Geri Dön

Mevcut en iyi tekniklerin uygulama durumunun değerlendirilmesi: tekstil sektörü

Assessment of the application of best available techniques: textile sector

PDF İndir

  1. Tez No: 674877
  2. Yazar: MEHMET EREN YAMAN
  3. Danışmanlar: PROF. MEHMET KİTİŞ, DOÇ. DR. EMRAH ÖZTÜRK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: EKÖK, mevcut en iyi teknikler (MET), tekstil sektörü, temiz üretim, Best available techniques (BAT), cleaner production, IPPC, textile sector
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 129

Özet

Avrupa Birliği (AB) tam üyelik sürecinde yer alan ülkemizde, imalat sektöründe temiz üretim yaklaşımının yapılandırılması amacıyla çeşitli çalışmalar gerçekleştirilmiştir.“Belirli Sektörlerde Temiz Üretim Uygulamaları Projesi (BESTÜ)”de bu çalışmalardan birini oluşturmaktadır. Türkiye'de faaliyet gösteren tekstil ve deri sektörleri için“Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü”, yeni adıyla“Endüstriyel Emisyonlar Direktifi'ne (IPPC-IED)”uyum sağlanabilmesi ve Taslak Sektörel Temiz Üretim Uygulama Tebliğleri'nin hazırlanması amacıyla BESTÜ Projesi gerçekleştirilmiştir. Bu tez çalışmasındaki esas amaç; BESTÜ Projesi kapsamında tekstil firmaları tarafından doldurulan anketlerden elde edilen verilerin kullanılmasıyla, ülkemizde tekstil sektöründe faaliyet gösteren tesislerin mevcut en iyi teknikleri (MET) uygulama durumunun değerlendirilmesidir. Bu tez çalışması kapsamında Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde, 4 farklı tekstil alt sektöründe faaliyet gösteren ve farklı üretim proseslerine sahip olan 56 tesis anketi vasıtasıyla tesislerin MET uygulama durumunun değerlendirilmesi yapılmıştır. 2003 yılında yayınlanmış olan IPPC MET Referans Dokümanı (BREF) kaynak alınarak 17 ana başlık ve toplam 46 alt başlık altında yer alan 488 MET vasıtasıyla ülkemizde tekstil sektöründe faaliyet gösteren tesislerin temiz üretime uygunlukları değerlendirilmiştir. BESTÜ Projesi kapsamında gerçekleştirilen anket çalışmaları istatistik temelli sayısal bir analiz ile değerlendirilmiştir. Bu MET'lerin ne kadarının uygulandığı ya da uygulama durumunun ne kadar mümkün olduğu, uygulanmayan ama uygulanabilir olanların ne kadar sürede tamamen uygulanabilir duruma gelmesi ile ilgili güncel bir veri tabanı oluşturulması hedeflenmiştir. Bu tez çalışması sonucunda; proje faaliyetleri için gerçekleştirilen 56 tesis anketi ve 488 MET değerlendirildiğinde, mevcut MET uygulama durumu %37 olarak tespit edilmiştir. Mevcut MET uygulama durumunun düşük olmasının sebebi olarak; altyapı yetersizlikleri, teknik ve teknolojik engeller, ilk yatırım ve işletme maliyetleri, ürün üzerinde olumsuz etki oluşturacağı endişesi ve rekabet koşullarının olumsuz etkilenmesi durumu söylenebilir. Gelecekte MET uygulanabilirlik durumu ise %88 olarak tespit edilmiştir. Anket çalışmaları sonucunda 17 MET ana başlığı altında MET'lerin ilgili tekstil alt sektörlerinde mevcut uygulama durumları değerlendirilmiştir. Buna göre %20-91 arasındaki en çok uygulama oranına sahip 19 MET belirlenmiştir. Uygulama oranı en yüksek olan ilk beş MET;“sektörle ilgili yeni teknolojiler ve gelişmelerin takip edilmesi”(MET 11-uygulanma oranı %91),“tekstil atıklarının yeniden kullanımı için uygun şekilde biriktirilmesi, depolanması/saklanması ve uzaklaştırılması”(MET 484-uygulanma oranı %88),“tüm kimyasal maddeleri, madde güvenlik veri kılavuzlarında (MGBF/MSDS) verilen talimatlara göre saklanması ve depolanması”(MET 25-uygulanma oranı %86),“hammadde ve kimyasalların seçiminde kaynak verimliliği sağlayabilecek maddelerin tercih edilmesi”(MET 23-uygulanma oranı %84),“çalışma olmadığı ya da makinelerin duruşa geçtiği durumlarda kapatılması”(MET 164-uygulanma oranı %82) ve“hava kaçaklarının önlenmesi”(MET 176-uygulanma oranı %82)'dir. Bunun yanı sıra mevcut uygulama oranı en az olan %0-43 arasındaki 25 MET belirlenmiştir. En düşük uygulanma oranına sahip MET'ler ise;“ön fiksede koku giderimi ve yağ geri kazanımı için elektrastik filtre takılması”(MET 418),“ön fiksede ramözlerden önce ön yıkama yapılması”(MET 419),“membran proseslerinin kullanımı”(MET 443),“tekstil atıksularının membran prosesleri ile arıtılması ve geri kullanılması”(MET 444),“kompozit atıksuların membran biyoreaktörlerle (MBR) arıtımı”(MET 445),“membran biyoreaktör (MBR) +nanofiltrasyon (NF) proseslerinin kullanımıyla arıtılmış atıksuların geri kullanımı”(MET 446),“çeşitli kombine arıtma proseslerinin kullanımıyla atıksuların arıtılması ve su geri kazanımı”(MET 447),“atıksuların ozonlama+aktif çamur sistemi ile arıtılması”(MET 450),“atıksuların arıtımında aktif çamur sistemi + toz aktif karbon + kum filtresi uygulaması”(MET 455) ve“atıksuların anaerobik arıtma ve nanofiltrasyon prosesleriyle arıtımı”(MET 458)'dır. Ankette yer alan MET'lerin mevcut uygulama durumlarıyla birlikte gelecekteki uygulanabilirlik durumları değerlendirildiğinde ise önemli bir uygulama potansiyellerinin olduğu sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

