Toplumsal eleştiri olarak mizah: Gülse Birsel'in Avrupa Yakası ve Jet Sosyete dizi örnekleri
Humor as social criticism: Examples of Gülse Birsel's European Side and Jet Society
- Tez No: 678184
- Danışmanlar: PROF. SENEM AYŞE DURUEL ERKILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Radio and Television
- Anahtar Kelimeler: Toplumsal Eleştiri, Mizah, Sitcom, Avrupa Yakası, Jet Sosyete, Social Criticism, Humour, Sitcom, European Side, Jet Society
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Gülmenin ne olduğu yüzyıllardır birçok düşünür tarafından tartışılmış ve kavram tanımlanmaya çalışılmıştır. Ancak, 'gülme' Bergson'un da belirttiği gibi belli bir tanım içerisine hapsedilemeyecek kadar değişkendir. Bu nedenle gülmenin tek bir tanımını yapmak mümkün değildir. Bununla birlikte, kavramın tarihi serüvenine baktığımızda rahatlama, mutluluk verme gibi işlevlerle yakın ilişki içerisinde olduğunu görürüz. Öte yandan gülme, özellikle özgürleştirici etkisi nedeniyle tarih boyunca 'yıkıcı' ya da 'tehlikeli' olarak da görülmüştür. Örneğin, Platon gülmeyi bir kusur olarak görmüş ve gülmeyle beraber insani özelliklerin yitirileceğine inanmıştır. Mizah ise, fiziksel bir eylem olan gülmenin ötesinde bir kavrayış değişikliğini de beraberinde getirir ve gülmenin sağlanması noktasında bir araç işlevi görür. Olaylara farklı açılardan bakmayı sağlayan mizah, toplumsal ya da bireysel kusurları gösteren bir eleştiri aracı olma işlevine de sahiptir. Bu sebeple mizah, insanoğlunun zorluklarla mücadelesinde bir karşı duruş sergilemenin ve isyanın da simgesi haline gelmiştir. Türkiye'ye baktığımızda 2000'li yıllarla birlikte durum komedilerinin (situation comedy – sitcom) popülerlik kazandığı görülür. Pek çok başka kültürel göstergelerde olduğu gibi popüler kültürün taşıyıcısı olan sitcomlar da toplumların ortak beğenileri ve yaşayış şekilleri hakkında bilgi vermektedir. Bu anlamda kendisi de popüler ürün olan sitcomlar, komedi unsurlarını kullanarak kültürel ve toplumsal meseleleri tartışmanın önemli yollarından biri olmuştur. Bu noktada çalışma 'popüler kültür' kavramını Birmingham Okulu'ndan hareketle ele alacaktır. Özellikle 1980'lerde başlayan Türkiye'nin modernleşme sürecinde, sınıf profillerinde meydana gelen değişimin sitcomlara konu olması 'popüler kültür'ün kodlarını kullanarak da eleştirel bir tavır sergilemenin mümkün olabileceğini bizlere göstermektedir. Bu tez çalışması, Türkiye'nin modernleşme süreciyle birlikte toplumsal olarak yaşadığı değişimin mizah üzerinden nasıl ele alındığını irdelemeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda Türkiye'de izlenme oranlarının yüksekliğiyle dikkat çeken, senaryoları Gülse Birsel tarafından yazılan 'Avrupa Yakası' ve 'Jet Sosyete' dizilerinin görsel-işitsel ve metinsel içeriklerle beraber nitel içerik analizi yapılarak mizahın toplumsal eleştiri noktasındaki işlevi ortaya konmaya çalışılacaktır.
Özet (Çeviri)
Many thinkers have been debating about what is laughter for centuries and the concept has been tried to be defined. However, as Bergson pointed out“laughter”is too variable to be trapped within a certain definition. Therefore, it is impossible to make a single definition of laughter. However, when we look at the historical adventure of the concept, we can see that there is a close relationship with the functions such as relaxation, happiness. Laughter, on the other hand, has also been seen as 'destructive' or 'dangerous' throughout history, especially because of its liberating effect. For example, Plato considered laughter as a flaw and believed that laughing causes people to lose their human characteristics. Whereas humour also brings a change of understanding beyond laughing, which is a physical act and serves as a tool for achieving laughter. Humour, which allows you to look at events from a different aspect, also has the function of being a tool of criticism that shows social or individual flaws. For this reason, humour has also become a symbol of confrontation and rebellion in the struggle of humanity with difficulties. When we consider Turkey, we see that situation comedies (sitcoms) have gained popularity since the 2000s. As with many other cultural indicators, sitcoms, which are carriers of popular culture, provide information about the common tastes and ways of living of societies. In this sense, sitcoms, which are also popular products, have been one of the important ways to discuss cultural and social issues using comedy elements. At this point, our study will consider the concept of 'popular culture' based on the Birmingham School. Especially in the modernization process of Turkey, which began in the 1980s, having the change in class profiles became the subject of sitcoms shows that it is possible to take a critical attitude using the codes of 'popular culture'. This thesis aims to examine how the social change experienced by Turkey within the modernization process is handled through humour. In this direction, the 'European side' and 'Jet Society' series written by Gülse Birsel, which draw attention to the high audience ratings in Turkey, will attempt to demonstrate the function of humour in the point of social criticism by analyzing the qualitative content together with their audiovisual and textual content.
Benzer Tezler
- Çağdaş Türk tiyatrosunda karnavalesk eleştiri
Carnivalesque criticism in contemporary Turkish theater
ERDOĞAN GÖĞEBAKAN
Doktora
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE PINAR ARAS
- Toplumsal eleştiri aracı olarak mizahın televizyonda kullanımı: Kardeş Payı dizisi örneği
Humor at tv serials as a means of social criticism in the sample of Kardeş Payı
SERVET CAN DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Radyo-TelevizyonMersin ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLIHAN DOĞAN TOPÇU
- Remembering the assos international performing arts festival through the iconic memory of Hüseyin Katırcıoğlu: Reading the rural urban divide through gender, humor and reflexive ethnography
Assos uluslararası gösteri sanatları festivalini Hüseyin Katırcıoğlu'nun ikonik hatırası yoluyla hatırlamak: Kent-kır ayrımını toplumsal cinsiyet, mizah ve refleksif etnografi yoluyla okumak
ÖZGÜL AKINCI
- II. Meşrutiyet Dönemi romanında mizah
In the novel of II. Constitutional Period humour
MEHMET YALÇINKAYA
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ KARATAŞ
- Çağdaş Türk sinemasında kara mizah filmlerindeki karakterlerin psikopatolojisi
Psychopathology of characters in dark humor films in contemporary Turkish cinema
CANSU KÜBRA GÜNAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sahne ve Görüntü SanatlarıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA ELMACI
