Geri Dön

Mehmet Âkif Ersoy'un Safahat adlı eserinde +da hâl ekinin işlevsel kullanımı

Functional use of +da status supplement in Mehmed Âkif Ersoy's Safahat

PDF İndir

  1. Tez No: 693675
  2. Yazar: PINAR SÖYLEMEZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HALİL AHMET KIRKKILIÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Mehmed Âkif Ersoy, Safahat, hâl kategorisi, +DA hâl eki, hâl ekinin işlevsel kullanımı, Mehmed Âkif Ersoy, Safahat, case category, +DA case suffix, functional use of case suffix
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 101

Özet

Mehmed Âkif Ersoy, Türk edebiyatının önemli sanatçılarından biridir. Gerek şiir dilindeki estetik tutumu gerek şiirde dile getirdiği fikirler açısından hem çağına damga vurmuş hem de her dönemde okunacak ve faydalanılacak eserlerle tarihe mal olmuştur. Safahat, Mehmed Âkif'in şiirlerinin bir araya geldiği yedi kitaptan oluşan en önemli eseridir. Safahat dışında kalmış şiirlerinde birlikte neşredildiği bu eser içeriği ile olduğu kadar dil ve üslubuyla da Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmanın amacı Mehmed Âkif Ersoy'un Safahat adlı eserinde hâl eki kullanımını tespit etmek ve +DA hâl ekinin işlevsel kullanımını ortaya koymaktır. Bu amaçla“Mehmed Âkif Ersoy'un Safahat adlı eseri +DA hâl ekinin kullanımı açısından nasıldır?”sorusuna cevap aranmıştır. Araştırmanın evrenini Safahat adlı eser oluştururken örneklemini tesadüfi örnekleme yöntemlerinden sistematik örnekleme yolu ile belirlenmiş 32 şiir oluşturmaktadır. Safahat'ı oluşturan yedi kitabın her birinden 1-5-10-15… sistemi üstünden şiirler alınmış, böylece her tabakadan örneklem alınarak maksimum örneklemeye ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplanmadan evvel hâl kategorisi ve +DA hâl ekinin işlevsel kullanımına dair kuramsal çerçeve oluşturulmuş ardından örneklem içinde yer alan hâl ekleri işaretlenmiştir. Safahat'ın geneli ve içeriğindeki yedi kitap (ve Safahat dışında kalmış şiirler) hâl eklerinin dağılımı açısından değerlendirilmiştir. Son olarak +DA hâl ekinin işlevsel kullanımına ve her bir işlevin görevlerine bakılarak kategorize edilmiştir. Araştırmanın sonucunda hâl eklerinin kullanım sıklığı açısından çoktan aza şu şekilde sıralandığı görülmüştür: +A (%21,45), +(n)In (%20,38), +I (%18,77), +DA (%18,50), +DAn (%13,67), +lA (%5,84) ve +CA (%1,37). +DA hâl ekinin sekiz farklı işlevde kullanıldığı, kullanım sıklığına göre sırasıyla şu işlevlerde olduğu tespit edilmiş: Yerde bulunma hâli, aitlik hâli, niteleme hâli, içinde bulunma hâli, zamanda bulunma hâli, ilgi hâli, karşıtlık hâli ve sınırlandırma hâli. Tüm bu veriler ışığından Safahat'ın hâl kategorisi açısından zengin bir kaynak olduğu, +DA hâl ekinin işlevsel kullanımına çok ve çeşitli örnekler barındırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

Mehmed Âkif Ersoy is one of the important artists of Turkish literature. In terms of both his aesthetic attitude in the language of poetry and the ideas he expressed in poetry, he has left a mark on his age and has become history with works to be read and benefited from in every period. Safahat is the most important work of Mehmed Âkif, consisting of seven books in which his poems come together. This work, which was published together with his poems outside of Safahat, has an important place in Turkish literature with its language and style as well as its content. The aim of this study is to determine the use of case suffix in Mehmed Âkif Ersoy's work named Safahat and to reveal the functional use of +DA case suffix. For this purpose,“How is the work of Mehmed Âkif Ersoy named Safahat in terms of the use of +DA case suffix?”The answer to the question has been sought. While the work called Safahat constitutes the universe of the research, the sample consists of 32 poems determined by systematic sampling, one of the random sampling methods. Poems were taken from each of the seven books that make up Safahat, using the 1-5-10-15… system, so that the maximum sampling was tried to be reached by taking samples from each layer. The research was carried out with the document analysis method, one of the qualitative research methods. Before data collection, the theoretical framework for the functional use of the case category and +DA case suffix was created, and then the case suffixes in the sample were marked. The general of Safahat and the seven books in its content (and poems outside Safahat) were evaluated in terms of the distribution of case suffixes. Finally, it has been categorized by looking at the functional use of the +DA case suffix and the tasks of each function. As a result of the research, it has been seen that case suffixes are ranked as follows in terms of frequency of use: +A (21.45%), +(n)In (20.38%), +I (18.77%), +DA (18.7%), 50), +DAn (13.67%), +1A (5.84%), and +CA (1.37%). It has been determined that the +DA case suffix is used in eight different functions, and according to the frequency of use, it has the following functions, respectively: the state of being on the ground, the state of belonging, the state of qualification, the state of being in, the state of being in time, the state of interest, the state of opposition, and the state of limitation. In the light of all these data, it has been concluded that Safahat is a rich source in terms of case category and contains many and various examples of the functional use of +DA case suffix.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    395899

    Mehmet Akif Ersoy'un Safahat adlı eserinde eğitim olgusu

    Education phenomenon in Safahat named of Mehmet Akif Ersoy work

    EMİNE MERVE USLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ELMAZİYE TÖRE TEMİZ

  2. Tez No

    373587

    Safahat'ta değerler eğitimi unsurları

    The factors of values education in Safahat

    ASIM MİKAİL EMER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıYıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERTUĞRUL YAMAN

  3. Tez No

    279017

    Mehmet Akif Ersoy'un Safahat adlı kitabının halk edebiyatı ve halk bilimi unsurları üzerine bir inceleme

    A study on the elements of folk literature and folklore in Mehmet Akif Ersoy's book Safahat

    GÜLDEN ÇİFÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    DOÇ. DR. ZEKERİYA KARADAVUT

  4. Tez No

    304066

    Mehmet Akif Ersoy'un Safahat'ında söz dizimi

    Syntax in Mehmet Akif Ersoy's Safahat

    ARZU ŞEYDA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHSİNE BÖREKÇİ

  5. Tez No

    564720

    Mehmed Akif Ersoy'un Safahat adlı eserine kelâmî bir bakış

    A theological view of Mehmed Akif Ersoy's book 'Safahat'

    ESMA CANPOLAT BAKÇI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET CÜNEYT GÖKÇE

Geri Dön