Geri Dön

Dağ çayının (Sideritis stricta Boiss. & Heldr) tohumla ve çelikle çoğaltılması üzerine bir araştırma

A research on the propagation of mountain tea (Sideritis stricta Boiss. & Heldr) with seed and stem cuttings

  1. Tez No: 666268
  2. Yazar: ÖZLEM ARI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KENAN TURGUT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 53

Özet

Doğadan yabani olarak toplanan Dağ Çayı (Sideritis stricta) özellikle Akdeniz ve Ege bölgeleri doğal florasında yetişen ve yaygın olarak çay ve baharat olarak kullanılan endemik bir türdür. Türkiye'de bulunan Sideritis türlerinden, S. stricta (Dağ Çayı)'nın üretimi henüz istenilen düzeye ulaşmamıştır. En önemli sebeplerinden biri, tohumlarının çimlenmesinin zor olmasıdır. Tohumlarda çimlenme başarısının artırılması amacıyla çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmada S. stricta tohumlarının çimlenme problemleri ele alınarak, tohumun çimlenmesini engelleyen fizyolojik eksiklikler, çevre şartları ve fiziksel engeller araştırılmıştır. Ayrıca tohumların çimlenmeme ihtimaline karşı materyal sürekliliğini sağlayabilmek, kısa sürede yeni bitkiler elde edebilmek ve yetiştiricilikte en yarayışlı yöntemi saptayabilmek amacıyla bitkilerin çeliklerinden yararlanılmıştır. S. stricta endemik bir tür olduğundan ve bitkiye olan talep her geçen yıl hızla arttığından, bu çalışma önemli bir kaynak niteliğinde olacaktır. Yapılan araştırmada S. stricta'nın tohumla ve çelikle çoğaltılması üzerine iki farklı yöntem kullanılmıştır. Çeliklerin dikimini takiben bir hafta içerisinde hastalık semptomları başlamış ve kısa süre içerisinde bütün çeliklerde gözlenmiştir. Bu nedenle herhangi bir gözlem alınamamıştır. Tohumlarla yapılan çalışmada, S. stricta tohumlarının farklı ortam ve koşullarda çimlenme durumları araştırılmış olup bunun üzerine iki farklı deneme kurulmuştur. Kurulan ilk denemede çimlendirme kâğıdı üzerinde tohumlar, giberellik asitte (200 ppm GA3, 2 saat) bekletme, soğukta bekletme (+4C'de, 5 saat), soğukta bekletmenin (+4C'de, 5 saat) ardından giberellik asitte (200 ppm GA3, 2 saat) bekletme ve kontrol olmak üzere dört farklı uygulama, ikinci denemede ise MS0 ve ½ MS besi ortamlarında tohum çimlendirmesi olmak üzere iki farklı uygulama yapılmıştır. Çeliklerle yapılan çalışmada, çelikler 500 ppm lik IBA (indol bütirik asit)'ya, Chryzopon Rose % 0.1'a daldırmak ve kontrol olmak üzere 3 uygulama yapılmıştır. Sonuç olarak; tohumla yapılan çalışmada tohum yaşına bağlı olmaksızın, GA3 uygulamasının endemik olan Sideritis stricta bitkisinin çimlenmesini artırmada etkili şekilde kullanılabilecek bir yöntem olduğu ve en uygun çimlenmenin Murashige and Skoog (MS0) besi ortamında gerçekleştiği belirlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Çelikle Çoğaltma, Gibberellik Asit, İndol Butirik Asit, Sideritis stricta, Soğukta Katlama, Tohum Çimlenmesi

Özet (Çeviri)

Mountain Tea (Sideritis stricta), which is collected wild from nature, is an endemic species that grows especially in the natural flora of the Mediterranean and Aegean regions and is widely used as tea and spice. From Sideritis species found in Turkey, S. stricta's production has not yet reached the desired level. One of the most important reasons is that seeds are difficult to germinate. Various studies are carried out in order to increase the germination success of seeds. In this study, the germination problems of S. stricta seeds were addressed and physiological deficiencies, environmental conditions and physical barriers that prevent seed germination were investigated. In addition, cuttings of plants were used in order to ensure material continuity against the possibility of seeds not germinating, to obtain new plants in a short time and to determine the most useful method in cultivation. This study will be an important resource as S. stricta is an endemic species and the demand for the plant increases rapidly with each passing year. In the research, two different methods were used on the propagation of S. stricta by seeds and cuttings. In the study conducted with seeds, the germination of S. stricta seeds in different environments and conditions was investigated, and two different trials were made on this. In the first trial, the seeds were placed on germination paper, soak in gibberellic acid (200 ppm GA3, 2 hours), cold stratification (+ 4C, 5 hours), cold stratification (+4C, 5 hours) Then, three different applications, namely soaking in gibberellic acid (200 ppm GA3, 2 hours), and in the second experiment, two different applications, germination in MS0 and ½ MS media, were applied. In the study with stem cuttings, 3 applications were made: dipping the cuttings in 500 ppm IBA (Indole Butyric Acid), Chryzopon Rose in 0.1% and control. As a result; in the work with seeds regardless of the seed age, it has been determined that GA3 application is an effective method that can be used to increase the germination of the endemic Sideritis stricta plant and the most suitable germination occurs in Murashige and skoog (MS0) medium. KEYWORDS: Cold Stratification, Gibberellic Acid, Indol Butyric Acid, Seed Germination, Sideritis stricta , Stem Cuttings

Benzer Tezler

  1. Farklı kurutma yöntemlerinin bazı tıbbi bitkilerin kalite özellikleri üzerine etkisinin araştırılması

    The investigation of effect on the quality characteristics of some medical plants of different drying methods

    SALİHA EMİNE TOPRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜKSEL KAN

  2. Endemi̇k olan bazi türleri̇n (Centaurea tchihatcheffii, Thermopsis turcica, Liquidambar orientalis ve Sideritis amasiaca) mi̇neral madde i̇çeri̇kleri̇ni̇n ICP-OES ile beli̇rlenmesi̇

    Determination of some endemic species' (Centaurea tchihatcheffii, Thermopsis turcica, Liquidambar orientalis and Sideritis amasiaca) mineral content by ICP-OES

    GÜLŞEN YILDIRIM ŞENYER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    BiyokimyaAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LAÇİNE AKSOY

  3. An Integrated approach for water quality management and wastewater treatment for Ankara river

    Başlık çevirisi yok

    CELALETTİN MURAT DAĞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1990

    Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELÇUK SOYUPAK

  4. Karabük-Safranbolu Havzası'nda güncel ve paleosol toprakların belirlenmesi

    Determination of current soils and paleosoils of Karabuk-Safranbolu Basin

    ÖZLEM DÜNDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaKarabük Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜCAHİT COŞKUN

  5. Yukarı Ermenek Havzası karst hidrojeolojisi incelemesi

    Başlık çevirisi yok

    CAHİT YEŞERTENER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALPARSLAN ARIKAN