İbnü'l-Arabî'nin Kitâbü'l-Ezel'i üzerine kavramsal bir analiz
A conceptual analysis on İbn Al-'Arabī's Kitāb Al-Azal
- Tez No: 683888
- Danışmanlar: DOÇ. ERCAN ALKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Zaman, İslam düşüncesinde benimsenen yaratılış teorileri bağlamında tartışılan temel konulardan biridir. Kelâm, felsefe ve tasavvuf gelenekleri zamanı Tanrı-âlem ilişkisini açıklamak üzere geliştirdikleri paradigmalarla uyumlu şekilde tanımlamışlardır. İbnü'l-Arabî, zaman kavramı etrafında oluşan bu birikimi birleştirici ve dönüştürücü üslûbuyla değerlendirmiş ve entelektüel kimliğini yansıtan bir zaman teorisi ortaya koymuştur. Bu çalışmada İbnü'l-Arabî'nin zaman ve ezel kavramlarına dönük yaklaşımı Kitâbü'l-Ezel isimli eseri merkeze alınmak suretiyle incelenecektir.“İslam Düşüncesinde Zaman”başlıklı ilk bölüm, kelâm ve felsefe geleneklerinde zamanın ontolojik mahiyeti ve Tanrı-zaman ilişkisi konularında benimsenen teorileri konu etmektedir. Kelâmcılar, hudûs teorisi ile ilişkili olarak zamanı öznel-vehmî bir kategori şeklinde değerlendirmişlerdir. Buna karşılık İslam filozoflarının zamanın ontolojik mahiyeti konusunda farklı yaklaşımlar sergilemekle birlikte ona bir varlık atfettikleri görülür.“Tasavvufta Zaman: Seyrüsülûk ve Vakit İlişkisi”başlıklı ikinci bölüm, Gazzâlî öncesi sûfî yazarların vakit ve hal kavramları üzerinden geliştirdikleri öğretileri incelemektedir. Burada kelâmcı ve filozoflarda görülenin aksine zaman fiziksel dünyadaki karşılığı açısından değil, Tanrı ile insan arasında kurulması hedeflenen ilişki itibariyle değerlendirilir.“İbnü'l-Arabî'nin Kitâbü'l-Ezel'inde Zaman ve Ezel Kavramı”başlıklı üçüncü bölümde Kitâbü'l-Ezel'deki temel kavram ve cümlelerden hareketle İbnü'l-Arabî'nin zaman konusuna olan yaklaşımı irdelenmektedir. İbnü'l-Arabî eserinde kelâmcı ve filozoflar tarafından da tartışılan Tanrı-âlem-zaman ilişkisi ve kıdem-hudûs ikiliği gibi metafiziğin temel problemlerini ezel kavramı üzerinden işlemiştir. Bunun yanı sıra o, özellikle ilâhî şe'n kavramı ile Gazzâlî öncesi tasavvufî metinlerde vakit ve hâl kavramları merkezinde üretilen temaları da takip etmiş ve derinleştirmiştir. Özetle araştırma, İbnü'l-Arabî'nin İslam düşüncesinde zaman konusu etrafında oluşan birikimi hangi bağlamlarda işlediğini ve dönüştürdüğünü Kitâbü'l-Ezel'den hareketle belirginleştirmeyi amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Time (zamān) is one of the main issues discussed in the context of creation theories adopted in Islamic thought. Theology, philosophy and sufi traditions have defined time in accordance with the paradigms they developed in order to explain the relationship between God and universe. Ibn al-'Arabī has evaluated this background formed around the concept of time (zamān) with his unifying and transformative style and put forward a theory of time (zamān) that reflects his intellectual identity. In this study, Ibn al-'Arabī's approach to the concepts of time (zamān) and eternity (azal) will be examined by centering his book called Kitāb al-Azal. The first chapter titled“Time in Islamic Thought”deals with the theories adopted in the theological and philosophical traditions on the ontological essence of time (zamān) and the relationship between God and time. Theologians have interpreted time (zamān) as a subjective-imaginary category in relation to the theory of creation (khalq). On the other hand, Islamic philosophers seem to have attributed an existence to time while approach different approaches to its ontological essence. The second chapter, titled“Time in Sufism: The Relationship between Navigation and Time”, examines the teachings developed by pre-Ghazali sufi writers on the concepts of time (wakt) and state (hāl). Contrary to the approaches of the theologians and philosophers, time is not evaluated in terms of its equivalent in the physical world, but in terms of the relationship that is aimed to be established between God and man. In the third chapter, titled“Concepts of Time and Eternity in Ibn al-'Arabī's Kitāb al-Azal”, Ibn al-'Arabī's approach to the subject of time (zamān) is examined based on the basic concepts and statements in Kitāb al-Azal. In his work, Ibn al-'Arabī discussed the basic problems of metaphysics, such as the relationship between God-universe-time and the duality of seniority-creation (qidam-huduth), which were also discussed by theologians and philosophers through the concept of eternity (azal). In addition to this, he also followed the themes built around the concepts of time (wakt) and state (hāl) in the pre-Ghazali sufi texts, especially the concept of divine she'n and deepened them. In summary, this research aims to clarify the contexts in which Ibn al-'Arabī has processed and transformed the literature about time in Islamic thought, based on Kitāb al-Azal.
Benzer Tezler
- Muhyiddîn İbnü'l- Arabî'nin (V.638/1240) eserlerinde rüyâ: Kitâbü'l-Mübeşşirât örneği
Dream in the works of Muhyi al-Din Ibn al-Arabi (d. 638/1240): The case of Kitap al-Mubashshirât
HAVVA ARPACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA KÜÇÜK
- İsmâil Hakkı Bursevî'nin ilâhi isimler anlayışı: Risâle-i Esmâ-i Seb'a örneği
Ismail Hakkı Bursevi's understanding of divine names: The example of Rısa'a-i Asma-i Seb'a
AYŞEGÜL İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELAMİ ERDOĞAN
- Köstendilli Süleyman Şeyhî'nin Kitâb-ı Tâlia fî Esrâri'l İlâhiyyeti's-Sermediyye isimli eseri (Metin-inceleme)
Kostendilli Suleyman Sheikhî's work titled Kitâb-ı Tâlia fî Esrâri'l İlâhiyyeti's-Sermediyye (Text-analysis)
KEVSER AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM ARSLAN
- Nev'î Yahya Efendi'nin varlık ve bilgi anlayışı
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM KORKMAZ
Doktora
Türkçe
2024
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL GÖZTEPE
- مُخْتَصَرٌ في الفقْهِ مما ليس في الرَّوضةِ والمنهاجِ (من أوَّلِ كتابِ الدِّيات إلى نهاية ِكتابِ النَّذر)للعلامة عبد الملك بن علي بن أبي المنى البابي الحلبي (دراسةً وتحقيقاً)
Abdülmelik Ali bin Ali el Bâbî'nin er-Ravda ve'l-Minhac isimli eserinde yer almayan fıkıh konularının özeti (Diyet bölümünün başından adak bölümünün sonuna kadar) isimli eserinin tahkik ve analizi
MUSTAFA TALIB ABBAS ABBAS
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT