Türkiye'nin Batı Karadeniz bölgesi doğal meşcereleri ile duglas (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) ağaçlandırmalarının toprak özellikleri ve meşcere karakteristikleri açısından değerlendirilmesi
Comparison as to stand characteristics and soil properties of duglas (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) afforestrations and natural stands in the West Black Sea region, Turkey
- Tez No: 670845
- Danışmanlar: PROF. DR. SEZGİN AYAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Türkiye, iç piyasanın talep ettiği odun hammaddesi gereksinimini doğal orman kaynaklarından karşılayamamaktadır. Bu nedenle; takriben 50 yıllık tecrübesine rağmen, hala hızlı gelişen yerli ve yabancı türler ile tesis edilen endüstriyel plantasyonlara olan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Türkiye'de tesis edilen endüstriyel plantasyonlarda yaygın olarak kullanılan egzotik türlerin en önemlilerinden biri Duglas göknarı (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) dır. Ancak, 1972 yılından günümüze kadar ülkemiz değişik coğrafik kuşaklarında yapılan yabancı tür endüstriyel plantasyonların ve ağaçlandırmaların yapıldıkları yörede hakim olan doğal klimaks tür ormanları ile ekolojik ve teknik karşılaştırmaları yeterince yapılmamıştır. Bu çalışmada da; Batı Karadeniz Bölgesinde (Sinop-Ayancık-Çangal ve Kastamonu-Cide) tesis edilen duglas göknarı ağaçlandırmaları her bir yöredeki doğal türlerin (Fagus orientalis ve Abies nordmanniana subsp. equi-trojani) meşcere toprak karakteristikleri [Toprak tekstürü ve besin elementleri (Na, Mg, Al, Si, P, S, K, Ca, Ti, Mn, Fe, Cu, Zn, Br, Na2O, MgO, Al2O3, SiO2, P2O3, SO3, K2O, CaO, TiO2, MnO, Fe2O3, CuO, ZnO)] ve büyüme karakteristikleri [Ağaç boyu (m), d1,30 çapı, d1,30 yaşı, çift kabuk kalınlığı (mm), son 5 ve 10 yıllık halka genişliği (cm)] mukayeseli olarak değerlendirilmiştir. Sinop-Ayancık Çangal araştırma alanında yapılan değerlendirmeler göre; Ağaç türü (Duglas ve Kazdağı göknarı) ve toprak derinliği (0-30 cm ve 30-60 cm) faktörleri, analizi yapılan N, C ve ZnO değişkenleri üzerinde istatistiki anlamda önemli farklılığa sebebiyet vermiştir. Duglas meşceresi altındaki 0-30 cm derinlikteki toprak katmanında Kazdağı göknarı meşcere toprağına göre daha yüksek N ve C değerleri tespit edilmiştir. Duglas meşcere topraklarında kum ve kil oranları yüksek iken, Kazdağı göknarı altındaki toprağın silt fraksiyonlarının Duglasa göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Duglas göknarında göğüs çapı ile son 5 ve 10 yıllık halka genişliği varyasyonu Kazdağı göknarına göre daha yüksek bir varyasyon göstermiştir. Duglasın kabuk kalınlığı (34,2 mm) ise göknara (16,3 mm) göre 2,1 kat daha fazla olduğu saptanmıştır. Kastamonu-Cide araştırma alanında yapılan değerlendirmeler göre; ağaç türü (Duglas ve Doğu kayını) ve toprak derinliği faktörleri, besin element değerleri; N, C, Na, P, S, Ti, Fe, Cu ve Zn, SO2, ZnO, P2O5, Na2O, Fe2O3, CuO ve TiO2 üzerinde istatistiki anlamda önemli farklılığa sebebiyet vermiştir. N, C, Cu, Zn CuO, ZnO ve P2O5 değerleri bakımından doğu kayını meşcere toprağında duglas ağaçlandırma sahası toprağına göre daha yüksek değerler saptanırken, Na2O değişkeni ise duglas ağaçlandırma alanındaki toprağın her iki katmanında doğu kayınına göre daha yüksek bulunmuştur. Toprak bünyesi analizlerinde; Duglas meşceresi altındaki topraklarda kil oranları, doğu kayını meşcere toprağı altında ise kum oranı daha yüksek bulunmuştur. Ortalama 93 yaşlı ve 27,6 cm göğüs orta çaplı Doğu kayını bireylerinde çift kabuk kalınlığı ortalaması 7,46 mm iken bu değer, 46,45 yaşlı ve 36,3 ortalama göğüs çaplı Duglas bireylerinde bu değer 26,55 mm'dir. Büyüme performansı açısından doğu kayını ve duglas büyüme karakteristikleri (yaş, göğüs çapı, kabuk kalınlığı) karşılaştırıldığında sözkonusu yetişme ortamı ekolojik koşullarında, Duglas plantasyonlarından, doğu kayınının 1/2-1/3 idare süresi zarfında bile daha yüksek hacim elde edilebileceği kanaatine varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Wood raw material demanded by the domestic market in Turkey does not provide the requirements of the natural forest resources. Turkey has a nearly 50 years experience in this contex but neccesity of industrial plantations which establish fast growing native and alien species are increasing day by day. One of the most important species of exotic plant species are widely