In our country, which is in the process of full membership to the European Union (EU), various studies were carried out in order to structure the cleaner production approach in the manufacturing sector.“Cleaner Production Practices in Certain Sectors Project (BESTU)”is one of these studies. BESTU Project was carried out in order to comply with the“Integrated Pollution Prevention and Control”, newly named“Industrial Emissions Directive (IPPC-IED)”for the textile and leather industries operating in Turkey, and to prepare the Draft Sectoral Cleaner Production Implementation Communiqués. The main purpose of this thesis study is evaluation of the best available techniques (BAT) application situation of the facilities operating in the textile sector in our country by using the data obtained from the questionnaires filled by the textile companies within the scope of the BESTU Project. In the thesis study, the BAT implementation status of the facilities was evaluated by means of a survey of 56 facilities operating in 4 different textile sub-sectors and having different production processes in various regions of Turkey. Based on the IPPC BAT Reference Document (BREF) published in 2003, the suitability of the facilities operating in the textile sector in our country for cleaner production was evaluated through 488 BATs under 17 main headings and a total of 46 sub-titles. Survey studies carried out within the scope of BESTU Project were evaluated with a statistical-based numerical analysis. It was aimed to create a database about how many of these BATs were implemented in current stuation, or implementation possibilities in future, how long it takes not implemented ones to become fully applicable. As a result of this thesis study; the current BAT implementation status was found to be 37% when 56 facility surveys which includes 488 BATs for project activities were evaluated. As the current BAT implementation status is low; infrastructure deficiencies, technical and technological barriers, initial investment and operating costs, the concern that it will have a negative impact on the product, and the adverse effects of competition conditions can be said. In addition; the future BAT applicability status is 88%. As a result of the survey studies, the current application situations of BAT in the relevant textile sub-sectors were evaluated under the main title of 17 BATs. Accordingly, 19 BATs with the highest application ratio between 20-91% were determined. The top five BAT with the highest application ratio were found“following new technologies and developments related to the industry”(BAT 11-implementation ratio 91%),“appropriate accumulation, storage and disposal of textile wastes for reuse”(BAT 484-implementation ratio 88%),“all chemicals, storage according to the instructions given in the substance safety data sheets (MSDS)”(BAT 25-implementation ratio 86%),“preferring substances that can provide resource efficiency in the selection of raw materials and chemicals”(BAT 23-implementation ratio 84%),“turning off the machines in case of no operation or downtime”(BAT 164-implementation ratio 82%) and“prevention of air leaks”(BAT 176-implementation ratio 82%). In addition, 25 BATs with the lowest current application ratio between 0-43% were found. These BATs were;“installing electrified filters for odor removal and oil recovery in pre-fixing”(BAT 418),“pre-washing before stenters in pre-fixing”(BAT 419), (BAT 443),“treatment of textile wastewater by membrane processes”and reuse“ (BAT 443 and 444), ”treatment of textile wastewaters with membrane bioreactors (MBR)“ (BAT 445), ”reuse of wastewater after treated by membrane bioreactor (MBR)+nanofiltration (NF) processes“ (BAT 446), ”reuse of textile wastewater after treatment by various combined treatment processes“ (BAT 447), ”treatment of wastewater with ozonation + activated sludge system“ (BAT 450), ”active sludge system + powder activated carbon + sand filter application in the treatment of wastewater“ (BAT 455) and ”treatment of wastewater by using anaerobic treatment and nanofiltration processes" (BAT 458). It is concluded that they have important application potentials when the current application situations of the BATs in the survey and their future applicability were evaluated.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    363502

    Preparation of color removing chitosan composites and assessments on adsorption kinetics

    Renk giderici çitosan kompozitlerinin hazırlanması ve adsorpsiyon kinetiği çalışmaları

    ZEYNEP CEREN BUMİNOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Polimer Bilim ve Teknolojisiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Polimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİLGÜN KIZILCAN

  2. Tez No

    744320

    Tekstil endüstrisinde mevcut en iyi teknikler için ekonomik ve çevresel çapraz medya etki analizi

    Analysis of economics and environmental cross-media effect for best available techniques in textile industry

    MELTEM BALKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çevre MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KİTİŞ

    DOÇ. DR. EMRAH ÖZTÜRK

  3. Tez No

    76569

    Solid waste ulanagement practices in the textile industry

    Tekstil endüstrisinde katı atık yönetim uygulamaları

    ÇİĞDEM DAŞÇI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1998

    Çevre MühendisliğiBoğaziçi Üniversitesi

    Çevre Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİLSUN İNCE

  4. Tez No

    39324

    State -of the art in repair and streng thening of reinforced concrete buildings

    Betonarme binaların onarım ve güçlendirilmesinde bugünki durum

    ALİ SHOEB ABDULLA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1993

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. HALİT DEMİR

  5. Tez No

    876304

    Leveraging ai in construction management

    İnşaat proje yönetiminde yapay zekadan faydalanma

    BARAN AKOL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA PINAR ÇAKMAK

Geri Dön