Investigating relationships between cognitive functions, emotion regulation, theory of mind, and social functioning in schizoprenia
Şizofrenide bilişsel işlevler, duygu düzenleme, zihin kuramı ve sosyal işlevsellik arasındaki ilişkilerin incelenmesi
- Tez No: 673309
- Danışmanlar: PROF. DR. METEHAN İRAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Delüzyon bazı psikiyatrik hastalıklarda görülebilen bir durum olmasına karşın şizofreninin en belirgin özelliklerinden biridir. Şizofreni tanısı almış kişilerin hem hastalığa bağlı hem de delüzyonla ilişkili olarak bilişsel süreçlerinde yıkıma yol açtığı birçok araştırmada ortaya konulmuştur. Literatürde delüzyon deneyiminin sahte anı üretme, yanılsamalı örüntü algısı oluşturması ve sonuca atlama yanlılığına neden olduğuna dair çalışmalar vardır. Bu çalışmada yukarıda bahsedilen bilişsel süreçlerin delüzyonu olan ve olmayan şizofreni hastalarında nasıl fark gösterdiği incelenmiştir. Şizofreni hastalarında delüzyonun sahte anı üretimine etkisini görmek için DRM paradigması, yanılsamalı örüntü algısı için Noise Task ve sonuca atlama yanlılığı için Wason Task kullanılmıştır. Ayrıca şizofreni hastalarında duygu düzenleme ve sosyal işlevsellik arasındaki ilişki ve Zihin Kuramı ile sosyal işlevsellik arasındaki ilişkiler değerlendirildiğinde Zihin Kuramının aracı değişken bir etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Bunun için Duygu Düzenleme Ölçeği, Dokuz Eylül Zihin Kuramı Ölçeği ve Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılmıştır. Çalışama üç grup ve doksan iki kişiyle gerçekleştirilmiştir. Çalışamadaki gruplar delüzyonu olan şizofreni hastaları, delüzyonu olmayan şizofreni hastaları ve sağlıklı kontrol grubudur. Şizofreni grubunda kişiler delüzyon açısından Pozitif Negatif Sendrom Ölçeğine göre belirlenmiş ve çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmada sahte anı üretimi, yanılsamalı örüntü algısı ve sonuca atlama yanlılığının gruplara göre değişimi çok değişkenli varyans analizleri ile test edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre; delüzyona sahip şizofreni hastalarının sahte anı üretemedikleri görülmüştür. Deney sonuçlarında delüzyona sahip şizofreni hastalarının uygulama hızı açısından yavaş kaldıkları, zaman kısıtına hızlı tepki veremedikleri görülmüştür. Bu nedenle test sırasında çok fazla boş madde bırakmışlardır. Deneyin hem hatırlama hem de tanıma aşamalarında diğer gruplara göre daha düşük performans göstermişlerdir. DRM paradigmasında sanrı olan grupla karşılaştırıldığında, diğer grupların istatistiksel olarak anlamlı farklılıkları (sanrılı gruba göre) doğru hatırlama, doğru tanıma, hedef kelimeyi (sahte anı olarak kabul edilen) tanıma ve boş maddedir (cevaplayamadıkları maddeler). Yanılsamalı örüntü algısını değerlendirmek için yapılan analiz sonuçlarında delüzyona sahip olan şizofreni hastalarında diğer gruplardan daha fazla yanılsamalı örüntü algısı görülmemiştir. İstatistiksel açıdan anlamlı farklılıkları oluşturan durum, deneyin iki aşamasında doğru tanıma ve doğru tanımladığını tespit etme puanlarının düşük olmasıdır. En dikkat çeken durum ise, literatürle uyumlu olarak delüzyona sahip olanlardan yanlış pozitif algılama beklenirken delüzyonlu grubun istatistiksel olarak anlamlı şekilde yanlış negatif algılama puanlarının daha yüksek olduğu bulunmuştur. Sonuca atlama yanlılığı için uygulanan deney sonuçlarına göre gruplar arasında sonuca atlama yanlılığı açısından bir fark oluşmamıştır. Her grup kendilerine verilen deneme sayılarının hepsini kullanma eğilimi göstermişlerdir. Tüm gruplar sonuca atlama yanlılığı eğilimindedir. Son olarak Zihin Kuramı'nın duygu düzenleme ile sosyal işlevsellik arasında aracılık etkisini araştırmak için yapılan korelasyon analizinde duygu düzenleme ile zihin kuramı arasında anlamlı bir ilişki olmadığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Although delusion is a condition that can be seen in some psychiatric diseases, it is one of the most prominent features of schizophrenia. Many studies have shown that people diagnosed with schizophrenia cause damage to their cognitive processes both due to the disease and related to delusion. In the literature, there are studies showing that delusion experience produces false memories, creates illusory pattern perception and causes jump to conclusion bias. The aim of the study was to investigate false memories, illusory pattern perception, and jumping to conclusion bias in schizophrenia patients with and without delusional symptoms. Deese Roediger McDermott (DRM) Paradigm was used to