Türk idare teşkilatında taşra idaresi: XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti taşra teşkilatı ile Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi taşra teşkilatının karşılaştırılması
Provincial administration in the Turkish administrative organization: Comparison of the provincial organization of the Ottoman State in 19th century and the Presidential government system
- Tez No: 676814
- Danışmanlar: PROF. DR. MUZAFFER KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Public Administration, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Politikası Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Bugünü anlamlandırabilmek için onu oluşturan, ortaya çıkaran ve etkileyen süreçlerin, mümkün olan her açıdan irdelenmesi zaruridir. Bu nedenle tarih okuması, yalnızca akademik bir gayret olarak değerlendirilmemelidir. Bireyin parçası olduğu millet, ülke ve daha pek çok etmen, kimliğinin oluşması ve anlamlanması sürecindeki başat aktörlerdendir. Zira geçmişini anlayamayan hiçbir bir birey veyahut da toplum, geleceğine yön veremeyecektir. Çalışma, bu anlayıştan yola çıkarak tarihsel bir dönüşümü ortaya çıkararak iki dönemi yan yana inceleme gayretindedir. Çalışmanın konusu olarak taşra idarelerinin seçilmesinin nedeni ise, Türkiye'de vatandaşların hizmetlere ulaşımı noktasında en fazla muhatap oldukları birimlerin başında belediyelerle birlikte merkezin taşra idare birimlerinin gelmesidir. Gelişen teknolojiyle birlikte özellikle dilek ve şikâyetlerin ilgili mercilere ulaştırılması noktasında, her ne kadar merkeze doğrudan ulaşım imkânı tesis edilmiş olsa da sorun çözümünde yerel aktörler en önemli kurumlar olarak varlıklarını sürdürmektedirler. İdari kurumlar da Osmanlı Devleti'nin pek çok kurumu gibi XVIII. yüzyıl sonlarından başlayarak büyük bir dönüşüm geçirmeye başlamıştır. Bu doğrultuda da özellikle merkezi yapıya çağdaş bir şekil verilmesi amaçlanmıştır. Önce Sultan III. Selim ardından Sultan II. Mahmut ıslahatlara başlamıştır. Yeniçeri ocağının kaldırılmasıyla büyük bir otorite elde eden Sultan II. Mahmut, Tanzimat Fermanı'nı göremeden vefat etmiştir. Osmanlı idari yapısındaki en önemli dönüşümler de bu dönemlere rast gelmektedir. Türk siyasi tarihinin son yılları ele alınırsa, 16 Nisan 2017 günü gerçekleştirilen referandum sonucunda Türkiye'nin“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”olarak adlandırılan modele geçtiği ve merkez ile taşra idarelerinde çeşitli düzenlemelere gidildiği incelenecektir. Çalışmada Osmanlı Devleti'nin XIX. yüzyılda idari yapılanmasının taşra kanadında yaşadığı dönüşümler ile 2000'li yıllardan başlayarak günümüze kadar geçen süreçte taşra teşkilatında yaşanan değişimler, karşılaştırmak suretiyle ele alınmıştır. Yalnızca tarihsel bir karşılaştırmadan ziyade bu değişim ve dönüşümü tetikleyen etmenler, yasal mevzuat ve olaylar üzerinde irdelenmiştir. Çalışmanın ilk iki bölümüne yönelik olarak kaynak taramaları gerçekleştirilirken üçüncü bölümüne yönelik olarak güncel mevzuatlar incelenmiş ve hali hazırda pratikteki uygulamalarla kıyas yapılmıştır. Çalışmada amaç birbiriyle benzerlik ihtiva ettiği düşünülen iki dönemin varsa benzerliklerini ve bu benzerliklerin nedenlerini ele almak, bu doğrultuda da doğruların geliştirilmesi ve yanlışlardan kaçınılabilmesi için bir bakış açısı sağlamaktır. 24 Haziran 2018'de gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimleri başlangıç kabul edilirse, henüz birkaç senelik geçmişi olan yeni modelin taşra teşkilatı üzerine kapsamlı ve karşılaştırmalı bir çalışmanın henüz yapılmamış olması çalışmanın önemini oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
In order to make sense of today, it is essential to examine the factors that create, reveal and affect it from every possible angle. For that reason, history reading should not be considered only as an academic effort. The nation, country and many other factors that an individual is a part of are among the dominant actors in the formation and meaning of his/her identity. Because those who can not understand their past will not be able to guide their future. Based on that understanding, the study aims to analyze two periods, side by side by revealing a historical transformation. The reason for choosing the provincial administration as a subject of study in is because fort he community accessing to utilities, the most important interlocutors in our country are the municipalities and provincial organizations of the central administration. With the developing technology, local actors continue to exist as the most important institutions in problem solving, although direct access to the central administration has been provided, especially in terms of reporting wishes and complaints. Beginning from the 18th century, administrative institutions of Ottoman Empire started to undergo a great transformation among with as many other institutions. Within this direction, it was particularly aimed to give shape to the central structure in a contemporary way. Sultan Selim III, at the beginning and then Sultan Mahmut II started reform efforts. Sultan Mahmut II, who established a great authority with the removal of the guild of janissaries, passed away before he could eyewithness the Edict of Gülhane (Tanzimat). The most important transformations in the Ottoman administrative structure coincide with these periods. If we could take a look at recent history, as a result of the referendum held on April 16, 2017, our country switched to the“Presidential Government System”model and various adjustments were made both in the center and provincial organizations. In the study, the transformations in the provincial side of the administrative structure of Ottoman Empire in 19th century and the changes that took place in the provincial organization in the period of 2000's onwards to the present are the discussed by comparing. The factors that trigger this change and transformation are examined rather than merely a historical comparison will also be examined in the study. While literature reviews were carried out for the first two parts of the study, current regulations were examined on the third part and compared with the current practices. The aim of the study is to consider the similarities of two periods which are thought to contain similarities and the reasons fort hat similarities and also to provide a perspective in order to improve the truths and to avoid the mistakes. Considering the presidential elections held on June 24 of 2018, the fact that a comprehensive and comparative study has not yet been conducted on the provincial organization of the new model which has a history of several years, constitutes the importance of the study.
Benzer Tezler
- Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin Türk idari teşkilatında yarattığı değişiklikler: İl İdaresi Kanunu örneği
Changes in the Turkish administrative structure created by the presidential government system: The example of Provincial Administration Law
BATUHAN BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu YönetimiAtılım ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ASLI YİĞİT
- Türk kamu yönetiminin AB'ye uyumu ve mülki idare amirliği
The harmonization of Turkish public administration with the European Union and governors
FUAT GÜREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Kamu YönetimiMuğla ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. TURGAY UZUN
- Türkiye'de mahalli idarelerin reorganizasyonunda il özel idareleri
In Turkey administrative sistem of reorganization administration of province
ATANUR AYDIN
- Hüdavendigar Vilayeti'nin kuruluşu, teşkilatı ve idaresi
The foundation, organization and management of Hüdavendigar Country
ÜKKAŞE KADAN