Ark ergitme yöntemiyle üretilen NiTiCo şekil hatrlamalı alaşımın, faz dönüşüm sıcaklıklarının, manyetik ve yapısal özelliklerinin incelenmesi
Investigation of Phase Transformation Temperatures, Magnetic and Structure properties of NiTiCo Shape Memory Alloy Produced by Arc melting method
- Tez No: 667508
- Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ TATAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Fizik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
Bu çalışmada Ni50-xTi50Cox (x = %wt. 2, 4, 6) şekil hatırlamalı alaşımlar ark ergitme yöntemi ile üretilmiştir. Üretilen M1(Ni48Ti50Co2), M2(Ni46Ti50Co4) ve M3(Ni44Ti50Co6) şekil hatırlamalı alaşımlarından uygun ebatlardan parçalar kesilip gerekli ölçüm ve analiz işlemleri yapılarak incelenmiştir. Alaşımların termodinamiksel karakteristik özelliklerini belirleyebilmek için, diferansiyel taramalı kalorimetre (DSC) ölçümleri yapılmıştır. Yapılan DSC ölçümleri sonucunda M1, M2 ve M3 alaşımlarının entalpi değerleri ve faz dönüşüm sıcaklıkları belirlenmiştir. Yapılan DSC ölçümlerinde alaşımların hepsinde martensit ve austenit faz dönüşümlerinin belirgin ve keskin pikler şeklinde olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca, alaşımların mikro yapı ve fiziksel karakteristik özelliklerini belirleyebilmek için çalışmanın amacına yönelik olarak numunelerin tamamı belirli standartlara getirildikten sonra alaşımların yüzeylerinde meydana gelen yapıları belirlemede optik mikroskopu kullanılmıştır. Numunelerin optik fotoğrafları incelenerek numunelerin yüzeyinde yoğun olmamakla birlikte bir miktar çökelti fazına rastlanmıştır. Taneler ve tane sınırları belirgin bir şekilde gözlenmiştir. Ayrıntılı sonuçlar elde etmek için optik mikroskoptan daha ayrıntılı, yüksek çözünürlüğe ve odak derinliğine sahip olan taramalı elektron mikroskobu (SEM) kullanılmıştır. EDX ölçümleri yapılarak alaşımlardaki matris fazlar belirlenmiştir. M1, M2 ve M3 şekil hatırlamalı alaşımlarda B2 (NiTi) fazı, B19(NiTi) fazı ile Ti2(NiCo) fazı görülmüştür. Malzemelerin kristal yapılarının ve faz belirlemelerinin yapılabilmesi için X-ışınları difraktometresi (XRD) ölçümleri yapılmıştır. Malzemelerin XRD ölçüm sonuçlarına bakıldığında, M1 alaşımında baskın faz martensit faz iken M2 alaşımında martensit ve austenit faz eşit oranlarda M3 alaşımında ise austenit fazın baskın faz olduğu gözlemlenmiştir. Üretilen alaşımların sertliklerini belirlemek için alaşımlardan alınan numunelerin Vickers mikro sertlik ölçüm değerleri belirlenmiş ve elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Üretilen alaşımların manyetik alana karşı gösterdikleri tepkiler incelenmiştir. Kobalt miktarın artması alaşımların manyetizasyon özelliğini artırdığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, Ni50-xTi50Cox (x =% wt. 2, 4, 6) shape memory alloys were produced by arc melting method. Parts of the produced M1 (Ni48Ti50Co2), M2 (Ni46Ti50Co4) and M3 (Ni44Ti50Co6) shape memory alloys were cut from suitable sizes and examined by performing the necessary measurement and analysis procedures. Differential scanning calorimetry (DSC) measurements have been made to determine the thermodynamic characteristics of alloys. As a result of DSC measurements, enthalpy values and phase transformation temperatures of M1, M2 and M3 alloys were determined. In DSC measurements, it was observed that martensite and austenite phase transformations in all of the alloys were in the form of distinct and sharp peaks. In addition, in order to determine the microstructure and physical characteristics of the alloys, for the purpose of the study, after all the samples were brought to certain standards, optical microscopy was used to determine the structures formed on the surfaces of the alloys. By examining the optical photographs of the samples, some non-dense precipitation phase was found on the surface of the samples. Grains and grain boundaries were clearly observed. Scanning electron microscopy (SEM), which is more detailed than the optical microscope, has high resolution and focus depth, is was used to obtain detailed results. The matrix phases in the alloys were determined by making EDX measurements. B2 (NiTi) phase, B19(NiTi) phase and Ti2 (NiCo) phase were observed in M1, M2 and M3 shape memory alloys. X-ray diffractometry (XRD) measurements were made to determine the crystal structures and phase states of the materials. When the XRD measurement results of the materials were examined, it was observed that the predominant phase in the M1 alloy was martensite phase, while the martensite and austenite phase in the M2 alloy were equally proportions and the austenite phase was the predominant phase in the M3. In order to determine the hardness of the produced alloys, the Vickers micro hardness measurement values of the samples taken from the alloys were by determining and the results obtained were compared. The reactions of the produced alloys against the magnetic field were examined. It has been observed that increasing the amount of cobalt increases the magnetization properties of the alloys.
Benzer Tezler
- Al katkılı Nd-Fe-B alaşımının üretimi ve karakterizasyonu
Production and characterization of Al additive Nd-Fe-B alloy
CAN BAHADIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Metalurji MühendisliğiZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLTEN SADULLAHOĞLU
PROF. DR. SÜLEYMAN CAN KURNAZ
- Çinko ilavesi ve stronsiyum katkıları ile ark ergitme yönteminin 390a alaşımının yapısal, mekanik ve tribolojik özelliklerine etkisinin incelenmesi
The effect of zinc addition, strontium content and arc melting on the structural, mechanical and tribological properties of the 390a alloy
MERVE ÇALIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Makine MühendisliğiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ PAŞA HEKİMOĞLU
- MgNi esaslı hidrojen depolayan şeritlerin üretilmesi ve özelliklerinin incelenmesi
Production of MgNi based hydrogen storage ribbons and investigation of the properties
SEFA EMRE SÜNBÜL
Doktora
Türkçe
2022
Metalurji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SULTAN ÖZTÜRK
- Yüksek entropili CrMoTiVW refrakter alaşımının PTA yöntemi ile kaplanması ve aşınma özelliklerinin incelenmesi
Investigation on wear properties of CrMoTiVW refractory high entropy alloy coating deposited by PTA process
EFE TAŞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Metalurji MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN GAŞAN
- Havacılık ve uzay sanayisi için yüksek entropili alaşımlarının üretilmesi ve karakterizasyonu
Production and characterization of high entropy alloys for the aerospace industry
ABDULHADİ KOŞATEPE
Doktora
Türkçe
2024
Metalurji MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞLAR YÜKSEL
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN POLAT