Sinop Balatlar Kilisesi kazısı Erken Bizans Dönemi mozaiklerinin ikonografisi
Iconography of Early Byzantine Period mosaics of Sinop Balatlar Church excavation
- Tez No: 679240
- Danışmanlar: PROF. DR. NİLAY ÇORAĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Sinop Balatlar Kilisesi, Mozaik Sanatı, İkonografi, Sinop Balatlar Church, Mosaic Art, Iconography
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 314
Özet
Bu çalışmada Sinop Balatlar Kilisesi Kazısında açığa çıkarılan erken Bizans dönemi mozaiklerinin ikonografisi konu edilmiştir. Hristiyan ikonografisinde ve Bizans sanatında bilinen İncil ve Tevrat konulu sahnelerin dışında Balatlar Kilisesi mozaiklerinin kendine has ikonografi ve üslupsal özellikleri tez sınırlarının belirlenmesinde etkili olmuştur. Opus Tesselatum tekniğinde yapılmış olan Balatlar Kilisesi zemin döşeme mozaiklerinde tercih edilen kompozisyon düzeni ve konular erken Bizans dönemi inanç ve düşünce hayatını ortaya koymaktadır. Bu bağlamda erken Hristiyan döneminden itibaren dinde ve sanatta pagan etkilerden kurtulmak için yürütülen faaliyetlerin bir ürünü olarak ortaya çıkan sanattaki sadeleşme hareketinin mozaik sanatında da izlerini görmek mümkündür. Balatlar Kilisesi mozaiklerinde bu sadeleşme ve neredeyse primitif denebilecek erken Bizans sanat üslubuyla karşılaşılmaktadır. Kazı alanında 4 ve 6.yüzyıllar arasında gömü işlevli olarak kullanılmış olan mekanın zemininde bulunan ve gömü işleviyle ikonografik olarak paralellik sergileyen mozaik buluntularında ölüm, öteki dünya ve dini sembolizmler üzerinden şekillenen bir ikonografi görülmektedir. Bu çalışmayla birlikte Balatlar Kilisesi mozaiklerinde görülen tasvirler Tevrat ve İncil metinleri üzerinden temellendirilerek ikonografisi ortaya çıkarılmıştır. İkonografi çalışmalarının yanında malzeme, üslup ve motif repertuvarı bakımından mozaikler bölge ve dönemleri içerisinde benzer örneklerle karşılaştırılmış ve yaşanan değişiklikler, bani ve üretime dair kimi konular aydınlatılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the iconography of the early Byzantine period mosaics unearthed during the Excavation of Sinop Balatlar Church was discussed. Apart from the Bible and Torah scenes known in Christian iconography and Byzantine art, the unique iconography and stylistic features of Balatlar Church mosaics were influential in determining the limitations of the thesis. The preferred composition order and subjects in the flooring mosaics of Balatlar Church, made in the technique of Opus Tesselatum, present the life of faith and thought in the early Byzantine period. In this context, it is possible to see the simplification movement traces in art, which emerged as a product of the activities carried out to get rid of pagan influences in religion and art from the early Christian period, and also in mosaic art. In the mosaics of the Balatlar Church, this simplification and early Byzantine art style, which can be called almost primitive, are found. The mosaic findings that existed on the floor of the place, which was used as burial function between the 4th and 6th centuries and had iconographically parallelism with the burial function at the excavation site, show an iconography shaped by death, the afterlife, and religious symbolisms. With this study, the depictions seen in the mosaics of Balatlar Church were grounded on Torah and Bible texts and their iconography was revealed. In addition to iconography studies, mosaics were compared with similar examples in the region and periods in terms of material, style, motive repertoire, and some issues related to changes, constructor, and production were tried to be enlightened.
Benzer Tezler
- Balatlar kazısı Geç Osmanlı Mezarlığından seramik ve porselen buluntular
Ceramic and porcelain finds from the Late Ottoman Cemetery of the balatlar excavation
DENİZ DEMİR
Doktora
Türkçe
2023
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSeramik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLGÜN KÖROĞLU
PROF. DR. GÜLGÜN YILMAZ
- Sinop Balatlar yapı topluluğu analitik çözümlemesi ve koruma önerileri
Sinop Balatlar construction group analytical resolution and protection methods
SAADET GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ArkeolojiYıldız Teknik ÜniversitesiRölöve-Restorasyon Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP GÜL ÜNAL
PROF. DR. GÜLGÜN KÖROĞLU
- Sinop Balatlar Kilisesi mezar buluntusu tekstillerinin yapısal analizleri ve belgelenmesi
Documentation and structural analyses of burial textile finds from Sinop Balatlar Church
HALE ÇELİK HEKİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiTaşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDER EMRE
PROF. GÜNAY ATALAYER
- Sinop balatlar kilisesi amphora buluntuları: Tipolojik ve arkeometrik bir inceleme
The amphora finds from sinop balatlar church: A typological and archaometrical analysis
EBRU BATMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeometriSinop ÜniversitesiDisiplinlerarası Arkeometri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSEREN KAN ŞAHİN
- Sinop Balatlar Kilisesi geç dönem iskeletlerinde eklem hastalıkları
Joint diseases in the late period skeletons of Sinop Balatlar Church
EMEL ACAR