Elazığ ilinde farklı tipteki atıksuların deşarj edildiği alıcı ortamlarda su, sediment ve sucul bitkilerde ağır metal düzeylerinin belirlenmesi
Determination of heavy metal levels in water, sediment and aquatic plants in recipient environments where different types of wastewater are discharged in the elazig region
- Tez No: 672719
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLŞAD USLU ŞENEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Bu çalışmada Elazığ Kentsel atıksu arıtma tesisi, Keban Pb-Zn ve Maden Bakır işletme sularının deşarj edildiği alıcı ortamlarında yetişen baskın makrofit türlerin belirlenmesi ile su, sediment ve bitki örneklerinde Ağır Metal Düzeyleri Belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla Ağustos-Eylül 2019 ayları arasında alıcı ortamlarda yer alan baskın sucul bitkiler ile su ve sediment örnekleri toplanmıştır. Alıcı ortamlarda teşhisi yapılan 9 farklı sucul bitki (EC-Eupatorium cannabinum, JG-Juncus, PG-Pragmites, TM-Tamarix tetrandra, XM- Xanthium strumarium, SX- Salix, BL- Bolboscholnus ascbersus, LY- Lythnium salicaria ve TP-Typha latifolia) ile su ve sediment örnekleri ağır metal (Ag, Al, As, Au, B, Ba, Bi, Ca, Co, Cr, Cu, Fe, Ga, Hg, K, La, Mg, Mn, Mo, Na, Ni, P, Pb, S, Sc, Sb, Se, Sr, Te, Th, Ti, Tl, U, V, W, Zn) analizleri için toplandı. Su örneklerinin anyon ve katyon analizleri ile farklı fiziko-kimyasal parametreler Elazığ DSİ kimya laboratuvarı'nda, iz element analizleri ise ACME (Kanada) Analiz Laboratuvarı'nda ölçülmüştür. Bölgelerden alınan sediment örnekleri ise öncelikle elendikten sonra kurutulup, öğütülmüş ve çeşitli elementlerin analizleri için ACME Analiz Laboratuvarı'nda ICP-MS'de analiz edilmiştir. Bitki gövde ve kökleri öncelikle musluk suyunda yıkanıp, 60oC'de kurutulduktan sonra, 300oC'de 24 saat süre ile külleştirilmiştir. Kül örnekleri bir saat süre ile HNO3, HCl, H2O içinde karıştırılarak, sindirilmiş ve ardından da yukarıdaki elementler için ICP-MS'de analiz edilmiştir. Daha sonra bu değerler, kuru ağırlık olarak hesaplanmıştır. Analiz sonuçlarına göre, Keban yöresindeki Pb-Zn yataklarının bulunduğu alanlardan çıkan galeri su örnekleri SO4, F, Ca, Fe, Mn, S, Cd, Pb, Sr, U ve Zn açısından, Maden Bakır Yatağı kaynaklı su örnekleri Mg, As, Co, Cu ve Ni açısından ve evsel nitelikli atık suların ise Cl, K, Na, P, Al, B, Ba ve Br açısından zengin olduğu görülmüştür. Ayrıca sucul bitkilerinin sediment, kök ve gövdesindeki metal konsantrasyonları ölçülerek, kök (BKF-K) ve gövde (BKF-G) için zenginleşme katsayıları ile kökten gövdeye olan translokasyon faktörü (TLF) hesaplanmıştır. Bu hesaplamalara dayanarak, her bir metalin akümülatör bitkileri belirlenmiştir. Bu değerlere göre; Stronsiyum-kök için BL ve LY, gövde için PG, XM, BL, LY, TP; Bor-kök için EC, TM, XM, SX, LY, TP, gövde için EC, JG, PG, TM, XM, SX, BL, LY, TP; Çinko-gövde için TP; Bakır- kök için SX, BL, LY, TP, gövde için SX, BL, LY, TP; Mangan- gövde için TP; Altın- kök için TP; Uranyum- kök için LY; Molibden- kök için PG, SX, BL, TP, gövde için PG, XM, SX, LY, TP; Selenyum- kök için PG, XM, SX, BL, LY, TP, gövde için PG, XM, SX, LY, TP; Rubidyum- kök için EC, JG, PG, TM, XM, SX, BL, LY, gövde için EC, JG, TM, XM, BL, LY; Krom-kök için JG, BL; Talyum- kök için EC, JG, XM, SX, BL, LY, TP gövde için XM ve TP akümülatör bitkiler olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar, çalışma alanında tanımlanan sucul bitkilerinin farklı metallerle kirlenmiş su ve sedimentlerin temizlenmesi ve rehabilitasyonu için kullanılabileceğini göstermiştir
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to determine the dominant macrophyte species growing in the discharge areas of Elazig Urban Wastewater Treatment Plant, Keban Pb-Zn and Maden Copper Mine Galeries and to determine heavy metal concentrations in water, sediment and plant samples. For this purpose, samples from dominant aquatic plants, water and soil were collected between August and September 2019. Samples form 9 different wetland plants (EC-Eupatorium cannabinum, JG-Juncus, PG-Phragmites, TM-Tamarix tetrandra, XM- Xanthium strumarium, SX- Salix, BL- Bolboscholnus ascbersus, LY- Lythnium salicaria and TP-Typha latifolia), water and sediment were collected and analysed for heavy metal concentrations (Ag, Al, As, Au, B, Ba, Bi, Ca, Co, Cr, Cu, Fe, Ga, Hg, K, La, Mg, Mn, Mo, Na, Ni, P, Pb, S, Sc, Sb, Se, Sr, Te, Th, Ti, Tl, U, V, W, Zn). Anion, cation and physico-chemical parameters analyzes were conducted to the water samples in Elazig DSI chemistry laboratory, and trace element analyzes were conducted in ACME Laboratory (Canada). Soil samples taken from the regions were firstly sifted, dried, grinded, and analysed for the various trace elements with ICP-MS equipment in the ACME Analysis Laboratory. Plant stem and roots were first washed with tap water, then dried at 60 oC, and later ashed at 300 oC for 24 hours. The ash samples were digested with mixture of HNO3, HCl, H2O for one hour and then analyses were conducted for the elements with ICP-MS. Thereby, trace element concentrations are determined for the ash and also transformed to the dry weight. Results indicates that, gallery water samples taken from the Keban Pb-Zn areas are rich in SO4, F, Ca, Fe, Mn, S, Cd, Pb, Sr, U and Zn. Additionally, water samples taken from the Maden Copper Deposit are rich in Mg, As, Co, Cu and Ni and samples taken from domestic waste water discharge areas are rich in Cl, K, Na, P, Al, B, Ba and Br. In addition, by measuring the metal concentrations in the soil, roots and stems of wetland plants, the enrichment coefficients for root (BKF-K) and stem (BKF-G) and the translocation factor (TLF) from root to stem were calculated. Based on these calculations, the accumulator plants of each metal were determined. According to these values; for the strontium-root BL and LY; for the strontium-stem PG, XM, BL, LY, TP; for the boron-root EC, TM, XM, SX, LY, TP; for the boron-stem EC, JG, PG, TM, XM, SX, BL, LY, TP; for the zinc-stem TP; for the copper-root SX, BL, LY, TP; for the copper-stem SX, BL, LY, TP; for the manganese-stem TP; for the gold-root TP; for the uranium-root LY; for the molybdenum-root PG, SX, BL, TP; for the molyndenum-stem PG, XM, SX, LY, TP; for the selenium-root PG, XM, SX, BL, LY, TP; for the selenium-stem PG, XM, SX, LY, TP; for the rubidium-root EC, JG, PG, TM, XM, SX, BL, LY; for the rubidium-stem, EC, JG, TM, XM, BL, LY; for the chromium-root JG, BL; for the thallium-root EC, JG, XM, SX, BL, LY, TP; for the thallium-stem, XM and TP were identified as accumulator plants. These results indicated that the wetland plants analysed in the study area can be used for treatment and rehabilitation of water and soils contaminated with different metals.
Benzer Tezler
- Betonarme kolonların deprem performansının tekstil donatılı / donatısız cam lifli püskürtme harçla iyileştirilmesi
Improvement of seismic performance of reinforced concrete columns using glass fiber reinforced sprayed mortar with / without textile reinforcement
ALİ OSMAN ATEŞ
Doktora
Türkçe
2022
Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER İLKİ
- Antalya'da depolanmış ürün ve materyalde zararlı böcek ve akar türleri.Yayılışları ve habitatları üzerine araştırmalar.
Başlık çevirisi yok
YILDIRIM YANAROĞLU
- Elazığ ilinde farklı bireysel spor dallarında görev yapan antrenörlerin liderlik tarzlarının incelenmesi
Anaylsis of leadership styles of coaches working in different individual sports branches in Elaziğ
DİDEM KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
SporSelçuk ÜniversitesiBeden Eğitimi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN ŞAHİN
- Tipik betonarme bir yapının farklı zemin profilleri ve deprem yükleri altında yapı-zemin etkileşiminin sonlu elemanlar yöntemiyle analizi
Analysis of soil-structure interaction of a typical reinforced concrete building under different soil profiles and earthquake loads by finite element method
İMRAN ÖZBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İnşaat MühendisliğiFırat Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT GÖR
- Lise öğrencilerinde öz denetim ve anne-baba tutumu arasındaki ilişkinin bazı sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi (Elazığ ili örneği)
Investigating the relationship between parental attitudes and self-control with regard to certain sociodemographic variables (Elazığ example)
OYLUM ÖZGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiÇağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUNUS EMRE AYNA