Balkanlar'dan Anadolu'ya göç ve sosyal değişme: Yeniköy örneği
Migration from balkans to Anatolia and social change: The case of Yeniköy
- Tez No: 672273
- Danışmanlar: PROF. DR. CAHİT GELEKÇİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Bu çalışma, Lozan Barış Antlaşması uyarınca Türkiye ve Yunanistan arasında 1923'te başlayan nüfus mübadelesi sonucunda Selanik'ten göç eden mübadiller tarafından Manisa'da kurulan Yeniköy mahallesinde yıllar içinde meydana gelen toplumsal değişimin genç, orta ve yaşlı kuşaklar tarafından deneyimlenme ve anlaşılma biçimlerini konu edinmektedir. Bu yönelimle çalışmada, Yeniköy çerçevesinde toplumsal değişim, alt kültür, mübadele, zorunlu göç ve Bektaşilik kavramları üzerinden bir köy monografisi oluşturulmuştur. Çalışmada bilişsel etnografik bir yaklaşım benimsenerek nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Buna göre kuşakları temsil eden onar kişilik üç gruptan oluşan toplam otuz kişilik bir katılımcı grubu ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş ve katılımlı gözlemler yapılmıştır. Çalışmanın birinci kuşak katılımcılarını mübadeleyi deneyimleyen veya deneyimleyenlerin çocukları, ikinci kuşak katılımcılarını birinci kuşağı oluşturan mübadillerin çocukları, üçüncü kuşak katılımcılarını ise birinci kuşağın torunları oluşturmaktadır. Elde edilen veriler, içerik analizi uygulanarak katılımcıların belirttiği ortak durumlar, sorunlar, düşünceler ve diğer kültürel unsurlar üzerinden değerlendirilerek temalara ve kategorilere ayrılmış, ardından da kodlara ulaşılmıştır. Çözümlenen veri, Sztompka (1993) tarafından geliştirilen Dinamik sosyal alan modeli bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, Horasan'dan Anadolu'ya gelen, ardından Balkanlar'a göç eden ve 1923 nüfus mübadelesi ile şu an yaşamlarını sürdürdükleri Manisa'ya yerleşen Yeniköylülerin, yaklaşık beş yüz yıllık sosyo-kültürel birikimlerini sürdürdükleri görülmüştür. Fakat, bu birikimlerin kuşaklar arasında deneyimlenme ve yorumlama biçimleri bakımından farklılıklar gösterdiği bulgulanmıştır. Örneğin, evlilik tercihleri, düğün ve cenaze törenleri, Hıdırellez ve Nevruz kutlamaları ve Bektaşilik ile ilgili özel günler bağlamında, birinci kuşak katılımcıların gelenekleri bildikleri ve sürdürdükleri, ikinci kuşak katılımcıların bu gelenekleri bildikleri fakat kişisel yaşamlarında daha az uyguladıkları, üçüncü kuşak katılımcıların ise bu bilgi ve uygulamaları kişisel yaşamlarına dahil etmedikleri görülmüştür. Buna benzer biçimde, köyün sosyo-tarihsel öyküsünün de zaman içerisinde kuşaklar arasında farklılaşarak aktarıldığı gözlenmiştir. Bu bulgular dahilinde çalışma, bir yaşamı ardında bırakarak Türkiye'ye gelen mübadiller tarafından inşa edilen yeni yaşamın yüzüncü yılına yaklaşıldığı bir dönemde, bu mübadeleyi deneyimleyen nesillerin yaşamlarına ilişkin bir fotoğraf sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study draws on how social change is experienced and interpreted by three different generations living in the Yeniköy village of Manisa province as a result of exchange that took place between Turkey and Greece following the Lausanne Peace Treaty signed in 1923. In this regard, the study lays out a village monograph of the Yeniköy by utilizing such concepts as social change, subculture, exchange, forced migration and Bektashism. In the study, by employing cognitive ethnography framework, qualitative research methods and techniques have been adopted. In this direction, semi-structured interviews have been conducted with 30 participants that represent three different generations and participant observation has been carried out. The first generation involves the exchangees or their children; the second generation consists of the children of the first generation; the third generation comprises the grandchildren of the first generation. The collected data have been analysed by following the content analysis and divided into themes, categories and codes by focusing on shared situations, problems, considerations and other cultural elements. The collected data have been interpreted by adopting the Dynamic Social Field model developed by Sztompka (1993). At the end of the study, it has been observed that people of Yeniköy, who were first migrated to Anatolia from Khorasan, then to Balkans and finally to Manisa, maintain their 400 years of sociocultural repertoire. However, this sociocultural repertoire has been found to show differences considering how it is experienced and interpreted by different generations. For instance, in the contexts of marriage preferences, wedding and funeral ceremonies, Hıdırellez and Newroz festivals, and special days associated with Bektashism, it has been observed that the first generation actively takes part in the maintenance of these traditions, the second generation is aware of these traditions but lacks practices associated with them, and the third generation do not involve these traditions in their personal life. Similar to this observation, it has also been found that the socio-cultural history of the village has been transmitted differently among the generations. Taking these findings into consideration, in the time when the population exchange is about to have its centennial, the current work provides a picture of the lives of the exchangees who left a life behind and migrated to Turkey.
Benzer Tezler
- İstanbul Kentiçi kara toplu ulaşım hizmetlerinin başlaması ve gelişimi: 1850 - 1900
Intrıduction and evolution of public trans portation sector in Istanbul: 1850 - 1900
İBRAHİM MURAT BOZKURT
- Türkiye'deki mülteciler ve mekânsal değişme: Güney Marmara örneği
Refugees in Turkey and settlement change: The case of South Marmara
EMRAH TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
CoğrafyaFırat ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLHAN OĞUZ AKDEMİR
- Turkish migrations from the Balkans to Istanbul 1877-1980
Balkanlar'dan İstanbul'a Türk göçleri 1877-1890
KASIM BOLAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
DemografiFatih ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDOĞAN KESKİNKILIÇ
- Sakarya'da yaşayan Makedonya göçmenlerinde gelenek ve inançların incelenmesi
The review custom and beliefs Masedonian emigrants which live in Sakarya
DİLEK YÜSKÜP
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. TÜRKER EROĞLU
- Yöresel mutfakların sürdürülebilirliği kapsamında mutfak şeflerinin düşüncelerinin araştırılması: Bursa ili örneği
The investigation of the opinions of the kitchen chefs within the scope of sustainability of local cuisine: Bursa city example
EMRE BİLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TurizmNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LÜTFİ BUYRUK