Destekten yoksun kalma tazminatının hesaplama esasları
Calculation principles of compensation for lack of support
- Tez No: 685306
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN HÜSEYİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Destekten yoksun kalma tazminatı, TBK m.53'de düzenlenmiş ölüm nedeniyle talep edilebilen bir tazminat türüdür. Özü itibariyle destekten yoksun kalma tazminatı aslında bir varsayımın hesaplanmasıdır. Bu nedenle de hesaplamaya esas alınan varsayımlar sıkça tartışma konusu olmuştur. Desteğin ölümü sonrasında, eş ve çocuklar ile desteğin anne babasının destekten yoksun kalacağı karine olarak kabul edilir. Hak sahiplerinin destek paylarının nasıl dağıtılacağına dair uygulamada bir birlik yoktur. Yargıtay'ın bu yönde yol gösterici kararlar vererek, uygulamada bir birlik sağlaması gerekmektedir. Tazminat hesabına esas kazanç, desteğin sağlığında yaptığı işe göre belirlenir. Desteğin kendi işyeri olması halinde, desteğin bu işyerine kendi fiziksel ve düşünsel katkısı kazanç belirlenirken dikkate alınır. Desteğin ücret karşılığı çalışması halinde, aldığı ücret ve süreklilik arz eden ödemeler kazanca esas alınır. Fazla çalışmalar da süreklilik arz ediyorsa, fazla çalışma ücretleri de kazanca dahil edilir. Kanımızca süreklilik arz eden fazla çalışmaların tanık beyanları ile ispatı da mümkündür. Desteğin ve hak sahiplerinin olası bakiye ömür süreleri ise Yargıtay'ın bu konudaki içtihat değişikliği sonrasında TRH 2010 tablosuna göre belirlenmektedir. Hukukumuzda son dönemde uygulama alanı bulmuş iki adet tazminat hesap yöntemi mevcuttur. Uzun yıllardır yargı tarafından kabul edilen yöntem progresif rant hesabı yöntemidir. Bir diğer yöntem ise aktüeryal yöntemdir. Aktüeryal hesap yönteminde ZMSS Genel Şartları uyarınca %1,8 teknik faiz kullanılmıştır. Bu yöntem yalnızca trafik kazalarında, sigorta şirketleri yönünden yapılan hesaplamalarda kullanılmıştır. Genel Şartlarının iptali sonrasında ise progresif rant hesabı yöntemine geri dönülmüştür. Çalışmamızda son yıllarda kullanılan yöntemler ile de nasıl hesaplama yapıldığı anlatılmış, hesaplama sonuçları mukayese edilmiştir. Yargıtay'ın son içtihat değişiklikleri ve AYM'nin iptali kararı sonrasında TRH yaşam tablosu ve progresif rant yöntemi ile hesaplama yapılacaktır. Bu yöntemin diğer yöntemlerden daha yüksek bir sonuç verdiği tespit edilmiştir. Destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken, hesap tarihinde bilinen veriler esas alınır. Bu nedenle tazminat miktarı değişen asgari ücretlere göre yeniden hesaplanır. Ancak bu şekilde güncellenerek hesaplanan tazminata, olay tarihinden itibaren faiz işletilmektedir. Kanımızca bu yöntem zararın mükerrer olarak güncellenmesine sebebiyet vermekte ve hak sahipleri tarafından sebepsiz zenginleşmeye yol açmaktadır. Bu iki yöntemden biri uygulanmalıdır. İlk yöntemde tazminat olay tarihi itibariyle hesaplanarak, bu tarihten itibaren faiz işletilmelidir. İkinci yöntemde ise tazminat hesap tarihi itibariyle hesaplanarak, hüküm tarihin itibaren faiz işletilmelidir. Bu konuda zarar görenlere seçimlik hak verilebilir. Sorumluların dava açılmadan önce yapmış olduğu, tazminat miktarının tamamını karşılamayan ödemelere, yetersiz ödemeler denmektedir. Yargıtay'a göre bu tür ödemeler ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile mahsup edilmelidir. Ancak tazminat her yıl değişen asgari ücretlere göre güncellenmekte, yasal faiz ise asgari ücret artışların çok altında kalmaktadır. Bu nedenle yapılan ödeme her geçen yıl değersizleşmektedir. Kanımızca yapılan ödeme, ödeme tarihine göre değerlendirilmelidir. Ödenen tutar, tazminatın yüzde kaçını karşılıyor ise tazminatın o oranda ödendiği kabul edilmelidir.