measure false memory, Noise Task was used to measure illusory pattern perception (IPP) and lastly Wason Task was used to measure jumping to conclusion (JTC) bias. In addition, to investigate relationship between emotion regulation and social functioning and Theory of Mind (ToM), the Emotion Regulation Scale (ERQ), Dokuz Eylül Theory of Mind Scale (DEZIKO) and Quality of Life Scale were used respectively. The study was carried out with three groups and ninety-two peole. The groups in the study consisted of schizophrenia patients with delusion, patients with schizophrenia without delusion, and a healthy control group. People in the schizophrenia group were determined and included in the study in terms of delusion according to the Positive Negative Syndrome Scale (PANNS). According to MANOVA results, schizophrenia patients with delusions did not produce false memories; their reaction time was slow and did not react quickly the time-limited task. Therefore, they left too many missed items during the task. They performed lower than the other groups in both recall and recognition stages of the DRM Task. In the DRM paradigm, the statistically significant differences of the other groups (compared to the group with delusions) are correct recall, correct recognition, target word (considered as false memory) recognition and missed items. For the illusory pattern perception task results, no more delusional pattern perception was observed in schizophrenia with delusion compared to the other groups. Statistically significant differences in the task were related to accurate recognition and determination of the accurate identification of the experiment. The group with delusions scored lower than expected compared to the other two groups. More importantly, delusion group had significant false negative perception scores than other groups. False positive perception was expected from those with delusion in accordance with the literature. According to the results of Wason Task, there was no statistical differences between the groups in terms of jumping to conclusion bias. Each group tended to use all of the trials given to them. All groups made a similar conclusion bias. Finally, in the correlations between Theory of Mind, emotion regulation, and social functionality was not significant. All above mentioned results were discussed in the context of the relevant literature on information processing in schizophrenia.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönem çocuklarında sembolik oyun, duygu düzenleme becerileri ve yönetici işlevler ilişkisinin incelenmesi
Investigating the relationship between pretend play, emotion regulation skills and executive functions in preschool children
DAMLA YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSUN DOĞAN
- Şizofreni tanılı hastalarda yineleyici suç işleme davranışına zihin kuramı işlevleri, çocukluk çağı travması, dürtüsellik ve saldırganlık düzeylerinin etkisinin incelenmesi ve sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması
Investigation of the effect of theory of mind functions, childhood trauma, impulsivity and aggression levels on repetitive criminal behavior in patients with schizophrenia and comparison with healthy controls
HAZEL TOPBAŞ ÇİL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZDEN ARISOY
- Şizofreni tanılı bireylerle yapılan ritm-müzik grubunun umut, kaygı, depresyon, duygu düzenleme, işlevsellik ve bilişsel işlevler üzerindeki etkisinin incelenmesi
Investigating effects of rhythm-music group on hope, anxiety, depression, emotion regulation, functionality and cognitive functions of individuals with diagnosis of schizophrenia
RUHİCEM YALABIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NECİP ÇAPRAZ
- Sağlıklı kişilerde ve majör depresyon hastalarında bilişsel esneklik, duygu düzenleme parametreleri, büyüsel düşünce ve kalp hızı değişkenliği arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationship between impulse control, emotion regulation, cognitive flexibility and magical ideation in healthy controls and major depression patients
HAYRİ CAN ÖZDEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞARAN DEMİR
- Lisans öğrencilerinin olumsuz çocukluk çağı deneyimleri ve duygu düzenleme becerilerinin yürütücü işlevleri yordama düzeyinin incelenmesi
An investigation of the predictive level of executive functions by undergraduate students' adverse childhood experiences and emotion regulation skills
ZEYNEP BEYZA YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ALTINSOY
DR. ÖĞR. ÜYESİ KÜBRA KARAKAYA ÖZYER