Sıcaklık taramalı gerilim gevşemesi (TSSR) yöntemi ile vinil metil silikon (VMQ) elastomerinin çapraz bağ yoğunluğunun belirlenmesini sınırlayan koşullar
Conditions that limiting the determination of crosslink density of vinyl methyl silicone (VMQ) elastomer by means of temperature scanning stress relaxation (TSSR)
- Tez No: 693136
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Polimer Bilim ve Teknolojisi, Polymer Science and Technology
- Anahtar Kelimeler: Çapraz bağ yoğunluğu, Elastomer, TSSR, VMQ, Crosslink density, Elastomer, TSSR, VMQ
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Polimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Bu çalışmanın temel amacı, farklı sertliklerde vinil metil silikon (VMQ) elastomerlerin durulma davranışlarının sıcaklık taramalı gerilme durulma (TSSR) cihazında belirlenmesi ve bu cihaz ile çapraz bağ yoğunluğunun bulunmasını sınırlayan koşulların incelenmesidir. Daha önce TSSR cihazı ile 50, 60, 70 Shore A gibi farklı sertliklerde vinil metil silikon elastomerleri ile yapılan çalışmalarda çapraz bağ yoğunluklarının hesaplanamadığı görülmüştür. Bu zamana kadar bu polimerler ile ÇBY değerinin neden gözlenemediği, bunu sınırlandıran koşulların neden olduğu yaklaşımından yola çıkılarak bu çalışma yapılmıştır. Sertliğin, buna bağlı olarak moleküler kütlenin silikon elastomerlerin durulma özelliklerinin üzerindeki etkisini incelemek amacıyla 10 Shore A sertlikten 60 Shore A sertliğe kadar VMQ ile karışımlar hazırlanmıştır. VMQ karışımlarının kürleşme özelliklerinin ve çapraz bağ etkinliğinin karşılaştırılması amacıyla TAIC (trialil izosiyarünat) ve ZDA (çinko akrilat) gibi farklı hızlandırıcı ko-ajanlar kullanılarak karışımlar oluşturulmuş farklı metotlar ile çapraz bağ yoğunlukları hesaplanmıştır. Farklı sertliklerde ve farklı yardımcı ko-ajanlar kullanılarak hazırlanan karışımların kür karakteristiklerinin incelenmesi ve optimum kürleşme koşullarının belirlenmesi amacıyla Hareketli Kalıp Reometresi (MDR) kullanılmıştır. Farklı sertliklerde minimum tork (ML) ve maksimum tork (MH) değerleri incelenip kürleşme dereceleri belirlenmiştir. Aynı sertlikteki silikonlar için TAIC ve ZDA içeren karışımların karşılaştırması yapılmış, ko-ajanların kürleşme özelliklerine etkisi incelenmiştir. Reolojik özellikleri göz önünde bulundurularak test numuneleri oluşturulup TSSR cihazında gevşeme (durulma) özellikleri test edilmiştir. Testin ilk aşaması olan izotermal gevşeme aşaması için karışımların 23 °C'de 2 saat boyunca gevşeme davranışları incelenmiştir. Testin ikinci aşaması olan izotermal olmayan gevşeme aşamasında ise karışımların sıcaklık ile gevşeme davranışları incelenmiş, cihazdan elde edilen çapraz bağ yoğunluğu (ÇBY) değerleri değerlendirilmiştir. Cihazdan elde edilen çapraz bağ yoğunluğu değerlerine ek olarak, izotermal olmayan durulma eğrilerinin eğimleri harici bir yazılım ile bulunmuş ve lastiki-elastiklik eşitlikleri yardımıyla ÇBY değerleri hesaplanmıştır ve cihazdan elde edilen değerler ile karşılaştırması yapılmıştır. Elde edilen ÇBY değerlerinin doğrulamasını yapmak amacıyla kauçuk proses analizörü (RPA) ile frekans taraması çalışmaları yapılmış ve çapraz bağ yoğunluğu değerleri hesaplanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen veriler ışığında TSSR cihazından ÇBY elde edilemediği durumlar incelenmiştir ve olası sebepleri irdelenmiştir. Tüm bu çalışmaların sonucunda artan ÇBY ile gerdirilmiş VMQ elastomerlerin yüksek oranda gerilmeye tepki olarak daha yüksek gevşeme, izotermal durulma ve gerilme miktarlarına sahip olduğu görülmüştür. İzotermal olmayan testlerde ise sertlik arttıkça gerilim bölgesindeki ilk artış eğiminde bir azalma yaşandığı görülmüştür. İçerdikleri fonksiyonel vinil grubu sayısına bağlı olarak, ZDA içeren elastomerlerin ÇBY değerleri TAIC içerenler ile kıyaslandığında TAIC içeren sistemlerin daha yüksek ÇBY değerine sahip olduğu görülmüştür. Çalışmalar aynı zamanda ÇBY değerinin silikonların TSSR uygulamaları için kritik bir parametre olduğunu göstermiştir. RPA yöntemi ile yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen çapraz bağ yoğunluğu değerlerinin TSSR yöntemi ile elde edilen değerlere oldukça yakın olduğu belirlenmiştir. Bu da TSSR yönteminin VMQ elastomerler için ÇBY değerinin belirli bir değerin altında kalmak koşuluyla kullanılabileceğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this study is to determine the relaxation behavior of vinyl methyl silicone (VMQ) elastomers with different hardnesses in a temperature scanning tensile relaxation (TSSR) instrument and to investigate the conditions that limit the detection of crosslink density (XLD) with this instrument. In earlier studies performed on TSSR with vinyl methyl silicone with different hardnesses such as 50, 60, 70 Shore A, it was observed that XLDs could not be calculated. This study was carried out on the basis of the approach why XLD value could not be observed with these polymers until this time and caused by the limiting