Epistemic uncertainties in probabilistic earthquake hazard models and their effects on the results: The case of Marmara Region
Olasılıksal deprem tehlike modellerinde epistemik belirsizlikler ve sonuçlara etkileri: Marmara Bölgesi örneği
- Tez No: 701196
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. KARİN ŞEŞETYAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Deprem Mühendisliği, Earthquake Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Tarih boyunca ve çok uzak olmayan bir geçmişte de Marmara bölgesi, dünyanın en yıkıcı depremlerinden birkaçına ev sahipliği yapan bir merkez olmuştur. Türkiye genelindeki nüfus ve yapı stoku dağılımı yanında ekonomik aktivite yoğunluğu da göz önüne alındığında, Marmara bölgesinin sismik riskini azaltmak için atılacak önemli adımların başında deprem tehlike değerlendirmeleri gelmektedir. Bölgenin sismisitesi ve deprem karakteristikleri son yıllarda kapsamlı şekilde araştırılmış ve çeşitli tehlike haritaları oluşturulmuştur. Artan veri sayısı ve niteliği ile sismotektoniğe ilişkin yeni çalışmalar ve deprem tehlike hesaplama yöntemlerindeki gelişmeler ışığında, sismik aktivitenin yüksek olduğu bölgeler için deprem tehlike tahminlerinin düzenli olarak güncellenmesi ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, belirli bölgeler veya birçok ülkeyi kapsayan bölgeler için sürekli olarak yeni deprem tehlike haritaları oluşturulmaktadır. Günümüz teknolojisinde deprem tehlike haritalarının hazırlanmasında olasılıksal deprem tehlike değerlendirme yönteminin kullanılması yaygın bir uygulama haline gelmiştir. Ancak, sahaya özel değerlendirmelerin aksine, büyük ölçekli bölgesel çalışmalar genellikle epistemik belirsizliklerin etkilerini sadece sınırlı bir şekilde araştırılarak çoğu durumda sadece ortalama tehlike çıktıları rapor edilmektedir. Bununla birlikte, tehlike değerlendirmesindeki epistemik belirsizliklerin analizi ve yer hareketi tahminleriyle ilişkili belirsizlik aralıklarının işlenmesi, sismik tehlikenin ve dolayısıyla sismik riskin daha iyi anlaşılmasına yönelik kıymetli bilgiler sağlayabilir. Buradan yola çıkarak, Marmara bölgesi özelinde modelleme yaklaşımlarına ilişkin belirsizlikleri özel olarak ele alan bir deprem tehlike değerlendirmesi yapmak bölgenin deprem geçmişi de göz önünde bulundurulduğunda oldukça anlamlıdır. Bu tez çalışmasında, deprem belirsizliklerinin Marmara bölgesine özgü olasılıksal deprem tehlike analizi sonuçlarına etkisini incelemek amacıyla, Türkiye'nin güncellenmiş sismik tehlike haritası çalışmaları projesi (UDAP-Ç-13-06) kapsamında hazırlanan Türkiye Sismik Tehlike Haritası 2018 değerlendirilmiştir. Verilere ve modelleme parametrelerine ilişkin belirsizlikler elde edilerek, mantık ağacı yöntemi kullanılarak deprem tehlike hesaplamalarına alternatif modeller dahil edilmiştir. Bu doğrultuda, 475 ve 2475 tekerrür yıllarına karşılık gelen PGA, %5 sönümlü SA (0.2 s) ve SA (1.0 s) için yer hareketi dağılım haritaları elde edilmiş, hesaplanan yer hareketi parametreleri için belirsizlik aralıkları sunulmuş ve sonuçların farklı modelleme parametreleriyle ilişkili belirsizliklere duyarlılığı incelenmiştir. Sonuçlar, sismik aktivite ve jeolojik yapı açısından en iyi çalışılan bölgelerden biri olan Marmara bölgesi için dahi sismik tehlike modellerinin geniş belirsizliklerle ilişkilendirilebileceğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Throughout the history and also in the not too distant past, Marmara region has been a center that hosted several of the most destructive earthquakes around the World. Considering the density of population and building stock and the concentration of economic activities, the performance of comprehensive earthquake hazard assessment studies is one of the essential steps towards the mitigation of the seismic risk in the Marmara region. The seismicity and the earthquake characteristics of this region have been studied extensively in the last decades, and various hazard maps have been created. In the light of the increasing amount and quality of data and new studies on seismotectonic and the developments in the earthquake hazard calculation methods, the need for a regular updating of the earthquake hazard estimates for regions with high seismic activity arises. Therefore, new earthquake hazard maps for specific regions or regions covering many countries are being generated continually. In today's practice, the use of the probabilistic earthquake hazard assessment method has become a common implementation in the preparation of earthquake hazard maps. However, as opposed to site-specific assessments, large scale regional studies usually investigate the effects of epistemic uncertainties only in a limited way, and in most cases, only the mean hazard outputs are reported. Nonetheless, analysis of epistemic uncertainties in the hazard assessment and reporting of the uncertainty ranges associated with the ground motion estimations can provide valuable insights towards a better understanding of the seismic hazard and consequently of the seismic risk. Starting from this point of view, developing an earthquake hazard assessment model specific to the Marmara region, dealing specifically with the uncertainties associated with the modelling approaches, is quite meaningful when the earthquake history of the region is also considered. In this thesis, in order to examine the effects of uncertainties on probabilistic earthquake hazard analysis results specific to the Marmara region, the Turkish Seismic Hazard Map developed within the scope of the“Update of seismic hazard maps of Turkey (UDAP-Ç-13-06)”project was evaluated. Alternative models were included in the earthquake hazard calculations by obtaining uncertainties related to the data and modelling parameters and combining them in a logic tree structure. Accordingly, hazard maps are obtained for PGA and 5 % damped Spectral Accelerations at T = 0.2 s and 1.0 s for 475 and 2475 years return periods, and uncertainty ranges for the computed ground motion parameters are presented. The sensitivity of the results to the uncertainties associated with different modelling parameters is investigated. The results indicate that, even for the Marmara region, which is one of the best-studied regions in terms of seismic activity and geological structure, the seismic hazard models can be associated with large uncertainties.
Benzer Tezler
- Sosyobilimsel konular bağlamında öğrencilerin epistemik belirsizliklerinin incelenmesi
An investigation of students' epistemic uncertainties in the context of socioscientific issues
ANIL YURDAKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM HAN TOSUNOĞLU
- Tanrı'nın varlığına dair kozmolojik kanıtın epistemik değeri (Alexander Pruss örneği)
The epistemic value of the cosmological proof for the existence of God (The case of Alexander Pruss)
HÜSEYİN TAHA TOPALOĞLU
- Agnostisizm Tanrı'nın bilinemezliği sorunu
Agnosticism the problem of unknowability of God
NESİM ASLANTATAR
Doktora
Türkçe
2022
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SAİT REÇBER
- Quantifying uncertainties in numerical predictions of dynamic cavitation
Dinamik kavitasyonun sayısal tahminlerindeki belirsizliklerin ölçümü
ERDİNÇ KARA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGemi ve Deniz Teknoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER KEMAL KINACI
DR. ARTUR K. LIDTKE