Osmanlı Devleti'nde Padişah kızı olmak: Fatma Sultan örneği (1704-1733)
Being a Sultan's daughter in the Ottoman Empire: The example of Fatma Sultan (1704-1733)
- Tez No: 678610
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZ POLATEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 259
Özet
Fatma Sultan, III. Ahmed'in ilk çocuğu olarak 1704 yılında İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Kendisinden önce Osmanlı hanedanında birçok kez örneğine rastlanan padişah kızlarının çok küçük yaşlarda dönemin önde gelen devlet adamlarıyla“siyasal/sembolik”olarak evlendirilme geleneği devam etmekteydi. Bu geleneğin bir devamı olarak Fatma Sultan babası III. Ahmed'in isteğiyle 4.5 yaşında ihtişamlı bir düğün merasimiyle Silahdar Ali Ağa ile evlendirilmiştir. Çocuk yaşta evlendirilen Fatma Sultan'ın düğün merasiminde her ne kadar bütün adetler ugulanmış olsa da bu evliliğin gerçek bir birlikteliğe dönüşmesi için Fatma Sultan'ın büluğ çağının beklenilmesi gerekmektedir. Küçük yaşta evlendirilen sultanlar, bu sembolik evliliklerinde babalarının yani padişahın himaye ve gözetiminde olmaya devam ediyordu. Fatma Sultan, Silahdar Ali Ağa ile evlenmesinin akabinde Topkapı Sarayı'ndan ayrılmış ve babası tarafından kendisi için tahsis edilen sarayda yaşamaya başlamıştır. Bu süreçte Ali Paşa'nın sadrazamlığa yükseldiği ve sık sık savaşlar sebebiyle İstanbul dışında bulunduğu görülmektedir. Bu savaşlardan biri olan Petervaradin Savaşı'nda, Ali Paşa'nın şehit düşmesi sonucu evlilikleri gerçek bir evliliğe dönüşemeden Fatma Sultan dul kalmıştır. Ancak bu durum çok uzun sürmemiş ve Fatma Sultan, kendisinden hayli büyük yaşta olan Nevşehirli Damad İbrahim Paşa ile 13 yaşında ikinci defa evlendirilmiştir. Bu evlilik sonucunda bir çocukları dünyaya gelmiştir. III. Ahmed'in, kızı Fatma Sultan'a karşı yakın bir ilgi ve sevgisi vardı. Bu sevgi ve ilgisini gerek sözleriyle gerekse onun adına yaptırdığı sarayla göstermiştir. Eşi İbrahim Paşa yaşça kendisinden büyük olsa da Fatma Sultan'ın ve paşanın birbirine büyük sevgi beslediği görülmektedir. Bu nedenle babası gibi eşi İbrahim Paşa da Fatma Sultan adına saraylar ve hayrat eserleri inşa ettirmiştir. Yine eşi Damad İbrahim Paşa'nın katkıları ve desteğiyle Fatma Sultan da kendi adına çeşitli hayır eserleri inşa ettirerek hayır sahibi hanedan mensupları arasında yer almıştır. Nevşehirli Damad İbrahim Paşa'nın 1730 Patrona Halil İsyanı sonucunda vefat etmesi ve III. Ahmed'in tahtan indirilmesi Fatma Sultan için zor bir dönemin başlangıcı olmuştur. Eşini kaybetmiş, babası tahttan indirilmiş bir padişah kızı olarak Fatma Sultan, daha önce yaşadığı hastalıklarının da artması üzerine son yıllarını kendi adına yaptırılan Çırağan Sarayı'nda geçirmek istemiştir. Bu isteği devrin padişahı I.Mahmud tarafından olumlu karşılanmışsa da Fatma Sultan'ın bu sarayındaki yaşamı çok uzun sürmemiş ve 1733 yılında Çırağan Sarayı'nda hayatını kaybetmiştir. Kabri İstanbul'da Yeni Cami avlusundaki Hatice Turhan Valide Sultan türbesinin haziresinde bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Fatma Sultan was born ın the Istanbul in 1704 as the first child of Ahmet III. The tradition of marrying the sultan's daughters to the leading statesmen of the period at a very young age, which was seen many times in the Ottoman dynasty before her, continued. As a continuation of this tradition, Fatma Sultan was married to Silahdar Ali Ağa when she was 4.5 years old, at the request of her father Ahmed III with a magnificent wedding ceremony. The symbolic marriages of the sultan's daughters at childhood turned only into a real marriage when she reached the age of puberty. In these symbolic marriages young sultans continued to be under the patronage and supervision of their father, the sultan. Fatma Sultan left the Topkapı Palace after her marriage to Silahdar Ali Ağa and started to live in the for her allocated palace by her father. During this period, Ali Pasha was promoted to the Grand Vizier and was located outside of Istanbul due to frequent wars. In one of these wars, the Battle of Petervaradin, Fatma Sultan became a widow before their marriage could turn into a real marriage as a result of the martyrize of Ali Pasha. However, this situation did not last long and Fatma Sultan was married for the second time at the age of 13 with Damad İbrahim Pasha of Nevşehir, who was quite older than her. As a result of this marriage, a child was born. Ahmet III had a close interest and love for his daughter Fatma Sultan. He showed this love and interest both with his words and the palace he built on his behalf. Although her husband İbrahim Pasha is older than her, it is seen that Fatma Sultan and the pasha hold in high esteem. For this reason, like her father, her husband İbrahim Pasha, had palaces and charity works built as well in the name of Fatma Sultan. Nevertheless, with the contributions and support of her husband Damad İbrahim Pasha, Fatma Sultan was among the members of the charitable dynasty by having various charity works built in her name. The death of Nevşehirli Damad İbrahim Pasha as a result of the Patrona Halil Rebellion in 1730 and the dethronement of Ahmed III was the beginning of a difficult period for Fatma Sultan. As a sultans's daughter who has lost her husband and whose father was deposed, Fatma Sultan wanted to spend her last years in the for her built Çırağan Palace, as her previous illnesses increased. Although this request was welcomed by the sultan of the time, Mahmud I, Fatma Sultan's life did not last long in that palace and she died in the Çırağan Palace in 1733. Her grave is in the graveyard of the tomb of Hatice Turhan Valide Sultan in the courtyard of the Yeni Mosque in Istanbul.
Benzer Tezler
- Sokollu Mehmed Paşa'nın İstanbul'daki imar faaliyetleri
Building activities in Istanbul of Sokollu Mehmed Pasha
FATMA ZEHRA POLATTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
- Osmanlı hanedanına mensup bir kadın olmak: Cemile Sultan örneği (1843-1915)
Being a woman of the Ottoman dynasty: The case of Cemile Sultan (1843-1915)
GAMZE ÇOBAN
- II. Abdülhamid'in kızı Naime Sultan'ın hayatı
The life of Abdülhamid II's daughter Naime Sultan
BETÜL KÜBRA BAĞCE
- İstanbul'un ekonomik, sosyal ve mimari değişiminde Beyhan Sultan'ın etkisi: 1766-1824
The effect of Beyhan Sultan on the economic social and architectural change of Istanbul: 1766-1824
FADİME TÜRKÖLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Tarihİstanbul Üniversitesiİstanbul Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHTAP ÖZDEĞER