Stresle başa çıkma tarzları, ruminatif düşünce biçimi ve bilinçli farkındalığın uyku kalitesine etkisi
The effects of styles of coping with stress, ruminative thought style and mindfulness on sleep quality
- Tez No: 678239
- Danışmanlar: DOÇ. DR. G. SERAP TEKİNSAV SÜTCÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
İnsanın yaşamını sürdürebilmesi için en temel gereksinimlerinden olan uyku, hem psikolojik hem de fizyolojik sağlığı doğrudan etkilemektedir. Nitekim kişinin uyandıktan sonra kendini dinlenmiş, enerjik, zinde ve yeni güne hazır hissetmesi anlamına gelen uyku kalitesi genel sağlığın en önemli göstergelerinden biridir. Bu çalışmada uykuyu etkileyebilecek faktörlerden stresle başa çıkma tarzları, ruminatif düşünce biçimi ve bilinçli farkındalığın uyku kalitesine etkisinin araştırılması hedeflenmiştir. Çalışmanın örneklemi ise 18-64 yaş aralığındaki 332 yetişkin bireyden oluşmaktadır. Bu doğrultuda katılımcıların demografik özelliklerini değerlendirmek için Kişisel Bilgi Formu, uyku kalitelerini değerlendirmek için Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), stresle başa çıkma biçimlerini değerlendirmek için Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ), ruminatif düşünce biçimi eğilimlerini değerlendirmek için Ruminatif Düşünce Biçimi Ölçeği (RDBÖ) ve bilinçli farkındalık düzeylerini değerlendirmek için Beş Faktörlü Bilgece Farkındalık Ölçeği - Kısa Formu (BFBFÖ-KF) kullanılmıştır. Yapılan analizlerde, problem odaklı başa çıkma ve bilinçli farkındalık düzeylerindeki artışın uyku kalitesinde iyileşmeyle ilişkili olduğu görülürken; duygu odaklı başa çıkma ve ruminatif düşünce biçimi düzeylerindeki artışın uyku kalitesinde kötüleşmeyle ilişkili olduğu görülmüştür. Yürütülen hiyerarşik regresyon analizinde ise, uyku kalitesinin kötüleşmesinde problemlem odaklı başa çıkmanın negatif yönde, duygu odaklı başa çıkmanın ise pozitif yönde etkisinin anlamlı olduğu görülürken, modele ruminatif düşünce biçimi ve bilinçli farkındalık eklendiğinde bu anlamlı etkinin ortadan kalktığı görülmüştür. Son modelde ise uyku kalitesinin kötüleşmesinde ruminatif düşünce biçimi pozitif yönlü, bilinçli farkındalığın ise negatif yönlü katkılarının anlamlı olduğu görülmüştür. Sonuç itibariyle, uyku kalitesini açıklamada ruminatif düşünce biçimi ile bilinçli farkındalığın stresle başa çıkma tarzlarından daha etkili olduğu tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular, literatürdeki bilgiler ışında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Sleep, which is one of the most basic needs for humans to survive, directly affects both psychological and physiological health. Sleep quality is one of the most important indicators of general health means that a person feels rested, energetic, and ready for the new day after waking up. In this study, it was aimed to investigate the effects of coping styles, ruminative thinking and mindfulness on sleep quality. The sample of the study consists of 332 adult individuals between the ages of 18-64. In this direction, Personal Information Form was applied to assess the demographic characteristics of the participants, the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) was applied to assess the sleep quality, the Coping Style Scale (CSS) was applied to assess the ways of coping with stress, Ruminative Thought Style Questionnaire (RTSQ) was applied to assess the ruminative thinking style tendencies, Five Facet Mindfulness Questionnaire - Short Form (FFMQ-SF) was applied to assess the level of mindfulness. According to the results, it was seen that the increase in problem-focused coping and mindfulness levels was associated with improvement in sleep quality, while the increase in emotion-focused coping and ruminative thinking styles were associated with worsening sleep quality. In the hierarchical regression analysis, it was observed that problem-focused coping had a negative effect and emotion-focused coping had a positive effect on worsening sleep quality. In the last model, it was seen that the positive contribution of ruminative thinking style and the negative contribution of mindfulness to the worsening of sleep quality were significant. The conclusion has pointed out that ruminative thinking style and mindfulness are more effective than coping styles in explaining sleep quality. The findings obtained from the study were discussed in the light of the literature.
Benzer Tezler
- Kişilerarası duygu düzenleme stratejileri, stresle başa çıkma tarzları ile kaygı ve depresyon arasındaki ilişkiler
Relationships between interpersonal emotion regulation strategies, coping styles, and anxiety and depression
EBRAR UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU SEVİM
- Malul gazilerde travma sonrası büyümeyi yordayan faktörler: Bir karma yöntem araştırması
Factors predicting posttraumatic growth among disabled veterans: A mixed method study
MERVE KOÇAK ÇAPKIN
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENNUR KIŞLAK
- Depresyon ve anksiyete belirtileri olan psikiyatri hastalarında üstbilişsel inançların stres ve başa çıkma çerçevesinde incelenmesi
Exploring metacognitive beliefs within the frame of stress and coping in psychiatric patients with depression and anxiety symptoms
GÖZDE SAYIN KARAKAŞ
Doktora
Türkçe
2020
PsikiyatriAydın Adnan Menderes ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM GÜNSELİ DEREBOY
- Stres veren yaşam olayları karşısında bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin depresyon ve kaygı düzeyini belirlemedeki rolü
The role of cognitive emotion regulation strategies in determining the level of depression and anxiety against stressful life events
ECE ATAMAN
- Bilgelik algısının psikososyal faktörlerle ilişkisi ve panik bozukluk hastalarıyla sağlıklı grubun bilgelik algısı açısındankarşılaştırılması
Perception of wisdom with psychosocial factors relationship and with panic disorder patients in terms of the perception of wisdom of the healthy group comparison
DİLER ÖZYURT