Tanzimat'tan Cumhuriyet'in ilanına kadar olan dönemde ictihad tartışmaları
Ijtihad debutes in the period from Tanzimat Era to declaration of Republic
- Tez No: 687803
- Danışmanlar: PROF. DR. H. YUNUS APAYDIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: IIjtihad, Mujtahid, Reorganization, Method, Substantivelaw
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 352
Özet
Hz. Peygamber (sav) devrinden başlayıp hicri III. asra kadar en verimli dönemini yaşayan ictihad faaliyeti ileriki yüzyıllarda yavaşlayıp durduğu iddia edilse de aslında hükmü naslarda belirtilmeyen fıkhî sorunların nasların rehberliğinde çözümü konusunda İslâm hukukuna işlerlik kazandıran en önemli faaliyet olmuştur. İslâm hukuk tarihinde Tanzimat'tan sonra yaşananlar daha önce benzeri yaşanmamış hadiselerdir. Zira o güne kadar hiçbir İslâm âlimi veya Müslüman yazar İslâm hukukunu çağın sorunları karşısında yetersizlikle ve acziyetle ithama kalkışmamıştır. Bu yönüyle ele alındığında Tanzimat Dönemi İslâm hukukunun yaptırım gücünü kaybetmeye başladığı, bazı alanları Batı hukukuna bıraktığı zaman diliminin başlangıcı olması hasebiyle önemli bir kırılmayı ifade etmektedir. Tanzimat Fermanı'nı takip eden süreçte Batıcı ve bazı Türkçü aydınlar tarafından gündeme getirilen ister usûle ister fürûya ait meselelerin toplumun ihtiyacından ziyade Avrupa devletlerinin baskısı ve yön vermeleriyle Avrupa hukuk anlayışının ülkede hakim olması saikiyle gündeme getirildiği görülmektedir. Söz konusu ortamdan etkilenen Osmanlı bürokrasisi, birtakım aydın ve ulemâ, İslâm hukukuyla örtüşmesi zor veya mümkün olmayan öneriler ortaya atmışlardır. Gündeme getirilen önerilerin ortak amacının hukukî alanı dinden bağımsız bir hale getirmek olduğu görülmektedir. Bu sayede Avrupa hukuku ile uyumlu yeni hukukî düzenlemeler daha kolay hayata geçirilecektir. Geleneğe bağlı âlimler ise İslâm hukukuna aykırı olarak gördükleri söz konusu görüş ve önerilere karşı çıkmış ve İslâm hukukunun her devirde karşılaşılacak sorunlara çözüm getirebilecek enstrümanlara sahip olduğunu dile getirmişlerdir. Anahtar Kavramlar: İctihad, Müctehid, Tanzimat, Usûl, Fürû
Özet (Çeviri)
İjtihad that had the best period starting from the Prophet Muhammad (SAV) erauntil III. Centur yaccording to hijri calendar, although it is claimed that the ijtihad activity slowed downand stopped in the following centuries, in fact it wast hemost important activityt hat brought the Islamic law into action a boutthe solution of the fiqh problems that are not directly mentioned in thenas (Hadith: Theprophet Muhammad's sayings/ deedsand versicle of the Quran), under the guidance of the nas. In the history of Islamiclaw, what experience dafterthe Tanzimat is an unprecedent edevent. Because until that day no Islamic scholaror Muslim writer has attempted to accuse Islamic law of incompetence and weakness in theface of the problems of the age. Whenconsider ed from this aspect, the Tanzimat Period represents an important break because it is the beginning of the time period when Islamic law began to lose itssanction power and left some fields to Western law. In the process following the Tanzimat Edict, it is seen that the issues, whet herrelated to procedurall aworre lated to substantive law, which brought to theagenda by Western istand some Turkist intellectuals, were brought to the agenda with the pressure and direction of the European states witht hem otivationan daim of dominating the country, ratherthan the needs of the society. The Ottoman bureaucracy, some intellectual sand scholars (Ulemâ), who were affected by the aforementi one denvironment, put forward proposals that were difficult orim possiblet ocoincide with Islamic law. It is seen that the common purpose of the proposals brought to the agenda is to separate the field of religion from the field of law. As a result of these paration of law from religion, new legal regulations compatible with European law will be implement edmore easily. Traditional scholars, on the other hand, opposed the aforementioned view sand suggestions, which they saw as contraryto Islamic law, and stated that Islamic law has instruments that can provide solutions to the problems that will be encountered in every era.
Benzer Tezler
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türk edebiyatında esaret
Captivity in Turkish literature from Tanzimat to Republican Era
FATİH ALPER TAŞBAŞ
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE ÇAĞIN
- Osmanlı sonrası Filistin'de şer'î aile hukuku (Batı Şeria örneği)
The sharia family law in post-Ottoman Palestine (West Bank example)
MEHMET EMİN AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PEHLUL DÜZENLİ
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e (sivil) memurların emeklilik sistemi
Başlık çevirisi yok
MUHAMMET YUSUF KULAKSIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriGazi Üniversitesiİş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR ARICI
- Nevşehir'de Geç Dönem dini ve sosyal yapılar: Tanzimat'tan 1839 - Cumhuriyet'e 1923
Late Period religious and social structures in Nevşehir: From Tanzimat Reform 1839 to the Republic 1923
SERAP ERÇİN KOÇER
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İzmir eğitim yapıları (il merkezi)
Education structures in Izmir from Tanzimat to the Republic (centrum)
SILA KAPTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiAkdeniz ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA DENKTAŞ