Şizofreni tanısıyla izlenen olguların kendilik yaşantıları açısından niteliksel olarak incelenmesi
A qualitative investigation of self-experiences in cases diagnosed with schizophrenia
- Tez No: 660910
- Danışmanlar: PROF. DR. EJDER AKGÜN YILDIRIM
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Şizofreni, Kendilik Bozuklukları, Fenomenoloji, Psikopatoloji, Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz, Anlatısal Kendilik, Minimal Kendilik, Schizophrenia, Self Disorders, Phenomenology, Psychopathology, Interpretative Phenomenologic Analysis, Narrative Self, Minimal Self
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Has. Eğt. ve Arş. Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
AMAÇ: Kendilik bozukluğu şizofreni için çekirdek bir patoloji olarak kabul edilmektedir. Şizofreni kavramının kendisi kadar eski bu kendilik patolojileri üzerine son yıllarda çok sayıda çalışma yapılmakta ve kendilik düzensizliklerinin diğer hastalıklardan farklı olarak şizofreni spektrumunda kümelendiği gözlenmektedir. Çalışmamızda öncelikli olarak şizofreni tanısıyla izlenen olguların kendilik yaşantılarının niteliksel olarak incelenmesi hedeflenmiştir. İkinci olarak, olgularda incelenmesi planlanan bu yaşantıların, kendiliğin iki katmanı olan anlatısal kendilik ve minimal kendilik bağlamında tartışılması amaçlanmaktadır. Son olarak ise olguların ifadelerinde ortaya çıkan kendilik yaşantılarının, çalışmaya dahil edilen sağlıklı kontrol grubunun kendilik yaşantılarıyla niteliksel olarak karşılaştırılması hedeflenmiştir. GEREÇ VE YÖNTEM: Şizofreni tanısıyle takip edilmekte olan ve çalışmaya alınma kriterlerini karşılayan 15 olgu ve yaş, cinsiyet ve öğrenim durumu açısından denkleştirilmiş 15 sağlıklı kontrol çalışmaya dahil edilmiştir. Her bir katılımcıyla ilki tanı amaçlı ve diğer ikisi niteliksel veri toplama amaçlı toplam üç görüşme yapılmıştır. İlk görüşmede SCID'in yanı sıra olgu grubuna remisyonu tespit etmek için PANSS, kontrol grubuna ise şizotipiyi dışlamak için SIS-R uygulanmıştır. Son iki görüşme, birinde anlatısal kendiliğe, diğerinde ise minimal kendiliğe dair nitel veri toplayabilmek amacıyla yarı-yapılandırılmış rehber form eşliğinde yapılmış, bu görüşmelerde ses kaydı alınmıştır. Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz (IPA) prosedürü ile analiz edilen veriler, temalara dönüştürülmüş, sonrasında üst temalar altında gruplandırılmıştır. BULGULAR: Analiz işlemi sonrası her iki grupta belirli bir sayıdan çok olguda, birden çok kez beliren temalar değerlendirmeye alınmıştır. Olgu grubu için yirmi dört tema belirlenmiş ve bunlar beş üst tema (bilinç akışı, kendilik farkındalığı, bedensel yaşantılar, ötekiler ile ilişki, anlatısal kendilik ve hastalıkla ilişkilenme) altında sınıflandırılmıştır. Kontrol grubunda ise değerlendirilmeye alınan on sekiz tema için dört üst tema (bilinç akışı, bedensel yaşantılar, ötekiler ile ilişki ve dünya düzeni, anlatısal kendilik ve zamansallık) belirlenmiştir. İki grubun ifadelerinde minimal kendilik, bedensel yaşantılar, sağduyu ve zamansallık bağlamlarında belirgin niteliksel farklılıklar elde edilmiştir. Anlatısal kendilik ile ilgili temalara kontrol grubunda, minimal kendilik ile ilgili temalara ise olgu grubunda daha sık rastlanmıştır. SONUÇ: Minimal kendilik ile ilgili düzensizlikler anlatısal kendiliğin uygun bir şekilde kurulamaması sonucunu doğurmaktadır. Minimal kendilik düzeyindeki bozuklukların ifadesi olarak çalışmamızda öne çıkan kavramlar; bedensel yaşantılar, sağduyu ve zamansallık olmuştur. Bedensel yaşantılar ve sağduyu toplumsal ilişkilerin kurulmasında; zamansallık ise anlatısal kendiliğin inşasında temel bir rol üstlenmektedir. Şizofrenideki çekirdek patolojiyle ilişkileri bakımından bu kavramlara yönelik ileri araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
Özet (Çeviri)