used in industrial plantations of Douglas fir in Turkey (Pseudotsuga menziesii (Mirba.) Franco). However, since 1972 the ecological and technical comparison with natural climax forest species that are dominant in the region they are made of industrial plantations of alien species and afforestation in different geographic zones in Turkey has not been enough.In this study, it was compared to Duglas fir plantations established in the Western Black Sea Region (Sinop-Ayancık-Cangal and Kastamonu-Cide) and natural species (Fagus orientalis ve Abies nordmanniana subsp. equi-trojani) of each region in terms of stand soil characteristics [Soil texture and nutrients (Na, Mg , Al, Si, P, S, K, Ca, Ti, Mn, Fe, Cu, Zn, Br, Na2O, MgO, Al2O3, SiO2, P2O3, SO3, K2O, CaO, TiO2, MnO, Fe2O3, CuO, ZnO )], growth characteristics [Tree height (m), d1,30 diameter, d1,30 age, double shell thickness (mm), last 5 and 10 years ring width (cm)]. According to the evaluations made in the Sinop-Ayancık Cangal research area; The factors of tree type (Douglas fir and Kazdagı fir) and soil depth (0-30 cm and 30-60 cm) caused statistically significant difference on the analyzed N, C and ZnO variables. Higher N and C values were detected in the soil layer at a depth of 0-30 cm under the Douglas fir stand compared to the Kazdagı fir stand soil. While Douglas fir stand soil has sand and clay ration highly, Kazdagı fir stand soil has silt fractions higher than Douglas fir stand soil. The variation of breast diameter and ring width of the last 5 and 10 years in Douglas fir showed a higher variation than that of Kazdagı fir. The shell thickness of the duglas (34,2 mm) was determined to be 2,1 times higher than that of Kazdagı fir (16,3 mm). According to the evaluations in Kastamonu-Cide research area; tree species (Douglas fir and Oriental beech) and soil depth factors, nutritional element values; N, C, Na, P, S, Ti, Fe, Cu and Zn, SO2, ZnO, P2O5, Na2O, Fe2O3, CuO and TiO2) are statistically significant differences. In terms of N, C, Cu, Zn, CuO, ZnO and P2O5 higher values were found in the beech stand soil compared to the Douglas fir afforestation area soil, while the Na2O variable was higher in both layers of the soil in the duglas afforestation area. In soil texture analysis; The clay ratios were found to be higher in the soils under the Douglas fir stand and the sand ratio in Oriental beech stand soil was higher. While the average double skin thickness is 7,46 mm in the beech individuals with an average breast diameter of 93 years and 27,6 cm chest, this value is 26,55 mm in Douglas fir individuals with an average breast diameter of 46,45 and 36,3. Comparing the growth characteristics of Oriental beech and Douglas fir in terms of growth performance (age, breast diameter, shell thickness), it has been concluded that higher volumes can be obtained from Douglas fir plantations even during the 1/2-1/3 rotation period of the eastern beech under the said habitat ecological conditions.
Benzer Tezler
- Köroğlu dağları ormanlarında kara akbaba populasyonunun tespiti ve izlenmesi
Determining and monitoring of the cinereous vulture population in the Köroğlu mountains forest
ŞAFAK ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiYaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CİHANGİR KİRAZLI
- Batı Karadeniz bölgesinde karışık yapraklı ormanlarda açılan farklı büyüklüklerdeki boşluklarda doğal gençleştirme ve yabani kiraz (Cerasus avium (L.) Moench) dikimi
Natural regeneration of mixed broad leaves in different sized gap and wıld cherry (Cerasus avium (L.) Moench ) plantations in Western Black Sea region
GÜNSELİ ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Ormancılık ve Orman MühendisliğiDüzce ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA EŞEN
- Batı Karadeniz Bölgesi kayın (Fagus orientalis Lipsky) ormanlarında farklı diri örtü kontrol yöntemlerinin ekosistemin bazı değişkenleri üzerineuzun vadeli etkisi.
Long-term effects of woody control methods on some of the ecosystem properties in an eastern beech (Fagus orientalis Lipsky) ecosystem in the Western Black Sea region of Turkey.
FAİK KOZOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Ormancılık ve Orman MühendisliğiDüzce ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKTAY YILDIZ
- Devrez havzasının beşeri ve ekonomik coğrafyası
The Devrez basin human and economic geography
B. ÜNAL İBRET