Çuvaş Türkçesinde yer alan kelime başı vokal köklerinin sınıflandırılması
Classification of vocal roots in Chuvash Turkish
- Tez No: 692549
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EKREM AYAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Çuvaş Türkçesi, ses sembolizmi, vokal köklü kelimeler, kavram alanı, Chuvash Turkish, sound symbolism, vocal rooted words, the concept space
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Eski Batı Türkçesinin bir kolu ve İdil Bulgarcasının bir devamı olarak görülen, başlıca İdil ırmağının orta mecrasında bulunan Çuvaş Özerk Cumhuriyeti'nde ve bugün ağırlıklı olarak Rusya Federasyonu'nda yaşayan Çuvaşlar tezimizin kapsam alanındadır. Bu kapsam alanı Çuvaş Türklerinin konuştukları dil ile sınırlandırılmıştır. Türk lehçeleri, Altay ve Fin-Ugor dilleri ile ortak özellikler taşıyan ve Türk lehçeleri içerisindeki yeri uzun tartışmalar ile belirlenmiş olan Çuvaşça, Türk dil birliğinden ilk ayrılan dil olduğu için, en eski dönemlere ait izler taşır ve bu yönüyle de Türk lehçelerinin kimi sorularının ve sorunlarının çözümünde bize yol göstermektedir. Ses sembolizmi, ses ve anlam arasında sistematik bir ilişkinin olduğu varsayıldığı bir disiplindir. Çalışmamızda ses sembolizmi temelinde Çuvaş Türkçesi'nin vokal ile başlayan kelime köklerinin tespiti yapılmıştır. Çuvaş Türkçesi'ndeki vokaller sahalarında yazılmış olan sözlüklerden incelenerek kayda alınmıştır. Türk lehçelerinden alıntılanan kelimeler haricinde yabancı kaynaklı olan kelimeler çıkarılmaya çalışılmıştır. Belirlediğimiz kelimelerin yer aldığı vokal kökler ses sembolizmi temelinde incelenmiş, kavram alanlarına göre sıralandırılmıştır. Buna ek olarak uzun ünlülerde görülen kelime başı v- ve y- türemesi konusuna ve yapılan inceleme neticesinde ulaşılan kelimelere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Chuvash people living mainly in the Autonomous Republic of Chuvash, which is located in the middle of the Idil river, and which is seen as a branch of the Old West Turkish and a continuation of Idil Bulgarian, and today mainly in the Russian Federation are within the scope of our thesis. This scope is limited to the language spoken by Chuvash Turks. Chuvash, which has common features with Turkish dialects, Altaic and Fin-Ugric languages and whose place in Turkish dialects has been determined by long discussions, Since it is the first language to separate from the Turkish language union, it bears traces of the earliest periods, and from this aspect, Turkish dialects guide us in the solution of some questions and problems. Sound symbolism is a discipline in which a systematic relationship between sound and meaning is assumed. In our study, on the basis of sound symbolism, word roots of Chuvash Turkish starting with vocal were determined. The vocals in Chuvash Turkish have been recorded by examining the dictionaries written in their fields. In our study, words of foreign origin were tried to be removed except for the words quoted from Turkish dialects. The vocal roots in which the words we determined are located have been examined on the basis of sound symbolism and ordered according to their conceptual areas. In addition, the subject of per word v- and y- derivation seen in long vowels and the words obtained as a result of the analysis were included.
Benzer Tezler
- Çuvaş Türkçesinde söyleme fiilleri
Verbs of speaking in Chuvash Turkish
SELİM GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA SEMA ÖZÖNDER
- Çuvaş Türkçesinde olumsuzluk
Negation in Chuvash Turkish
MEHMET KAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE ÖZTÜRK
- Çuvaş yazar Hvetĩr Uyar'ın 'Işta es tinĭs' adlı eseri üzerinde dil incelemesi (Metin-transkripsiyon –aktarma-dil incelemesi-sözlük)
Language analyzis on 'Işta es ti̇nĭs' written by chuvash author Hvetĩr Uyar (Text transcription-translation and language analysis)
ÖZGÜR YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZİ ERSOY
- Sarǐ Kunsem ye Adelina metni esasında Çuvaşçada hâl ekleri
Case suffixes in Chuvash based on the works of Sarǐ Kunsem ye Adelina
DOGUKAN ÖZEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZİ ERSOY
- Çuvaşçanın isim söz varlığı bakımından kırgızca ve Türkiye türkçesi ile karşılaştırılması
The Comparison of the lexical inventory of chuvash in terms of names with kyrgyz and turkish
MERVE EKİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZİ ERSOY