conditions. In order to examine the effect of hardness and molecular mass on the relaxation properties of VMQ, mixtures were prepared with VMQ from 10 Shore A to 60 Shore A hardness. In order to compare the curing properties and crosslinking efficiency of VMQ mixtures, mixtures were formed using different co-agents such as TAIC (trialyl isocyanate) and ZDA (zinc acrylate), and XLDs were calculated using different methods. Moving Die Rheometer (MDR) was used to examine the curing characteristics of mixtures and using different co-agents and to determine the optimum curing conditions. Curing degrees were determined by examining the minimum torque (ML) and maximum torque (MH) values at different hardnesses. For silicones with the same hardness, mixtures containing TAIC and ZDA were compared, and the effect of co-agents on curing properties was investigated. Taking into account the rheological properties, test samples were created and relaxation properties were tested in the TSSR instrument. For the isothermal relaxation stage, which is the first stage of the test, the relaxation behavior of the mixtures for 2 hours at 23° C was examined. In the second stage of the test, non-isothermal relaxation, the temperature and relaxation behavior of the mixtures were examined, and the XLD values obtained from the instrument were evaluated. In addition to the XLD values obtained from the instrument, the slopes of the non-isothermal relaxation curves were found with an external software and XLD was calculated with the help of rubber-elasticity equations and compared with the XLD values obtained from the instrument. In order to verify the obtained XLD values, frequency scanning studies were carried out with the rubber process analyzer (RPA) and the XLD values were calculated. In the light of the data obtained as a result of the studies, the situations where XLD could'nt be obtained from the TSSR were examined and possible causes were examined. As a result of all these studies, it has been observed that stretched VMQ elastomers with increased XLD have higher relaxation, isothermal relaxation and stretching amounts in response to high stress. In non-isothermal tests, it was observed that as the hardness increased, there was a decrease in the initial increase slope in the tension zone. Depending on the number of functional vinyl groups they contain, the XLD of ZDA containing elastomers were found to have higher XLD compared to the mixtures containing TAIC. Studies have also shown that the XLD value is a critical parameter for VMQ in TSSR applications. It was determined that the XLD values obtained as a result of the studies carried out with the RPA method were very close to the values obtained by the TSSR method. This showed that the TSSR method can be used for VMQ provided that the XLD value remains below a certain value.
Benzer Tezler
- Çaprazbağ yoğunluğu hesabında kullanılan tekniklerin doğal kauçuk (NR) ve etilen propilen dien kauçuk (EPDM) için karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi
Technique used in cross-base density according to comparative for natural rubber (NR) and ethylene propylene diamond rubber (EPDM)
BURAK KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Polimer Bilim ve TeknolojisiKocaeli ÜniversitesiPolimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAĞDAGÜL KARAAĞAÇ
- Doğal kauçuk/bütadien kauçuk harmanlarının fonksiyonel hibrit nanoparçacıklar ile takviye edilmesi ve özelliklerinin incelenmesi
Reinforcing natural rubber/butadiene rubber compounds with functional hybrid nanoparticles and investigation of compound properties
MERVE ERCAN KALKAN
Doktora
Türkçe
2022
Kimya MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRALP ÖZKOÇ
- İyonlaştırıcı radyasyonun farklı ajanlarla kürlenmiş poli(epiklorohidrin-ko-etilen oksit-ko-allil glisidil eter) (GECO) bazlı elastomerlerın enerji sönümleme özellikleri üzerindeki etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of ionizing radiation on the energy-damping properties of poly(epichlorohydrin-co-ethylene oxide-co-allyl glycidyl ether) (GECO) based elastomers cured with different agents
PELİN TONKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Polimer Bilim ve TeknolojisiHacettepe ÜniversitesiPolimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ŞEN
DOÇ. DR. BAĞDAGÜL KARAAĞAÇ
- Epokside doğal kauçuğun koajan varlığında vulkanizasyonu
Epoxidized natural rubber vulcanization in the presence of co-agent
SENA EZGİ SELÇUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kimya MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAĞDAGÜL KARAAĞAÇ
- Farklı ko-ajanlar varlığında kürleştirilmiş silikon elastomerlerin özelliklerine iyonlastırıcı radyasyonun etkisi
The effect of ionizing radiation on the properties of silicone elastomers cured in the presence of different co-agent
DAVUT AKSÜT
Doktora
Türkçe
2020
Polimer Bilim ve TeknolojisiHacettepe ÜniversitesiPolimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ŞEN