Özet (Çeviri)
Compensation for lack of support is a type of compensation that can be demanded due to death which is regulated in Article 53 of the Turkish Code of Obligations. In essence, compensation for lack of support is essentially a calculation of an assumption. For this reason, the assumptions used in the calculation have been frequently discussed. After the death of the support, it is accepted as a presumption that the spouse, children and the support's parents will be deprived of support. There is no unity in practice regarding how the support shares of the beneficiaries will be distributed. The Court of Appeals should provide a unity in practice by making guiding decisions in this direction. The earning basis for compensation is determined according to the job of the support. If the support has its own company, the support's own physical and intellectual contribution to this company is taken into account when determining earning of the support. If the support is a worker or a civil servant, earnings are based on the fee and the continuous payments it receives. If working overtime is also continuous, overtime wages are also included in the earnings. In our opinion, it is also possible to prove the continuous overwork by witness statements. Possible remaining lifetime of the support and beneficiaries are determined according to the TRH 2010 table after the Court of Appeal's case law changes. There are two compensation calculation methods that have recently found application in our law. The method adopted by the judiciary for many years is the progressive annuity method. Another method is the actuarial method. In the actuarial calculation method, 1.8% technical interest has been used in accordance with Traffic İnsurance General Conditions. This method is used only in traffic accidents, in calculations made against insurance companies. After the cancellation of the General Conditions, the progressive annuity method was readopted. In our study, how the calculation is made with the methods used in recent years is explained and the calculation results are compared. After the last case law changes of the Court of Appeals and the cancellation decision of the Constitution Court, the calculation will be made with the TRH life table and the progressive annuity method. It has been found that this method gives a higher result than the other methods. While calculating the compensation for lack of support, the data known at the date of the calculation is taken as basis. Therefore, the compensation amount is recalculated according to the changing minimum wages. Although the compensation is calculated and updated in this way, interest is charged starting from the date of the event. In our opinion, this method causes the damage to be updated repeatedly and leads to unjust enrichment by right holders. One of these two methods should be applied. In the first method, the compensation should be calculated as of the date of the event and interest should be charged from this date. In the second method, the compensation should be calculated as of the date of the calculation and interest should be charged from the date of the judgment. In this regard, the rights to choose between these methods should be given to those who are harmed. Payments that do not meet the full amount of the compensation made before the litigation is called inadequate payments. According to the Court of Appeals, such payments should be deducted with the legal interest that will accrue from the date of payment. However, the compensation is updated every year according to the changing minimum wages, and the legal interest is well below that. For this reason, the payment made becomes worthless every year. In our opinion, the payment made should be evaluated according to the payment date and it should be accepted that the compensation has been paid at that rate.
Benzer Tezler
- Türk hukukunda destekten yoksun kalma tazminatının belirlenmesi
Determination of the compensation for loss of support under the Turkish law
KEMAL SALİH YALÇINKAYA
- Trafik kazalarında sürekli iş görmezlik ve destekten yoksun kalma tazminatının belirlenmesi
Distribution of flaw in traffic accidents and calculation of the cost of permanent disability and lack of support
MEHMET AKİF ERTUĞRUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hukukİstanbul Gedik ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KESİK
- Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına ilişkin Tazminat Hukuku ve uygulaması
Başlık çevirisi yok
A.ZEKİ ÜÇOK
- Destekten yoksun kalma tazminatı
Compensation for loss of support
HALİS YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HukukÇankaya ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERZAN ERZURUMLUOĞLU