AIM: Self disorder is considered as a core pathology for schizophrenia. In recent years, many studies have been conducted on these self pathologies as old as the concept of schizophrenia itself, and it has been observed that self disorders are clustered in the schizophrenia spectrum unlike other diseases. In our study, it was primarily aimed to examine the self-experiences of cases followed up with a diagnosis of schizophrenia qualitatively. Secondly, it is aimed to discuss these experiences, which are planned to be examined in cases, in the context of the two layers of the self, the narrative self and the minimal self. Finally, it was aimed to qualitatively compare the self-experiences emerging in the expressions of the cases with the self-experiences of the healthy control group included in the study. METHOD: Fifteen patients who were followed up with a diagnosis of schizophrenia and met the inclusion criteria and 15 healthy controls who were matched in terms of age, gender and educational status were included in the study. A total of three interviews were conducted with each participant, the first for diagnostic purposes and the other two for qualitative data collection. In the first interview, in addition to SCID, PANSS was applied to the case group to detect remission, and SIS-R was applied to the control group to exclude schizotypy. The last two interviews were conducted with a semi-structured guide form in order to collect qualitative data on the narrative self in one and minimal self in the other, and voice recording was recorded during these interviews. The data analyzed with the Interpretative Phenomenological Analysis (IPA) procedure were transformed into themes and then grouped under supreme themes. RESULTS: After the analysis process, themes that appeared more than a certain number of cases in both groups were evaluated. Twenty-four themes were determined for the case group and classified under five supreme themes (stream of consciousness, self-awareness, bodily experiences, relationships with others, narrative self and illness). In the control group, four supreme themes (stream of consciousness, bodily experiences, relationships with others and world order, narrative self and temporality) were determined for the eighteen themes that were evaluated. Salient qualitative differences were obtained in terms of minimal self, bodily experiences, common sense and temporality in the expressions of the participants in two groups. CONCLUSION: Disturbances of minimal self result in the narrative self not being constructed properly. As the expression of minimal self disorders, the prominent concepts in our study are bodily experiences, common sense and temporality. Bodily experiences and common sense plays a fundamental role in establishing social relations; also temporality is crucial for the construction of narrative self. Further research is needed for these concepts in terms of their relationship with the core pathology in schizophrenia.
Benzer Tezler
- Kanserli çocuk ve ergenlerde psikiyatrik hastalıklar ve yaşam kalitesi üzerine etkisi
Psychiatric disorders in child and adolescent patients with cancer and their effects on quality of life
HİLAL ADALETLİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Onkolojiİstanbul ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEHİYE ALYANAK
- Madde kullanım bozukluğu tanısı ile izlenen ergenlerdeki otistik özellikler, empati ve duygu düzenleme becerilerinin sosyal sorun çözme becerileri ile ilişkisinin araştırılması
The analysis of the relationship of autistic traits, empathy, and emotion regulation with social problem-solving skills of the adolescents diagnosed with substance use disorder
GİZEM CENGİZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. SEZEN KÖSE
- Şizofreni hastalarında yetiyitimi içgörü ve öz bakım gücünün değerlendirilmesi
The assessment of disability, insight and self-care in schizophrenia patients
CANSU SOLGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikSakarya ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLGÜN DURAT
- Elektrokonvulzif tedavi (EKT) uygulanan ve uygulanmayan şizofreni tanılı hastaların ve hasta yakınlarının EKT algı-bilgi ve içselleştirilmiş damgalanma düzeylerinin karşılaştırılması, damgalanmayı öngören etmenler
Comparison of perceptions and knowledge about electroconvulsive therapy (ECT) and internalized stigma of patients with schizophrenia and their relatives according to whether or not receiving ect and the predictors of stigma
YUSUF EZEL YILDIRIM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR ÇETİNAY AYDIN
- Şizofrenide yaşam kalitesi
Başlık çevirisi yok
SÜREYYA ÖZEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2002
PsikiyatriSağlık BakanlığıPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ASENA AKDEMİR
DR. SİBEL ÖRSEL