasal emicinin seçimi için belirleyici parametreler, çalışılan sistemin hidrojen parametresi (рН) idi; burada (рН < 7) ve (рН > 7), çözeltinin рН'ına göre bir veya başka bir sistemin etkinliğini belirledi. Sistemlerin CaO - H2O - CO2, CaCl2 - CaSO4 - H2O - CO2'nin CO2 açısından daha verimli olduğu tespit edilmiştir, çünkü рН 10,10 – 12,50 arasında değişmektedir. Bu koşullar göz önüne alındığında, türün grafik bağımlılıkları oluşturuldu: рН = f (t), Eh = f (t), TDS = f (t) her sistem için. Çözeltinin sıcaklığına bağlı olarak рН'ı belirlemek için hesaplanan formüller elde edildi. Sucul ortamda gazın yanı sıra bağımlı, bağımsız parametrelerin konsantrasyon dağılımı belirlenmiştir. Elde edilen veriler, incelenen tüm sistemler için tablo şeklinde sunulmaktadır. Incelenen sistemlerin kemisorpsiyon verileri, karbon dioksitle, yani çözeltinin рН'ını geniş sıcaklık değişimleri aralığında (278,15 – 298,15 K sıcaklık adımında 5 °C'lik bir değişiklikle) değiştirerek. Elde edilen veriler CaO - H2O - CO2, CaCl2 - CaSO4 - H2O - CO2 sistemlerinin CO2'ye göre daha verimli olduğunu, burada рН = 10,10 – 12,50 olduğunu gösterdi. Buna bağlı olarak, son koşullar dikkate alınarak, karbon dioksitin neden olduğu hava kirliliğinin neden olduğu hasar ve CaO - H2O ve CaCl2 - CaSO4 - H2O'nun sorpsiyonuna bağlı azalması hesaplanmıştır. Tezin sonuçlarına dayanarak bir makale yazıldı ve yayınlаndı.
Benzer Tezler
- Physical and chemical modeling of system: formic acid – formaldehyde – oxygen – water and ecological assessment of its impact on the environment
Физико-химическое моделирование системы: муравьиная кислота – муравьиный альдегид – кислород – вода и экологическая оценка ее влияния на
GÜLGAAKI APSAMATOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2016
Çevre MühendisliğiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZARLIK MAYMEKOV
- Bilgisayar grafiklerinde aydınlatmayı modelleme
Моделирование освещения в компьютерной графике
MAHABAT KULMURZAYEVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2017
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiDR. ZAMİRGUL KAZAKBAYEVA
- Моделирование теплогидравлических процессов в реакторной установке типа ВВЭРмощностью 1000 МBт
Başlık çevirisi yok
MAHMUT ENES BOZDOĞAN
