Kürt sekülerleşmesi: Kuşak farklılaşması bağlamında Diyarbakır'da dini değişim
Kurdish secularization: Religious change in Diyarbakır in the context of generational differentiation
- Tez No: 668446
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN YELKEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 310
Özet
1960'lardan itibaren filizlenmeye başlayan Kürt sol/sosyalist düşüncesi, 1990'lı yıllardan itibaren toplumsal etki alanını peyderpey genişleterek Kürt toplumunun önemli bir kesimi üzerinde bir hegemonya kurabilmiştir. İllegal (PKK) ve legal (siyasal, toplumsal ve kültürel) alanlarda faaliyetler sürdüren Kürt solunun ideolojik/politik etkileri sonucunda, halen birçok genç etnik sol-sosyalist ideolojinin seküler çekim merkezine dâhil olmakta ve önceki kuşaklara kıyasla geleneğe ve dine yaklaşımlar hususunda hızlı bir değişim yaşamaktadır. Bu araştırma Diyarbakır'da yaşanan sekülerleşme sürecini hızlandıran önemli faktörlerden biri olan Kürt solunun kuşaklar üzerindeki etkisine odaklanmaktadır. Araştırmanın amacı, Diyarbakır şehri özelinde hâkim etnik sol/sosyalist dinamiklerin genç kuşakta nasıl bir değişim meydana getirdiğini saptamaya çalışmak ve genç kuşağın önceki kuşaklarla farklılıklarını çeşitli boyutlarıyla anlamaya çalışmaktır. Kuşak karşılaştırmasının metodolojik bir araç olarak kullanıldığı bu araştırmada,“temellendirilmiş teori”ve“biyografi”yöntemleri birlikte kullanılmaktadır. Araştırma, 2018 yılının Haziran-Temmuz-Ağustos ve 2019 yılının Temmuz aylarında Diyarbakır'da gerçekleştirilen saha araştırmasından elde edilen verilere dayanmaktadır. Araştırmada 36 genç ve ebeveyn çift, 14 tek ve 3 odak grup görüşmesinde toplam 102 katılımcıyla yarı-yapılandırılmış mülakat formuna dayalı olarak yüz yüze derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Saha verileri, gorunded teorinin de bir gereği olarak kodlamayla başlayıp daha soyut teorik bulgulara ulaşmak şeklinde bir tümevarımsal süreç içinde ve sürekli karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Böylece ortaya çıkan bulgular, Kürt kuşakları arasında yaşanan sekülerleşmeye dair teorik soyutlamalara ulaşmaya imkân tanımıştır. Elde edilen bulgulara göre politik/ideolojik nedenlere dayanan ve etnik sol/sosyalist karakterde olan bu sekülerleşme tipi, sekülerleşme tartışmalarında genellikle ön planda olan Batılı kapitalist sekülerleşme tipinden farklı niteliktedir. Gençler üzerinde etkili olan etnik sol/sosyalist sekülerleşme süreci“radikal”nitelikte bir sekülerleşmenin ve tutum, değer ve inançlarda farklılaşmanın yaşanmasında etkili olmaktadır. Araştırmanın ulaştığı bulgulara göre ebeveynlerine kıyasla gençler; dine/geleneğe bakışta, ibadetleri uygulamada, örf ve âdetlere uymada, flört, evlilik ve boşanma gibi pratiklerde ve toplumsal cinsiyete yaklaşımda önemli farklılaşma yaşamaktadır.
Özet (Çeviri)
The Kurdish leftist/socialist thought, which has been developing since 1960s, has been able to establish a hegemony over a important part of Kurdish society step by step expanding its social influence as of 1990s. In consequence of political/ideological effects of Kurdish left, which carries its movement legally (political, social and cultural) and illegally (PKK), many young people are still getting involved in the secular center of ethnic leftist/socialist ideology attraction and are experiencing a swift change in approaches to tradition and religion in regard of previous generations. This research focuses on Kurdish lefts' impact on generations, which is one of the important factors accelarating secularization process taking place in Diyarbakır. The aim of this research is to try to establish what kind of change dominant ethnic leftist/socialist dynamics in Diyarbakır caused on young generation and to understand the differences between young generation and the previous ones. This research in which generation comparison is employed, as a methodological tool, is conducted by using“grounded theory”and“biography”method together. The research is based on the data acquired from field research carried put in june-july-august, 2018 and july, 2019 in Diyarbakır. In the research, extensive face to face interviews based on semi-structured interview form were conducted with 102 participants, 36 of whom are young parents, 14 are single and 3 are focus discussions. Field data is evaluated within inductive process which aims, by force of grounded theory, to start with coding and then to reach more abstract and theoric finding and comparing continously. Findings discovered by this way enabled to reach theoric abstractions concerning secularization occured among Kurdish generations. According to the findings, this type of ethnic leftist/socialist secularization in character and based on politic/ideologic reasons is in a different quality from Western capitalist secularization argument. Ethnic leftist/socialist secularization process exerting influence on generations leads up to“radical”secularization and differentiation on attitude, value and belief. According to the findings obtained from the research, in contrast to their parents, young people go through substantial distinction about viewing religion/tradition, performing worship, following manners and customs and in practices such as flirting, marriage and divorcement and gender approach.
Benzer Tezler
- Türkiye'de sosyal değişim sürecinde sekülerleşme eğilimleri üzerine sosyolojik bir değerlendirme
A sociological analysis on the secularization trends within the context of sociological change in Turkey
KADRİYE DURMUŞOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
SosyolojiBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN KURT
PROF. DR. KEMAL ATAMAN
- Sosyo-kültürel bir inşa olarak bireyselleşen Kürt dindarlığının imkanı
The possibility of individualizing Kurdish religiosity as a socio-cultural construction
MEHMET LATİF ÇEVİK
- Türkiye siyasetinde Kemalizm'den Post-Kemalist döneme geçiş
Transformation from Kemalism to Post- Kemalist era in Turkish policy
NUH UÇGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Siyasal BilimlerAbant İzzet Baysal ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
DOÇ. DR. MUHİTTİN ATAMAN
- Barış ve Demokrasi Partisi (Devletsiz uluslaşmanın inşa sürecindeki etkisi)
Peace and Democracy Party (Stateless nationalism in the building process)
ADEM PALABIYIK
- Türkiye'deki muhafazakâr ve seküler gençlerin farklı kültürlerle bir arada yaşamaya bakışı
Conservative and secular young people's perspective on living together with different cultures in Turkey
İKRAM BAĞCI
Doktora
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul Medeniyet ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İDİL TUNÇER KILAVUZ