Kurul Kalesi Hellenistik Dönem savaş araç gereçleri
Weapons from the Hellenistic Period at Kurul Fortress
- Tez No: 666358
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN YÜCEL ŞENYURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arkeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 423
Özet
Ordu ilinde konumlanan Kurul Kalesi, Pontos kralı VI. Mithradates'in (MÖ 120-63) sarp kayalıklar üstüne inşa ettirdiği tahkimli yerleşmelerin bir örneğini temsil etmektedir. Kralın askerî stratejisi doğrultusunda önemli görevler üstlenmiş olan bu yerleşmeler, Romalı General Pompeius'un Pontos topraklarını istilası sırasında MÖ 65/64 yıllarında yıkılarak kullanılamaz hâle getirilmiştir. Kurul Kalesi'nde 2010 yılından beri sürdürülen arkeolojik kazılarda, Roma yıkımının göstergesi niteliğindeki birçok kanıt elde edilmiştir. Bu kanıtlar arasındaki en önemli buluntu grubunu ise savaş araç gereçleri oluşturmaktadır. Kurul Kalesi'nde 2010-2019 kazı sezonlarında tamamı Hellenistik Dönem'e tarihlenen toplam 505 adet savaş araç gereci ele geçmiştir. Bu çalışmada bunların tipolojik sınıflaması yapılarak Kurul Kalesi'nin istilasında oynadıkları rolün tespit edilmesi amaçlanmıştır. Ele geçen buluntular arasında istilayı gerçekleştirenlerin kimliğine işaret eden geleneksel Roma silahlarının da olması, çalışmanın önemini artıran nedenlerin başında gelmektedir. Kurul Kalesi savaş araç gereçleri, demir, kurşun, kil ve taş olmak üzere dört farklı malzemeden üretilmiştir. Bu çeşitlilik, ana tiplerin belirlenmesi aşamasında üretim malzemelerinden bağımsız bir yöntem izlenmesini de zorunlu hâle getirmiştir. Yapılan sınıflandırma çalışmaları sonucunda, kullanım biçimi ve menzil özelliklerine göre dört ana tip belirlenmiş ve konuyla ilgili tüm buluntular bu tiplere göre alt gruplara ayrılmıştır. Belirlenen ana tipler; uzun menzilli ağır silah mühimmatları, uzun menzilli hafif silah mühimmatları, kısa menzilli fırlatma silahları ve yakın dövüş silahlarından oluşmaktadır. İlk iki grupta yer alan uzun menzilli silah tiplerine ait mühimmatlar, Kurul Kalesi'nde en fazla ele geçen savaş araç gereçlerini yansıtmaktadır. Özellikle ağır fırlatma sistemleriyle kullanılan piramidal namlulu ve kovanlı ok uçları ile taş gülleler, Kurul Kalesi'ndeki yıkımın asıl sorumlusu olarak ön plana çıkmaktadır. Son iki grubu oluşturan kısa menzilli fırlatma silahları ve yakın dövüş silahlarının sayısı ise oldukça azdır. Bu sonuç, Antik Çağ'da yaşanmış olan kuşatmalar için uzun menzilli silah tiplerinin taşıdığı önemi açık bir şekilde ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Located in the province of Ordu, Kurul Fortress is an example of fortified settlements built by Mithradates VI of Pontos (120-63 BC) on top of steep cliffs. These settlements, which played an important role in the military strategy of the King, were destroyed and rendered unusable in 65/64 BC during the Roman General Pompeius's invasion of the Pontos lands. Archaeological excavations carried out at Kurul Fortress from 2010 onwards unearthed many pieces of evidence indicating the Roman destruction. Among these pieces, the most important group of finds were the weapons. During excavations from 2010 to 2019, a total of 505 weapons were found, all of them dated to the Hellenistic Period. This study aims to provide a typological classification of these weapons and identify the role they played in the raid on Kurul Fortress. The finds include traditional Roman weapons pointing to the identity of the invaders, which is one the main factors enhancing the significance of the study. Weapons found at Kurul Fortress were made of four different materials: iron, lead, clay, and stone. This diversity made it necessary to follow a methodology independent of production materials in identifying the main types. The classification effort resulted in four main types identified on the basis of use and range characteristics, and all relevant finds were divided into sub-groups on the basis of these types. The main types identified were long-range heavy weapon missiles, long-range light weapon missiles, short-range throwing weapons, and close combat weapons. Missiles for long range weapon types in the first two groups were the most numerous among the weapons found in Kurul Fortress. Stone balls and socketed bolt-heads, in particular, used with heavy launching systems, seem to be the main weapons responsible for the destruction of the Kurul Fortress. The short-range throwing weapons and close combat weapons making up the last two groups were very small in number. These findings clearly demonstrate the important role played by long-range weapon types during sieges in Antiquity.
Benzer Tezler
- Kurul Kalesi Hellenistik dönem seramikleri
Hellenistic potteries of Kurul Fortress
LEYLA YORULMAZ
Doktora
Türkçe
2019
ArkeolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN YÜCEL ŞENYURT
- Kurul Kalesi Hellenistik Dönem mimarisi
Hellenistic architecture of Kurul Fortress
AHMET EMİRHAN BULUT
Doktora
Türkçe
2022
ArkeolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. S. YÜCEL ŞENYURT
- Hellenistik Dönem'de Kurul Kalesi kültleri
Cults of Kurul Fortress in the Hellenistic Period
ÇAĞLA MOZAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AŞKIM ÖZDİZBAY
PROF. DR. SÜLEYMAN YÜCEL ŞENYURT
- Ordu Paşaoğlu Konağı ve Etnografya Müzesi'nden bir grup eserin değerlendirilmesi: Neolitik Çağ'dan Hellenistik Dönem'e
Evaluation of a one group of works that found on mansion of Paşaoğlu and Ethnography Museum in Ordu City: From the Neolithic Age to the Hellenistic Period
AYNUR YAĞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DAVUT YİĞİTPAŞA
- Başlangıcından günümüze kadar Anadolu'da Anatanrıça heykellerinin örneklemesi, Ordu Kurul Kalesi Kybelesi
The sampling of the main godden owners in Anatolia from the beginning to the present
GÜLÇİN ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI SAĞIROĞLU ARSLAN